1. Беларуская мова- нацыянальная мова беларускага народу.

Нацыянальная мова- гэта адметная рыса любой нацыi. Без нацыянальнай мовы нацыя iснаваць не можа. Бел-ая нацыянальная мова мова-гэта мова беларускага народа, найкаштоунейшы скарб яго, якi непадзельна звязаны з духоунай сутнасцю беларусау. Усе асаблiвасцi жыцця, гiсторыя i грамадскi вопыт, маральная i эстэтычная каштоунасцi народа адлюстраваны у яго нацыянальнай мове.

Нацыянальная мова беларускага народа складаецца з лiтаратурнай i народна-дыялектнай мовы. Наяунасць дзвюх форм нацыянальнай мовы не парушае яе адзiнства.

2. Беларуская лiтаратурная мова на сучасным этапе: стан I перспектывы развiцця.

Лiтаратурная мова- гэта унармаваная, апрацаваная майстрамi слова i дзеячамi культуры мова, аднастайная для усiх членау грамадства, што карыстаюцца ёю. Лiтаратурная мова-вышэйшая форма нацыянальнай мовы, якая абслугоувае усе сферы жыцця i дзейнасцi людзей. На лiтаратурнай мове ствараецца мастацкая лiтаратура, друкуюцца газеты, часопiсы, вяшчаюць радыё, тэлебачанне, працуюць тэатры, вядзецца навучэнне у школах, ВНУ.

Сучасная беларуская лiтаратурная мова iснуе у дзвюх разнавiднасцях: вуснай i пiсьмовай. Вуснай формай лiтаратурнай мовы карыстаюцца пры непасрэдных моуных кантактах. Гэта таксама мова радыё, тэлебачання, дакладау, выступленняу i г.д. Пiсьмовую мову успрымаюць зрокава. Яна вырыстоуваецца у переядычным друку, справаводстве, мастацкай лiтаратуры,навуковых працах. Такiм чынам Лiтаратурная мова выконвае камунiкатыуную функцыю у розных сферах жыцця i дзейнасцi беларускага народа. У сучаснай беларускай лiтаратурнай мове вылучаюць наступныя стылi: афiцыйна-дзелавы, навуковы, публiцыстычны, гутарковы, стыль мастацкай лiтаратуры.

Iстотнай асаблiвасцю лiтаратурнай мовы, якая адрознiвае яе ад дыялектнай, з’яуляецца унармаванасць. Яна мае лексiчныя, граматычныя, арфаграфiчныя i арфаэпiчныя нормы.

3. Панняцце I вiды бiлiнгвiзму.

У цяперашні час у нашай краіне дзейнічае двухмоўе або білінгвізм — папераменнае карыстанне дзвюма мовамі, г.зн. беларуская мова існуе ва ўмовах канкурэнцыі з рускай мовай. Існуюць многія матывы авалодвання дзюма або некалькімі мовамі: атрыманне адукацыі, патрэбы навуковай дзейнасці; моўныя кантакты дыктуюцца эканамічнымі, культурнымі і інш. патрэбамі. Вызначаюць некалькі разнавіднасцей двухмоўя: індывідуальнае, суцэльнае, нацыянальнае, дзяржаўнае (калі ў адной краіне статус дзяржаўнай ці афіцыйнай маюць дзве мовы).

Два вiды бiлiнгвiзму:

1) натуральны (бытавы)

2) штучны (вучэбны).

Натуральны білінгвізм ўзнікае ў адпаведнай моўнай асяроддзі, якая ўключае ў сябе радыё і тэлебачанне пры спантаннай маўленчай приктике. Усведамленне спецыфікі моўнай сістэмы можа не адбывацца. Другі мова пры штучным білінгвізму асвойваецца ў вучэбнай абстаноўцы, пры гэтым неабходна выкарыстанне валявых намаганняў і спецыяльных метадаў і прыёмаў.

4. Панняцце I вiды моунай iнтэрферэнцыi.

У сітуацыі двухмоўя ўзаемадзеянне моў прыводзіць да інтэрферэнцыі, г.зн. пры маўленні на адной мове ўжываюцца элементы другой, інакш, інтэрферэнцыя прыводзіць да парушэння нормаў суіснуючых моў. Беларуская і руская мовы найбольш блізкія і роднасныя ў славянскім свеце па фанетычных, лексічных, марфалагічных, сінтаксічных нормах. Аднак гэтае падабенства адмоўна ўплывае на пісьменнасць тых, хто карыстаецца гэтымі мовамі, адмоўна ўплывае на культуру і чысціню маўлення. Узровень інтэрферэнцыі залежыць ад ступені авалодання другой мовай, ад умення свядома адрозніваць факты розных моў і шэрагу іншых прычын. Напрыклад, у суайчыннікаў сустракаюцца такія беларускамоўныя фанетычныя рысы як цвёрдыя р і ч на месцы рускіх мяккіх р’ і ч’, дз’ і ц’ на месцы д’ і т’, ярка выражанае аканне і інш. Гэтыя асаблівасці вельмі ўстойлівыя і могуць захоўвацца ў сітуацыі двухмоўя ўсё жыццё. Памылкі ўзнікаюць і на марфалагічным узроўні, напрыклад, пры разыходжанні ў родзе і ліку: палын — полынь, дроб — дробь, насып — насыпь.

Памылкі інтэрферэнцыі, як правіла, уплываюць на культуру беларускай і рускай моў, але не ўплываюць на разуменне выказванняў на адной і другой мовах.