
- •Методыка выкладання матэматыкі і практыкум па рашэнню задач
- •Дадатковая
- •Рэпрадуктыўныя, калі вучань выконвае заданні па ўзору (пісьмовае складанне трохзначных лікаў);
- •Варыятыўныя, калі вучань выбірае правільны адказ з некалькіх прапанаваных адказаў;
- •Творчыя, калі патрабуецца скласці новую задачу, рашыць праблемную задачу, прымяніць свае веды ў новых нестандартных ўмовах.
- •1) Калі лік а пры лічэнні называюць раней ліку в, то а менш в для любых натуральных лікаў. Гэта агульнае сцвярджэнне, якое называюць агульнай пасылкай. Абазначаюць: а(х) в(х).
- •2) 7 Пры лічэнні называюць раней, чым 8. Другое сцвярджэнне носіць прыватны характар. Яго называюць прыватнай пасылкай: а(а).
- •1. Праблемнае навучанне.
- •2..Праграмаванае навучанне
- •3, Пошукова-даследчая тэхналогія навучання..
- •1)Праблемнае ізлажэнне, пры якім настаўнік сам стварае праблемную сітуацыю, сам вылучае з яе праблему і ставіць праблемную задачу, сам яе рашае, сам правярае, ацэньвае ход і вынік рашэння;
- •2)Раблемна-пошукавы, або эўрыстычны, калі да пастаноўкі і рашэння, праверкі і ацэнкі вынікаў рашэння праблемнай задачы прыцягваюцца вучні;
- •3)Даследчы, калі пасля стварэння праблемнай сітуацыі настаўнікам пошукавую дзейнасць па пастаноўцы задачы, яе рашэнню, праверцы, ацэнцы хода і вынікаў рашэння вучні выконваюць самастойна.
- •1) Лінейнай, калі пасля вывучэння кожнай порцыі матэрыялу вучнем фармулюецца і правяраецца адказ на пытанне і пасля гэтага вывучаецца наступная порцыя;
- •2) Разгалінаванай, калі пасля вывучэння порцыі матэрыялу выбіраецца вучнем адзін з адказаў на пытанне, а пры няправільным выбары адказу тлумачыцца памылка і перавучваецца матэрыял;
- •3) Адаптыўнай, калі спалучаюцца абодва віды праграм у адпаведнасці з індывідуальнамі асаблівасцямі вучня. Праграмаванае навучанне можа ажыццяўляцца праз вучэбныя дапаможнікі або з прымяненнем эвм.
- •1. Прочитайте задачу1-ый уч. ----- кг
- •1Нструктаж па выкананню пройдзенаму матэрыялу
- •2) Визуальные, 3) аудиальные, 4) аудиавизуальные
- •1 Эпидиаскопы Радио Кодоскопы 2 3 Проигрыв.
- •П раводзіцца па-за ўрокаў з вучнямі не толькі аднаго, але і некалькіх класаў на добраахвотных асновах, якія вызначаюцца ўмовамі:
- •Прыёмы вучэбнай работы характэрызуюць спосабы здзяйснення вучэбнай дзейнасці. Яны падпарадкаваны вучэбным задачам, якія патрабуюць прымянення таго або іншага прыёма, ужо засвоенага вучнямі або новага.
- •1. Параўнанне канкрэтных велічынь ( даўжыні, плошчы, аб’ёму) спачатку “на вока”, а затым накладаннем, прыкладаннем, пераліваннем і г. Д.
- •2. Мадэляванне велічынь адрэзкамі. Параўненне велічынь з дапамогай адрэзкаў. Напрыклад:
- •5.Увядзенне мерак па вымярэнню велічынь. Мадэляванне велічынь адрэзкамі. Вымярэнне адрэзкаў меркай і паяўленне паслядоўнасці цэлых неадмоўных лікаў.
- •6. Пераход да меншай меркі і ўвядзенне дзеяння множання.
- •8. З дапамогай мадэлявання і пераходу да мерак у 10 разоў большых (меншых) за дадзеную ўводзяцца таксама дзесятковыя дробы, працэнты і дзеянні над імі.
- •Логическиеметоды: анализ и синтез, абстрагиро-вание и конкретизация, сравнение и аналогия, эмпирическое обобщение, рассуждения по индукции и дедукции;
- •1.Паўтарэнне прыёмаў складання і аднімання на аснове нумарацыі двухзначных лікаў.
- •3.Складанне, калі лік дапаўняецца да 10 і на аснове складу ліку вызначаецца і дадаецца да 10 лік, які застаўся.
- •4.Адніманне ад двухзначнага адназначнага ліку, калі памяншаемае прадстаўляецца ў выглядзе сумы двух складаемых, адно з якіх роўна аднімаемаму:
- •1) Калі лік а пры лічэнні называюць раней ліку в, то
- •2) 7 Пры лічэнні называюць раней, чым 8. Другое сцвярджэнне носіць прыватны характар. Яго называюць прыватнай пасылкай: а(а).
- •Выконваецца па плану
- •1. Множанне і дзяленне круглых лікаў:
- •Складанне з двумя пераходамі праз разрад.
- •9.Адніманне лікаў з прапушчанымі разрадамі
- •11. Алгарытмы аднімання аналагічныя алгарытмам аднімання трохзначных лікаў:
- •3. Дзяленне, калі дзялімае прадстаўляецца не сумай разрадных, а сумай зручных складаемых:
- •4. Састаўленне алгарытма пісьмовага дзялення трохзначнага ліку на адназначны лік.
- •5.Дзяленне трохзначнага ліку на адназначны, калі ў дзелі атрымоўваецца двухзначны лік:
- •6. Дзяленне, калі ў дзелі паяўляецца нуль.
- •1. Паўтарэнне нумарацыі трох- і чатырохзначных лікаў.
- •2. Выкарыстанне лічыльнікаў: паказ, дзе, на якім дроціку адкладваюцца адз. Тыс., дзес. Тыс., сотні тысяч.
- •3. Прымяненне табліцы разрадаў і класаў:
- •5. Складанне і адніманне найменных лікаў праводзіцца пасля папярэдняга прадстаўлення іх ў аднолькавых най-меннях і выконвацца так, як і над абстрактнымі лікамі:
- •2. Паўтарэнне прыёму пісьмовага множання 189 . Лік, алгарытму множання:1)пішу...,2)множу адзінкі... Х 4
- •3. Множанне ліку з нулямі ў канцы запісу: 189 000
- •5. Пісьмовае множанне найменных лікаў:
- •32832!456 1-Ае няпоўнае дзялімае 3283сот. У дзелі 2 лічбы.
- •Тэарэтычная аснова арыфметычных дзеянняў
- •5 І 4 лікавыя дадзеныя задачы
- •3. Да састаўленых задач падабраць патрэбныя выразы:
- •Из ряда данных составной задачи выбирают наиболее подходящую пару данных, находящихся между собой в той или иной зависимости
- •4 .Таблица
- •5.Схема
- •1.Запись решения рассмотренной задачи по действиям
- •8. Геометрический способ решения задачи Используя чертёж, найдём сумму отрезков:
- •1.Вывучэнне лікавых і літарных выразаў, роўнасцей і няроўнасцей
- •2.Навучанне рашэнню задач састаўленнем выразу і ўраўнення
- •3.Навучанне рашэнню ўраўўненняў і няроўнасцей з пераменннай
- •100•6– Колькасць сшыткаў, купленых у лінейку;
- •50•3 - Колькасць сшыткаў, купленых ў клетку і інш.
- •6 Па 100 сш Хсш Далей па чарцяжу
- •100•6 – Колькасць сшыткаў у лінейку
- •4. Рашэнне ўраўненняў і няроўнасцей з пераменнай спосабам падбору без вызначэння вобласці выбару.
- •6. Рашэнне больш складаных ураўненняў на аснове п.5
- •1. Актуалізацыя патрэбных ведаў.
- •2. Стварэнне праблемнай сітуацыі
- •3. Пастаноўка вучэбнай задачы.
- •6. Выкананне арыфметычных дзеянняў над найменнымі лікамі па тых жа алгарытмах і правілах, што і пры выкананні гэтых дзеянняў на абстрактных ліках.
- •Навучанне рашэнню задач праводзіцца ў 3-ы перыяды.
- •Падрыхтоўчы перыяд - знаёмства з залежнасцю паміж велічынямі: цаной - колькасцю - коштам; скорасцю-часам-адлегласцю; даўжынёй–шырынёй-плошчай прама-вугольніка і інш.
- •Асноўны перыяд - знаходжанне спосабаў рашэння задач з прапарцыянальнымі велічынямі.
- •Заключны перыяд - замацаванне спосабаў рашэння.
- •Задачы на прапарцыянальнае дзяленне
- •Задачы на знаходжанне ліку па двух рознасцях
- •6 У лінейку па той жа цане. Адноль 2 сш. ? р.
- •Задачы на рух
- •3Км/г, а длегласці - 16км) і чарцяжу
- •В личностно-логической модели а.А.Столяра одной из основных задач обучения математике ставится развитие логического мышления. Для этого в начальном обучении используются:
- •Логические методы: анализ и синтез, абстрагирование и конкретизация, сравнение и аналогия, эмпирическое обобщение, рассуждения по индукции и дедукции;
- •Логическиеметоды: анализ и синтез, абстрагиро-вание и конкретизация, сравнение и аналогия, эмпирическое обобщение, рассуждения по индукции и дедукции;
3Км/г, а длегласці - 16км) і чарцяжу
скласці задачу на рух у адным напрамку. 16 км
-На якую адлегласць даганяў 1-ы вучань 2-га за 1г? за2г?
Перамяшчальныя ўласцівасці складання і множання зручна вывучаць шляхам параўнання.
Перамяшчальная Перамяшчальная
ўласцівасць складання ўласцівасць множання
4+3=7 а 4•3=12
с
b 3•4=12
3+4=7
d
a+b = b+a c•d=d•с
Вывады: Ад перастаноўкі складаемых сума не змяняецца. Ад перастаноўкі множнікаў здабытак не змяняецца.
У пачатковых класах вывучаюцца залеж-насці: змянення сумы ад павялічэння (памяншэння) аднаго са складаемых на некалькі адзінак і змянення здабытку ад павялічэння (памяншэння) аднаго з множнікаў у некалькі разоў, змянення рознасці ад павялічэння (памяншэння) памяншаемага на некалькі адзінак і змянення дзелі ад памяншэння (павялічэння) дзялімага ў некалькі разоў, змянення рознасці пры павялічэнні (памяншэнні) аднімаемага на некалькі адзінак і змянення дзелі пры павялічэнні (памяншэнні) дзельніка ў некалькі разоў.
Гэтыя залежнасці прапануецца вывучаць адначасова шляхам параўнання на нагляднай аснове:
+
=
(3 • 2)
• 4 = 6 • 4 =
= 12 • 2 = 24
= 4 + (3 + 1) Здабытак павя-
лічыўся ў 2 р.,бо
= = мн. пав. у 2разы
=4 + (3 + 1) = 7 + 1 = 8 Сума павялічылася на 1, бо складаемае павялічылі на 1.
Ад павялічэння (памяншэння) аднаго са складаемых на некалькі адзінак сума павяліч-ваецца (памяншаецца) на столькі ж адзінак, калі другое саладаемае застаецца без змянення. Ад павялічэння (памяншэння) аднаго з множнікаў у некалькі разоў здабытак павялічваецца (памян-шаецца) ў столькі ж разоў, калі другі множнік застаецца без змянення.
7 –3=4 12: 3=4
(7+1) – 3 = 5=4 +1 (12•2):3= 8=4•2
Рознасць павялічылася на 1, Дзель павялічылася
бо памяншаемае павялічылі ў 2 разы, бо дзялімае
на 1. павялічылі ў 2 разы.
Ад павялічэння (памяншэння) памяншаемага на некалькі адзінак рознасць павялічваецца (памяншаецца) на столькі ж адзінак, калі аднімаемае застаецца без змянення. Ад павялічэння (памяншэння) дзялімага ў некалькі разоў дзель павялічваецца (памяншаецца) ў столь-кі ж разоў, калі дзельнік застаецца без змянення.
7 – 3 = 4 12 : 3=4
7 – (3+2) =2 =4-2 12 : (3•2)=2=4:2
Рознасць паменшылася на 2, Дзель паменшылася ў
бо аднімаемае павялічылі 2 разы, бо дзельнік павя-
на 2. лічылі ў 2 разы.
Ад павялічэння (памяншэння) аднімаемага на некалькі адзінак рознасць памяншаецца (павялічва-ецца) на столькі ж адзінак, калі памяншаемае застаецца без змянення. Ад павялічэння (памяншэння) дзельніка ў некалькі разоў дзель памяншаецца (павялічваецца) ў столь-кі ж разоў, калі дзялімае застаецца без змянення.
Перамяшчальныя ўласцівасці складанння і множання дазваляюць скараціць колькасць таблічных выпадкаў складаня і множання ў 2 разы. 7+7=14 7•7=49
Змянення вынікаў ад змян. кампанента 7+8=15 7•8=56
дзеян. прымяняеццца ў вусным лічэнні. 7+9=16 7•9=63.
План
Парадигмы обучения в бщеобразовательной школе.
1.1.Общенаучный экспериментальный подход.
1.2.Прагматическая парадигма.
1.3. Парадигма развития.
1.4. Когнитивная парадигма.
1.5. Деятельностная парадигма.
Понятие об умственнеом развитии, обучаемости и обученности.
Концепция А.А. Столяра.
Концепция Л.В. Занкова.
Концепция В.В. Давыдова.
Концепция П.М. Эрдниева.
Инновационные концепции начального обучения математике.
Для психолого-педагогической науки одной из важнейших является проблема, что и как нужно развивать с детства, чтобы сформировать личность, оптимально подготовленную к жизни. При этом учёные выделяют три фактора развития – наследственность, среду и воспитание (включая обучение).
Великие педагоги: Я.А. Коменский, И.Г. Песталоцци, Ж. Ж. Руссо, Ф.А. Дистервег, К.Д. Ушинский - сущность обучения детей видели не толь-ко в вооружении их знаниями, умениями и навыками, но также в развитии всех умственных сил и познава-тельных возможностей учащихся.
Идея о важности умственного развития человека проходит через содержание ПАРАДИГМ, т.е. вех в становлении и развитии психологии как науки. Основные из них:
Общенаучный экспериментальный подход в психологии заключался в том, что В. Вундт ввёл методы эксперимента, а Ф. Гальтон предложил тесты для измерения наследуемых индивидуальных различий у человека ( стык Х1Х-ХХ в.).
Прагматическая парадигма была направлена на условия и практику измерения тестами умственных способностей (КИ-коэффициент интеллекта) (Бине, Кеттел - начало ХХ в.).
Парадигма развития заключалась в том,что каждый ребёнок проходит через следующие стадии в развитии интеллекта:
сенсомоторную (0-2г.),
дооперациональную (2-7л.),
конкретных логических операций (7-11л.),
логических операций, которые сокращаются до схем, становятся обратимыми и выполняются в уме ( 11-15л.) ( Пиаже - ХХ в.).
Когнитивная парадигма, в центре внимания ставила психические познавательные процессы восприятия, хранения, переработки и применения информации человеком на сознательном и неосознаваемом уровнях (Брунер, Миллер, Найссер - вторая половина ХХ в.).
Деятельностная парадигма констатирует, что все психические функции человека формируются и развиваются только в предметной деятельности, которая постепенно из внешей переходит во внутренний план, при этом деятельность и сознание едины(Рубинштейн,Леонтьев-средина ХХв.).
У истоков последней парадигмы стояли Ж.Пиаже, В.С.Выготский, выдвинувший идею двух зон умст-венного развития ребёнка в познании мира: зону акту-ального развития, что может усваивать ребёнок самос-тоятельно без посторонней помощи и зону ближайшего развития, что он может усваивать в сотрудничестве.
Советскими учёными в психологии была принята деятельностная парадигма. Именно она представляла возможность полноценно осущевлять развивающее обучение детей в зоне их актуального развития. Между тем, Ж.Пиаже ориентировал осуществлять обучение на уже созревшие стадии развития, т.е. на зону актуаль-ного развития ребёнка. Такой подход давал небольшой развивающий эффект. Советские же психологи,приняв идею Л.С.Выготского, расходились только в роли знаний в умственном развитии ребёнка: одни из них ставили знак равенства между знаниями и умственным развитием, другие же считали знания лишь условием для умственного развития детей. Так, З.И.Калмыкова считает, что наряду с фондом действенных знаний в структуру умственного развития следует также включать ОБУЧАЕМОСТЬ – систему интеллектуаль-ных свойств личности, формирования качеств ума, от которых зависит продуктивность учебной деятель-ности при прочих равных условиях (наличии исход-ного минимума знаний, положительной мотивации и др.). Однако по-прежнему для психологов остаётся дис-куссионным вопрос о соотношении наследственных и прижизненных факторов в умственном развитии обучаемых ( Занков Л.В., Давыдов В.В., П.М. Эрдниев, П.Я. Гальперин, Дж. Брунер, Г.Айзенк и др.).
У большинства психологов в качестве прооритет-ных критериев умственного развития выступают:
самостоятельность мышления;
быстрота и прочность усвоения знаний;
быстрота ориентировки в решении задач;
умение отличать существенное от несуществ.;
различный уровень анализа и синтеза в работе;
темп продвижения, усвоения обобщенных знаний;
экономичностьмышления–умение быстро решать учебные задачи путём минимальных рассуждений.
И всё же основным критерием развития является умение самостоятельно, творчески решать задачи разного типа, переходя от репродуктивных задач к творческим задачам: с рефлексией, оценкой результата и хода процесса их решения.
Основными принципами развивающего обучения болшинство учёных педагогов и психологов считают:
проблемность обучения;
оптимальное развитие всех видов мыслительной деятельности от наглядного до абстрактного;
сформированность приёмов учебной деятельности;
индивидуализацию и дифференциацию обучения;
сформированность у ребёнка алгоритмических и эвристических приёмов умственной деятельности;
сформированность мнемических приёмов..
З.И.Калмыкова даёт следующее определение: умственное развитие – сложная динамическая систе-ма в интеллектуальной деятельности человека в коли-чественных и качественных изменений, которые про-исходят связи с его возрастом и обогащением жизнен-ного опыта в соответствии с социально-историчес-кими условиями, в которых он живёт, и с индиви-дуальными особенностями психики. При этом знания следует рассматривать как один из компонентов, входящих в структуру умственного развития.