Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
лекции (электр.вариант).doc
Скачиваний:
1
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
1.29 Mб
Скачать

1.Вывучэнне лікавых і літарных выразаў, роўнасцей і няроўнасцей

2.Навучанне рашэнню задач састаўленнем выразу і ўраўнення

3.Навучанне рашэнню ўраўўненняў і няроўнасцей з пераменннай

Лікавыя выразы састаўляюца з лічбаў, знакаў няроўнасцей, роўнасцей, дужак. Атрыманы вынік (лікавае значэнне выразу) прадстаўляе таксама выраз і залежыць ад расстаноўкі дужак: (7–4) –3=0 і 7 -(4 –3)=6; (80: 8): 2=5 і 80:(8 :2)=20.

Спачатку рашаюцца прыклады толькі на складанне, адніманне, затым толькі на множанне і дзяленне. Нарэшце, вывучаецца парадак выканання дзеянняў у выразах, якія змяшчаюць не толькі складанне і адніманне, але і множанне і дзяленне спачатку ў выразах без дужак, а затым і з дужкамі.

На прыкладах паказваецца, што ў выразах без дужак выконваецца спачатку множанне і дзяленне, а затым складанне і адніманне. Калі стаяць дужкі, то гэтыя дзеянні спачатку выконваюцца ў іх. Для замацавання правіл можна прапанаваць аднолькавыя выразы з рознымі адказамі, дзе дужкі не пастаўлены: 200-100:20+5=196; 200-100:20+5=190; 200-100:20:5=10; 200--100:20+5=4.

Калі злучыць два лікавыя выразы знакам =, то атрымаем лікавую роўнасць,знакамі > або < -- лікавую няроўнасць. Лікавыя роўнасці і няроўнасці бываюць сапраўднымі (2+3=6-1) або несапраўднымі (8:2>3•2), што ўстанаўліваецца параўнаннем лікавых значэнняў іх правай і левай частак:5 = 5 (с.); 4 < 6 (н.) для прыведзеных выпадкаў адпаведна.

У школе лікі спачатку параўноўваюцца на аснове біекцыі іх прадстаўляючых мностваў або лікавага праменю, затым на аснове іх разраднага саставу або раздраблення найменных лікаў: 6 050<6 500, бо 50 менш 500; 5 т 6 ц > 560 кг, бо 5600 кг > 560 кг. Затым лікавыя выразы параўноўваюцца не толькі вылічэннем, але і на аснове тэарэтычных звестак, прыёмаў вылічэнняў: 123•25+877•25 і 25•1000, (123+877) •25=25 000.

Літарныя выразы , роўнасці і няроўнасці ўводзяцца па

тых жа правілах, што і лікавыя. Розніца толькі ў тым, што знаходзяцца іх лікавыя значэнні пасля падстаноўкі замест літар іх лікавых значэнняў, параўноўваюцца выразы часцей на аснове вылічэнняў. . Першыя літары, якія абазначаюць невядомае, уводзяцца для запісу прасцейшых ўраўненняў і няроўнасцей тыпу: Х+6=10, Х-1<4.

Літара як пераменная, якая можа прымаць мноства значэнняў, прымяняецца пры запаўненні табліц тыпу:

П амяншаемае а 600 400 ... У далейшым назвы Аднімаемае в ... 317 617 кампанентаў знімаюц-

Рознасць а-в=с 235 ... 383 ца з табліцы .

Пазней выконваюцца розныя практыкаванні віду:

1. Знайсці лікавыя значэнні выразу (а+в):2 пры а=24 і в=48; а=56 і в=34; а=70 і в=30. Зрабіць вывад.

2. Параўнаць выразы а: (в: с) і а:в:с пры а=36, в=6, с=3.

Літары лацінскага алфавіту прымянюцца таксама для абазначэння геаметрычных фігур : А В і С.

Часта прымяняюцца літары для запісу ўласці-васцей арыфметычных дзеянняў: а+в=в+а; а•в=в•а – перамяшчальных складання і множання; а:(в•с)=а:в:с; а+(в+с)=(а+в)+с; а•(в•с)=(а•в)•с – спалучальных скла-дання і аднімання, а таксама размеркавальных множан-ня адносна складання і аднімання: (а+в)•с=а•с+в•с; (а-в)•с=а•с–в•с; дзялення здабытку на лік і ліку на здабытак:(а•в):с=а:с•в=а:с•в;а:(в•с)=а:в:с=а:с:в; прыбаў-ленне сумы лікаў да сумы і аднімання сумы лікаў ад сумы: (а+в+с)+(d+e+f) і (а+в+с)-(m+n+р); дзялення сумы і рознасці на лік: (а+в+с+d+e):m і (а-в):с;дзялення ліку на дзель: а:L(в:с)=а:в•с , дзелі на лікL(а:в):с=(а:с):в і інш.

Падрыхтоўчай работай да рашэння задач састаўленнем выразу або ўраўнення з’яўляецца састаўленне магчымых выразаў па ўмове задачы без пытання, напрыклад: Купілі 6 пакетаў сшыткаў у лінейку па 100 у кожным і 3 пакеты сшыткаў у клетку па 50 у кожным. Па дадзенай умове скласці простыя выразы з тлумачэннямі да іх. Вучні прапануюць:

6+3 – колькасць усіх купленых пакетаў сшыткаў;