
Правы чалавека
пытанні да заліку Беспалый Ю.Н.
Прадмет, мэты і функцыі курса “Правы чалавека”.
Гісторыя станаўлення правоў чалавека як вучэбнай дысцыпліны.
Паняцце правоў чалавека. Агульнае і асаблівае паміж натуральным правам і правамі чалавека.
Прававы статус індывіда як адбітак адносін паміж асобай, грамадствам і дзяржавай. Спалучэнне свабоды і адказнасці.
Прынцыпы і крыніцы правоў чалавека.
Абсалютны і гістарычны характар правоў чалавека. Роля “трох пакаленняў” правоў чалавека ў станаўленні сусветнай цывілізацыі.
Класіфікацыя правоў чалавека.
Філасофія правоў чалавекеа: агульная характарыстыка.
Філасофская асмысленне правоў чалавека як сферы яго свабоды: суадносіны асабістых і агульнаграмадскіх інтарэсаў у філасофіі М.Бярдзяева, А.Рэнд і інш.
Неабходнасць рэгулявання сацыяльных адносін у філасофіі З.Фрэйда. “Бегства ад свабоды” (Э.Фром). Дзейнасць чалавека як “воля да сэнсу” (В.Франкл).
Сучасная філасофія правоў чалавека: канцэпцыі адкрытага грамадства (К.Попер), роля грамадскасці ў соцыўме (Ю.Хабермас) і інш.
Правы грамадзян у Старажытнай Грэцыі. Філосафы аб прававым рэгуляванні чалавечых адносін.
Правы грамадзян у Старажытным Рыме. Развіццё філасофска-прававой думкі.
Спецыфіка разумення чалавека і яго асабістых свабод у Сярэднявеччы. Развіццё прававой тэорыі і практыкі.
Значэнне эпохі Асветы ў станаўленні ідэі аб правах чалавека: асаблівасці асветніцкай прававой думкі ў Нідэрландах, ЗША, Англіі, Францыі, Германіі, Расіі.
Развіццё правоў чалавека ў ХХ ст.: тры этапы інтэрнацыяналізацыі правоў чалавека.
Гістарычнае значэнне Міжнароднага біля аб правах (1948-1966 гг.).
Актуальныя напрамкі і вынікі міжнароднага супрацоўніцтва ў галіне правоў чалавека. Міратворчая дзейнасць ААН.
Сістэма ААН па абароне правоў чалавека.
Рэгіянальныя механізмы абароны правоў чалавка. Дзейнасць Савета Еўропы па абароне правоў чалавека.
Станаўленне і развіццё праваабарончага руху ў свеце і на тэрыторыі СНД. Праваабарончыя арганізацыі. Дзейнасць знакамітых праваабаронцаў (А.Д.Сахараў, М.Л.Кінг, В.Гавел, А.Адамовіч і інш.).
Прававая культура старажытных беларускіх княстваў. Звычаёвае права Беларусі аб правах чалавека.
Развіццё прававой думкі ў ВКЛ. Статут ВКЛ (1588 г.). і беларускія гуманісты (Ф.Скарына, С.Будны, і інш.) аб свабодах чалавека.
Правы і абавязкі грамадзян Беларусі ў канстытуцыях 1919, 1927, 1937, 1978 г., 1994 г. (са змяненнямі і дапаўненнямі 1996 г.).
Пераўтварэнне Беларусі ў суб’ект міжнароднага права. Актуальныя праблемы правоў чалавека ў РБ на сучасным этапе.
Станаўленне ідэі аб неабходнасці абароны правоў спажыўцоў. Закон РБ “Аб правах спажыўцоў” 2002 г.: асноўныя палажэнні.
Неабходнасць абароны правоў дзіцяці. Міжнародныя дакументы па правам дзіцяці. Закон РБ “Аб правах дзіцяці” (1993 г. са змян. і дап. 2000, 2001 г.).
Правы жанчын: неабходнасць абароны. Міжнародныя дакументы па правах жанчын. Абарона правоў жанчын у заканадаўстве РБ.
Паняцце злачынстваў супраць чалавека: гісторыя і сучаснасць. Разгляд злачынстваў супраць чалавека ва Угалоўным кодэксе РБ (1999 г.).
Правы бежанцаў у міжнародных і нацыянальных нарматыўна-прававых дакументах. Вызначэнне статуса бежанца.
Пытанні да заліка з/н