Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Учебник Козаржевского.doc
Скачиваний:
6
Добавлен:
01.04.2025
Размер:
2.9 Mб
Скачать

§147. Aoristus activi и medii глаголов на -μι I группы

Activum

Indicativus

S. 1. 2. 3. Pl. 1. 2. 3.

ἔ-θη-κα ἔ-θη-κα-ς ἔ-θη-κε(ν) ἔ-θε-μεν ἔ-θε-τε ἔ-θε-σαν

ἧ-κα ἧ-κα-ς ἧ-κε(ν) εἷ-μεν εἷ-τε εἷ-σαν

ἔ-δω-κα ἔ-δω-κα-ς ἔ-δω-κε(ν) ἔ-δο-μεν ἔ-δο-τε ἔ-δο-σαν

ἔ-στη-ν ἔ-στη-ς ἔ-στη ἔ-στη-μεν ἔ-στη-τε ἔ-στη-σαν

ἔ-στη-σα ἔ-στη-σα-ς ἔ-στη-σε(ν) ἐ-στή-σα-μεν ἐ-στή-σα-τε ἔ-στη-σα-ν

Conjunctivus

S. 1. 2. 3. Pl. 1. 2. 3.

θῶ θῇς θῇ θῶ-μεν θῆ-τε θῶ-σι(ν)

ὧ ᾗ-ς ᾗ ὧ-μεν ἧ-τε ὧ-σι(ν)

δῶ δῷ-ς δῷ δῶ-μεν δῶ-τε δῶ-σι(ν)

στῶ στῇ-ς στῇ στῶ-μεν στῆ-τε στῶ-σι(ν)

στή-σ-ω στή-σ-ῃ-ς στή-σ-ῃ στή-σ-ω-μεν στή-σ-η-τε στή-σ-ω-σι(ν)

Optativus

S. 1. 2. 3. Pl. 1. 2. 3.

θε-ίη-ν θε-ίη-ς θε-ίη θε-ῖ-μεν θε-ῖ-τε θε-ῖ-εν

ε-ἵη-ν ε-ἵη-ς ε-ἵη ε-ἷ-μεν ε-ἷ-τε ε-ἷ-εν

δο-ίη-ν δο-ίη-ς δο-ίη δο-ῖ-μεν δο-ῖ-τε δο-ῖ-εν

στα-ίη-ν στα-ίη-ς στα-ίη στα-ῖ-μεν στα-ῖ-τε στα-ῖ-εν

στή-σ-αι-μι στή-σ-αι-ς στή-σ-αι στή-σ-αι-μεν στή-σ-αι-τε στή-σ-αι-εν

Imperativus

S. 2. 3. Pl. 2. 3.

θέ-ς θέ-τω θέ-τε θέ-ντων

ἕ-ς ἕ-τω ἕ-τε ἕ-ντων

δό-ς δό-τω δό-τε δό-ντων

στῆ-θι στή-τω στῆ-τε στά-ντων

στῆ-σ-ον στη-σά-τω στή-σα-τε στη-σά-ντων

Infinitivus

 

θεῖ-ναι

εἷ-ναι

δοῦ-ναι

στῆ-ναι

στῆ-σαι

Participium

 

θείς θεῖσα θέν (θέντος)

εἵς εἷσα ἕν (ἕντος)

δούς δοῦσα δόν (δόντος)

στάς στᾶσα στάν (στάντος)

στή-σα-ς στή-σα-σα στῆ-σα-ν (στή-σα-ντος)

В глаголах τίθημι, ἵημι, δίδωμι в ед. числе индикатива к сильной основе присоединяется суффикс κ и окончания сигматического аориста; во мн. числе индикатива, а также в императиве, инфинитиве и причастии окончания присоединяются непосредственно к слабой основе. В глаголе ἵημι во мн. ч. индикатива εἵμην получилось из ἑ-έ-μην. В конъюнктиве — обычные η и ω, в оптативе — ι/ιη, и во мн. числе оптатива бывает суффикс ιη, например: θείημεν, θείητε, θείησαν. Инфинитив образуется при помощи окончания -έναι. В императиве при наличии приставки ударение падает именно на нее, например: συντίθημι складывать — σύνθες, ἀποδίδωμι отдавать — ἀπόδος. Глагол ἵστημι имеет две формы активного аориста: корневую (атематическую) форму с непереходным значением ἔστην я стал (ср. ἔβην §142) и сигматическую форму с переходным значением ἔστησα я поставил.

Activum

Indicativus

S. 1. 2. 3. Pl. 1. 2. 3.

ἐ-θέ-μην ἔ-θου ἔ-θε-το ἐ-θέ-μεθα ἔ-θε-σθε ἔ-θε-ντο

εἵμην εἷ-σο εἷ-το εἵ-μεθα εἷ-σθε εἷ-ντο

ἐ-δό-μην ἔ-δου ἔ-δο-το ἐ-δό-μεθα ἔ-δο-σθε ἔ-δο-ντο

ἐ-στη-σά-μην ἐ-στή-σω ἐ-στή-σα-το ἐ-στη-σά-μεθα ἐ-στή-σα-σθε ἐ-στή-σα-ντο

Conjunctivus

S. 1. 2. 3. Pl. 1. 2. 3.

θῶ-μαι θῇ θῆ-ται θώ-μεθα θῆ-σθε θῶ-νται

ὧ-μαι ᾗ ἧ-ται ὥ-μεθα ἧ-σθε ὧ-νται

δῶ-μαι δῷ δῶ-ται δώ-μεθα δῶ-σθε δῶ-νται

στή-σ-ω-μαι στή-σ-ῃ στή-σ-η-ται στη-σ-ώ-μεθα στή-σ-η-σθε στή-σ-ω-νται

Optativus

S. 1. 2. 3. Pl. 1. 2. 3.

θε-ί-μην θε-ῖ-ο θε-ῖ-το θε-ί-μεθα θε-ῖ-σθε θε-ῖ-ντο

ε-ἵ-μην ε-ἷ-ο ε-ἷ-το ε-ἵ-μεθα ε-ἷ-σθε ε-ἷ-ντο

δο-ί-μην δο-ῖ-ο δο-ῖ-το δο-ί-μεθα δο-ῖ-σθε δο-ῖ-ντο

στη-σ-αί-μην στή-σ-αι-ο στή-σ-αι-το στη-σ-αί-μεθα στή-σ-αι-σθε στή-σ-αι-ντο

Imperativus

S. 2. 3. Pl. 2. 3.

θοῦ θέ-σθω θέ-σθε θέ-σθων

οὗ ἕ-σθω ἕ-σθε ἕ-σθων

δοῦ δό-σθω δό-σθε δό-σθων

στῆ-σαι στη-σά-σθω στή-σα-σθε στη-σά-σθων

Infinitivus

 

θέ-σθαι

ἕ-σθαι

δό-σθαι

στή-σα-σθαι

Participium

 

θέ-μενος

ἕ-μενος

δό-μενος

στη-σά-μενος

Аористные формы глаголов τίθημι, ἵημι, δίδωμι образуются атематически и в общем соответствуют презенсным, только отсутствует удвоение. Глагол ἵστημι имеет сигматический медиальный аорист переходного значения. Формы 2-го л. ед. числа индикатива ἔθου, ἔδου, ἐστήσω, конъюнктива θῇ, ᾗ, δῷ и императива θοῦ, οὗ, δοῦ образовались в результате выпадения сигмы и слияния гласных. Если приставка в первых трех глаголах односложная, то ударение в императиве падает на корень: συντίθημι — συνθοῦ, если двусложная, то ударение находится именно на ней: ἀποδίδωμι — ἀπόδου.