Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Учебник Козаржевского.doc
Скачиваний:
9
Добавлен:
01.04.2025
Размер:
2.9 Mб
Скачать

§59. Genetivus characteristicus

К поссессивному генетиву близок по функции genetibus characteristicus, обозначающий обладателя каких-либо свойств, обязанностей, качеств: πενίαν ϕέρειν οὐ παντός, ἀλλ' ἀνδρὸς σοϕοῦ (ἐστιν) переносить бедность — свойство не всякого человека, а (только) мудрого.

§60. Genetivus subjectivus

Генетив может выражать логическое подлежащее при существительном, обозначающем действие: ἡ νίϰη τῶν βαρβάρων победа варваров (т.е. варвары победили). Это genetivus subjectivus.

§61. Genetivus objectivus

Выражение ἡ νίϰη τῶν βαρβάρων может значить не только победа варваров, но и победа над варварами. В последнем случае слово, употребленное в генетиве, выполняет роль логического дополнения. Помимо существительных, обозначающих действие, с genetivus objectivus сочетаются прилагательные и глаголы, выражающие восприятие, память, участие, заботу, стремление, опытность и противоположные им понятия: τοῦ πατρὸς μιμνήσϰεσϑαι помнить об отце; τοῦ πατρὸς μνήμων помнящий отца; τοῦ πατρὸς ἀμνήμων забывший отца.

§62. Genetivus copiae-inopiae

Разновидностью genetivus objectivus является genetivus copiae или inopiae, обозначающий изобилие или недостаток чего-либо: ἐνταῦϑα ἦν παράδεισος μέγας ἀγρίων ϑηρίων πλήρης там находился большой парк, полный диких зверей.

§63. Genetivus criminis

При глаголах со значением обвинять, оправдывать, мстить и т.п., а также при прилагательном αἴτιος виновный название вины употребляется в генетиве: οἱ Πέρσαι διϰάζουσι ϰαὶ ἀχαριστίας Персы судят и за неблагодарность.

Περὶ Ἀλεξάνδρου

Ἀλέξανδρος, Μαϰεδόνων βασιλεύς, Ἀχιλλέα τὸν Πηλέως μάλιστα ἐϑεράπευε τῶν παλαιῶν βασιλέων ϰαὶ ἡρώων· ϰαὶ πολλάϰις ἔλεγεν· «Ὦ, εὔδαιμον Ἀχιλλεῦ, ὅτι Ὅμηρον ἔχεις ϰήρυϰα ϰαὶ ἑρμηνέα τῆς σῆς ἀνδρείας».

Περὶ βασιλείας

Τῶν Ἑλλήνων τὸ πάλαι βασιλεῖς ἦρχον. Ὅμηρος δὲ τοὺς βασιλέας λέγει ποιμένας τῶν λεών, ὡς Ἀγαμέμνονα ϰαὶ Μενέλεων, τὼ βασιλῆ (dualis). Τὸ δὲ τῶν βασιλέων γένος ἦν ϑεῖον· ἀνέϕερον γὰρ τὸ γένος οὐ μόνον εἰς τοὺς ἥρωας, ἀλλὰ ϰαὶ εἰς τοὺς ϑεούς, ὡς Ἀχιλλεὺς ὁ Πηλέως εἰς Θέτιν τὴν Νηρέως, τὼ δ' Ἀτρεῖδα εἰς Πέλοπα ϰαὶ εἰς Τάνταλον ϰαὶ εἰς τὸν τῶν ϑεῶν ϰαὶ τῶν ἀνϑρώπων πατέρα. Οἱ δὲ λεῲ ἐϑεράπευον τοὺς βασιλέας, ϕέροντες δῶρα ϰαὶ γέρα. Μετὰ δὲ τοῦ βασιλέως ἦσαν ϑεράποντες ϰαὶ ϰήρυϰες ϰαὶ ἱερεῖς ϰαὶ μάντεις· ἐν δὲ τῇ ἀγορᾷ εἶχε συμβούλους, τοὺς γήρᾳ ϰαὶ σοϕίᾳ ϰαὶ γένει διαϕέροντας.

Ζεὺς ϰαὶ οἶς

Ἡ οἶς ἧϰέ ποτε πρὸς τὰ Διὸς γόνατα ϰαὶ ἱϰέτευε τὸν τῶν ἀνδρῶν ϰαὶ ϑεῶν πατέρα τοὺς πόνους ϰουϕίζειν. Ὁ δὲ Ζεὺς πρὸς τὴν οἶν ἔλεγεν· «Τοῖς σοῖς λόγοις παρέχω τὰ ἐμὰ ὦτα· πιστεύω γὰρ τὰς οἶς ϕύσει οὐϰ ἔχειν ὅπλα. Ἆρα ϑέλεις ἐν τῷ στόματι δεινοὺς ὀδόντας ἔχειν, ὥσπερ οἱ ϰύνες, ϰαὶ ἐν τοῖς ποσὶν ὄνυχας, ὥσπερ οἱ λέοντες;» Καὶ ἡ οἶς· «Οὐδαμῶς, ὦ Ζεῦ, οὐ γὰρ ϑέλω ὁμοία εἶναι τοῖς ἀγρίοις ϑηρσίν». «Ἤ ϑέλεις, λέγει ὁ Ζεύς, ἰὸν ἐν τῷ στόματι ἔχειν, ὥσπερ οἱ ὄϕεις;» «Οὐδαμῶς, λέγει ἡ οἶς, οἱ ὄϕεις μάλιστα ἐχϑροί εἰσι ϰαὶ ἀνδράσι ϰαὶ γυναιξίν». «Ἤ ϑέλεις ϰέρα ἔχειν ἐν τῷ μετώπῳ, ὥσπερ οἱ βόες;» «Οὐδαμῶς, ὦ ἀγαϑὲ πάτερ, ϰαὶ τοὺς βοῦς ἐχϑαίρουσιν αἱ οἶες· τοῖς γὰρ ϰέρασι παίουσιν· βούλομαι εἶναι, ὥσπερ νῦν εἰμι». Καὶ ὁ μὲν Ζεὺς ἀποπέμπει τὴν οἶν, ἡ δὲ οἶς οὐϰέτι οἰϰτείρει τὴν τύχην.

1. Οἱ ἱερεῖς ἐπὶ τοὺς βωμοὺς τὰ ἱερεῖα ἄγουσιν. 2. Διὰ τὴν τοῦ Προμηϑέως ϰλοπὴν πολλὰς οἱ ἄνϑρωποι τέχνας ἔχουσιν. 3. Ἐν τῷ Πειραιεῖ πολλαὶ νῆες πλήρεις σίτου ἦσαν. 4. Ὁ τῶν Λαϰεδαιμονίων βασιλεὺς πρὸ τῆς μάχης ϑύει τοῖς ϑεοῖς βοῦν ϰαὶ σῦν ϰαὶ οἶν. 5. Αἱ γρᾶες τερπνοὺς μύϑους τοῖς παισὶ λέγουσιν. 6. Ταῖς ναυσὶν οἱ Ἀϑηναῖοι ἐπρώτευον τῆς Ἑλλάδος ϰαὶ σωτῆρες ἦσαν τῶν ἄλλων Ἑλλήνων. 7. Οἱ Ἀττιϰοὶ ποιηταὶ Περιϰλέα ὠνόμαζον Δία σχινοϰέϕαλον. 8. Περὶ τῶν σιγὴν ἐχόντων παροιμία ἐστίν· βοῦς αὐτοῖς ἐπὶ γλώττης ποδὶ ἐπιβαίνει. 9. Ὁ ἔξεστι Διΐ, οὐϰ ἔξεστι βοΐ. 10. Σύνϑημα ἦν· Ζεὺς σωτὴρ ϰαὶ νίϰη. 11. Διϰαίου ἀνϑρώπου ἐστὶ ἀεὶ ἀληϑεύειν. 12. Οἱ Ἀϑηναῖοι ϑαλάττης ἔμπειροι ἦσαν. 13. Ὁ γραμμάτων ἄπειρος οὐ βλέπει βλέπων. 14. Σωϰράτης ἀσεβείας ἔϕευγεν ὑπὸ Μελήτου. 15. Γυναιϰὸς ἐσϑλῆς ἐστι σώζειν οἰϰίαν.

Упражнения. Просклонять: ὁ ἔμπειρος νομεύς, ἡ ἀσϑενὴς γραῦς.