Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Учебник Козаржевского.doc
Скачиваний:
7
Добавлен:
01.04.2025
Размер:
2.9 Mб
Скачать

§26. II аттическое склонение

В аттическом диалекте некоторые существительные и прилагательные II склонения оканчиваются в nom. sing. мужского и женского рода на ως, а среднего рода на ων. Омега удерживается во всех падежах, кроме nom. и acc. pl. среднего рода (где окончание α), поглощая соседние гласные звуки и оставаясь сама краткой. Йота в аттическом склонении бывает всегда подписной.

Образцы: ὁ νεώς храм, ἵλεως, ἵλεων милостивый

S.

N. V.

νεώς

ἵλεως, ἵλεων

Pl.

N. V.

νεῴ

ἵλεῳ, ἵλεα

 

G.

νεώ

ἵλεω

 

G.

νεών

ἵλεων

 

D.

νεῴ

ἵλεῳ

 

D.

νεῴς

ἵλεῳς

 

Acc.

νεών

ἵλεων

 

Acc.

νεώς

ἵλεως, ἵλεα

Такого же типа слова ὁ λεώς народ, ὁ λαγώς заяц, ὁ ταώς павлин, Μενέλεως Менелай, ἡ ἕως заря, πλέως, πλέα, πλέων полный.

§27. Прилагательные I-II склонений с формами III склонения

У двух прилагательных I-II склонений формы nom. и acc. sing. мужского и среднего рода образуются по III склонению с выпадением слога λο: μέγας, μεγάλη, μέγα большой, πολύς, πολλή, πολύ многий.

S.

N.

μέγας, μεγάλη, μέγα

πολύς, πολλή, πολύ

 

G.

μεγάλου, μεγάλης, μεγάλου

πολλῦ, πολλῆς, πολλοῦ

 

D.

μεγάλῳ, μεγάλῃ, μεγάλῳ

πολλῷ, πολλῇ, πολλῷ

 

Acc.

μέγαν, μεγάλην, μέγα

πολύν, πολλήν, πολύ

οἱ πολλοί большинство

Περὶ τῆς τῶν Σπαρτιατῶν πολιτείας

Οἱ παλαιοὶ Λυϰοῦργον εὐεργέτην τῶν Σπαρτιατῶν λέγουσιν· τῆς γὰρ Σπάρτης νομοϑέτης ἦν. Οἱ δὲ Λυϰούργου νόμοι ἁπλοῖ ἦσαν, ἐπαίδευον γὰρ τοὺς πολίτας πρὸς ἁπλοῦς τρόπους, πρὸς σωϕροσύνην ϰαὶ πειϑαρχίαν ϰαὶ ἀνδρείαν ϰαὶ τὰς ἄλλας ἀρετάς. Ἁπλῆ ἦν ἡ τῶν νεανιῶν παιδεία, ἁπλᾶ τὰ ϰοινὰ τῶν πολιτῶν δεῖπνα, ἁπλαῖ αἱ τῆς ἀνδρείας τιμαί. Ἐλαίας γὰρ στέϕανος τῆς νίϰης τιμὴ ϰαὶ τοῦ στρατηγοῦ ϰόσμος ἦν.

Περὶ νεών

Ἡ Ἀϑηνᾶ εἶχε λαμπρὸν νεὼν ἐν Ἀϑήναις ϰαὶ ἐν Σπάρτῃ. Ὁ ἐν Ἀϑήναις νεὼς ἐν τῇ ἄϰρᾳ ἦν, ἐν δὲ τῷ νεῲ ἦν τὸ τῆς ϑεᾶς εἴδωλον, Φειδίου λαμπρὸν ἔργον· τοῦ δ' εἰδώλου ϰόσμος ἦν χρυσοῦς· εἶχε δὲ ποιϰίλον πέπλον, δῶρον τῶν Ἀϑηναίων παρϑένων. Τὴν δ' ἐν τῇ Σπάρτῃ Ἀϑηνᾶν ἔλεγον οἱ Λαϰεδαιμόνιοι Χαλϰίοιϰον· εἶχε γὰρ ὁ νεὼς χαλϰοῦν ϰόσμον. Παυσανίας δὲ, ὁ προδότης, ἔϕυγεν (бежал) εἰς τὸν τῆς ϑεᾶς νεών. Ἥρα δὲ εἶχε νεὼν ἐν ταῖς Πλαταιαῖς ϰαὶ ἐν Σάμῳ τῇ νήδῳ. Ἔτρεϕον δ' ἐν τῷ νεῲ Ἥρας ταὼς ἱεροὺς ϰαὶ τῆς Σάμου σημεῖον ἦν ταώς.

1. Οἱ Πέρσαι ἔϑυον τῷ ἡλίῳ ϰαὶ τῇ γῇ ϰαὶ τῇ σελήνῃ. 2. Οἱ ποιηταὶ Ἑρμῆν τῆς λύρας εὑρετὴν λέγουσιν. 3. Ὁ περίπλους Σιϰελίας τῆς νήσου μαϰρὸς ϰαὶ χαλεπός ἐστιν. 4. Τὰ τῶν νεϰρῶν ὀστᾶ ἐν τοῖς ἄντροις εὑρίσϰομεν. 5. Τὰ τῶν παλαιῶν ὅπλα χαλϰᾶ ϰαὶ σιδηρᾶ ἦν. 6. Ἁπλοῦς ὁ μῦϑος τῆς ἀληϑείας ἐστὶν ἀεί. 7. Ἐν τοῖς ϰινδύνοις δημόσιαι εὐχαὶ ϰαὶ ἱερείων σϕαγαὶ ἐν τοῖς νεῲς ἦσαν. 8. Ὁ ἥλιος τὴν ἕω ἄγγελον ἔχει. 9. Μὴ ἐν πολλοῖς ὀλίγα λέγε, ἀλλ' ἐν ὀλίγοις πολλά. 10. Ἀλέξανδρον Μέγαν οἱ παλαιοὶ ὠνόμαζον διὰ τὰς αὐτοῦ ἐν Ἀσίᾳ νίϰας. 11. Ἐν τῇ τῶν Ἀϑηνῶν ἀγορᾷ πολλοὶ Ἡρμαῖ ἦσαν. 12. Οἱ Σπαρτιᾶται ἐν τῷ πολέμῳ Τυρταίου ἐμβατήρια ᾖδον. 13. Ἄνϑρωπος τῶν ἄλλων ζώων διαϕέρει τῷ νῷ ϰαὶ τῇ ϕωνῇ. 14. Πολυμαϑία νοῦν οὐ διδάσϰει. 15. Τὴν ἀρχὴν ὁρίζει τῷ Κύρῳ πρὸς ἕω μὲν ἡ Ἐρυϑρὰ ϑάλαττα, πρὸς ἄρϰτον δὲ ὁ Εὔξεινος πόντος.

Упражнения. Просклонять: ὁ ἁπλοῦς νόμος, ἡ ἀργυρᾶ ζώνη, τὸ μέγα ἄστρον, ὁ ἰσχυρὸς λεώς.