1968), М. Багдановіча (а. Кабаковіч. Паэзія Максі-

ма Багдановіча. Мн., 1978), некаторых іншых пісь-

меннікаў (Стыль пісьменніка. Мн., 1974). Выйш-

ла некалькі вучэбных дапаможнікаў па агульнай

П. для студэнтаў і школьнікаў: «Основы советс-

кого литературоведения» I. Гутарава (2-е выд.

Мн., 1967), «Уводзіны ў літаратуразнаўства» М.

Лазарука і А. Ленсу (2-е выд. Мн., 1982), «Воп-

росы теории литературы» М. Палкіна (2-е выд.

Мн., 1979), «Практыкум па ўводзінах у літарату-

разнаўства» А. Майсейчыка (Мн., 1980). Створа-

на некалькі літаратуразнаўчых слоўнікаў: «Ка-

роткі літаратуразнаўчы слоўнік» А. Макарэвіча

(2-е выд. Мн., 1969), «Слоўнік літаратуразнаўчых

тэрмінаў» М. Лазарука

і А. Ленсу (2-е выд. Мн., 1996). Разам з тым бе-

ларускія літаратуразнаўцы амаль не звяртаюц-

ца да гістарычнай і параўнальнай П. Беларуская

П. развіваецца ў рэчышчы ўсёй еўрапейскай П.,

якая стаіць сёння на мяжы эстэтыкі, літаратураз-

наўства, мовазнаўства, выкарыстоўвае асобныя

палажэнні матэматыкі, кібернетыкі, тэорыі ін-

фармацыі, семіётыкі. Аднак адзіная методыка

даследавання яшчэ не выпрацавана. Большасць

вучоных, абапіраючыся на дасягненні гуманітар-

ных і дакладных навук, выступаюць супраць

схематызацыі жывых літаратурных з’яў, што на-

зіраецца ў сучасным структуралізме, імкнуцца

вывучаць элементы формы неад’емна ад змес-

ту твора.

Вершазна€ўства — раздзел паэтыкі, што

вывучае верш як пэўную эстэтычную сістэму,

яго гісторыю і тэорыю. Раздзеламі В. як навукі

пра верш з’яўляюцца метрыка, рытміка, строфі-

ка. В. вывучае гукавы склад вершаў (гл.: фоніка,

рыфма), паэтычны сінтаксіс. Першым беларус-

кім вершазнаўцам быў Л. Зізаній, які падаў ка-

роткі курс тэорыі антычнага (метрычнага) вер-

ша, даў тлумачэнне некаторых вершазнаўчых

паняццяў (стапа, метр, памер, рыфма). Асобныя

палажэнні Л. Зізанія развіў М. Сматрыцкі, які

зрабіў спробу ўвесці ў старабеларускую і ўсю

ўсходнеславянскую паэзію антычную сістэму

вершавання, у прыватнасці адзін з яе асноўных

памераў— гекзаметр. Выдатным вершазнаўцам

сярэдневяковай Беларусі з’яўляўся М. Сарбеўс-

кі. Асобныя вершазнаўчыя назіранні ёсць у пра-

цах С. Полацкага, Я. Чачота, I. Насовіча, Я.

Карскага. Значны ўклад у беларускае В. унёс М.

Багдановіч сваім нарысам пра санет, даследа-

ваннем рытмікі і фонікі верша Т. Шаўчэнкі, раз-

вагамі пра суадносіны рытму і метра і інш. Бе-

ларускае савецкае В. распачалося працамі

А. Вазнясенскага, Я. Барычэўскага, У. Дубоўкі.

Найбольш інтэнсіўна гісторыя і тэорыя беларус-

кага верша распрацоўваюцца ў пасляваенны

час. Вучоныя даследуюць рытміку і метрыку як

літаратурнага верша (І. Ралько. Беларускі верш.

Старонкі гісторыі і тэорыі. Мн., 1969; ён жа. Вер-

шаскладанне. Даследаванні і матэрыялы.

Мн., 1977; ён жа. Верш і мова. Мн., 1986; М.

Грынчык. Шляхі беларускага вершаскладання.

Мн., 1973; В. Рагойша. Гутаркі пра верш: Метры-

ка. Рытміка. Фоніка. Мн., 1979; Л. Кабаковіч. Бе-

ларускі свабодны верш. Мн., 1985), так і фальк-

лорнага (М. Янкоўскі. Паэтыка беларускіх прыка-

зак Мн., 1971; Н. Гілевіч. Паэтыка беларускай

народнай лірыкі. Мн., 1975; ён жа. Паэтыка бе-

ларускіх загадак. Мн., 1976). У поле зроку дас-

ледчыкаў трапляюць пытанні паэтычнай вобраз-

насці, лірычнай кампазіцыі, вершаванага сінтак-

сісу, фонікі (А. Яскевіч. Ад слова да вобраза. Мн.,