Inwazja sowiecka 4 listopada do 10 listopada

40.Przyczyny konliktu Chińsko-Radzieckiego

• Chińskie poparcie dla Gomułki w momencie, gdy Kreml był skłonny do interwencji w Polsce

• 1960 wzajemne oskarżenia o "rewizjonizm" i "odchylenia", wycofanie większości specjalistów radzieckich z Chin, pierwsze zgłoszenie chińskich pretensji terytorialnych wobec ZSRR.

• 1966 rewolucja kulturalna w Chinach i ogłoszenie ZSRR "wrogiem nr 1" Chin.

• O d 23 I 1969 incydenty graniczne na rzece Ussuri : niewielkie oddziały chińskie wkraczają na skutą lodem rzekę, wymiana ognia z pogranicznikami sowieckimi.

• ZSRR rozważana możliwość prewencyjnego ataku rakietowego na chińskie instalacje jądrowe.

41. Omów problem Wyścigu zbrojeń po II wojnie światowej.

Wyścig zbrojeń był wynikiem konfrontacyjnych, dwublokowych stosunków międzynarodowych, zdominowanych przez konflikt ideologiczny Wschód–Zachód, a także przez fakt dekolonizacji, pojawiania się nowych państw i zrodzonych stąd konfliktów. Posiadanie, groźba i stosowanie siły w stosunkach międzynarodowych stało się naczelną zasadą. Motywami wyścigu zbrojeń było dążenie do osiągnięcia przewagi militarnej nad rzeczywistym lub potencjalnym przeciwnikiem, wiara w skuteczność zbrojnego rozstrzygnięcia konfliktu. Ponieważ obie strony konfliktu nie rezygnowały z osiągnięcia przewagi pułap równowagi sił określany więc był na coraz wyższym poziomie. Jako, że stan pełnej równowagi militarnej był niemożliwy do osiągnięcia ze względu na skomplikowany charakter zbrojeń, to wyścig zbrojeń trwał nieustannie. Z końcem lat 80 oceniano, iż łączne bezpośrednie wydatki na ten cel rosły w tempie 3% w skali rocznej i sięgnęły biliona dolarów amerykańskich w 1988. Efektem wyścigu zbrojeń było malejące realne bezpieczeństwo państw, wzrost poczucia zagrożenia w społeczeństwach, dezorganizacja gospodarki przeciążonej wydatkami wojskowymi, wzrost napięcia w regionach nagromadzenia sił zbrojnych, powstawanie konfrontacyjnych doktryn militarnych. Wyścig zbrojeń, forsowany szczególnie w latach 80. przez amerykańskiego prezydenta R. Reagana, przyczynił się do pogłębienia kryzysu ekonomicznego niewydolnych gospodarek państw bloku socjalistycznego i w konsekwencji do upadku niedemokratycznych reżimów w

Europie Środkowej i Wschodniej. Od lat 90. zarysowała się tendencja spadkowa związana z końcem zimnej wojny i sukcesami rokowań rozbrojeniowych. Krajem wydającym najwięcej na badania i rozwój na potrzeby wojska pozostały Stany Zjednoczone, Francja i Wielka Brytania

42. Przedstaw genezę i przesłanki integracji zachodnio-europejskiej, (m.in. RE, EWWS)

Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWS), organizacja europejska posiadająca osobowość prawną z siedzibą w Luksemburgu, utworzona na mocy układu międzyrządowego podpisanego w Paryżu (traktat paryski) 18 IV 1951 przez przedstawicieli sześciu państw europejskich (Belgii, Francji, Holandii, Luksemburga, RFN, Włoch), który wszedł następnie w życie 25 VIII 1952. Obecnie EWWS posiada 12 członków (oprócz członków założycielskich dodatkowo: Dania, Irlandia, Wielka Brytania, Grecja, Hiszpania i Portugalia).     Celem EWWS jest utworzenie wspólnego rynku pomiędzy państwami - członkami EWWS obejmującego surowce i produkty przemysłu węglowego i hutniczego oraz prowadzenie wspólnej polityki w tym zakresie.     Organy: Wysoka Władza - jako organ najwyższy składająca się z 9 członków mianowanych na 6 lat (funkcjonariusze tego organu posiadali status funkcjonariuszy międzynarodowych) została następnie zastąpiona na mocy konwencji z 8 IV 1965 od 1 VII 1967. Komisją jako jednym wspólnym organem zarządzającym trzech Wspólnot Europejskich.

Rada Europy, międzyrządowa organizacja skupiająca prawie wszystkie państwa Europy, zajmująca się przede wszystkim ochroną praw człowieka, ochroną demokracji i współpracą państw członkowskich w dziedzinie kultury. Rada powstała 5 maja 1949 roku w wyniku podpisania przez 10 państw (Belgię, Danię, Francję, Holandię, Irlandię, Luksemburg, Norwegię, Szwecję, Wielką Brytanię i Włochy) Traktatu Londyńskiego. Obecnie liczy 47 członków, a siedziba mieści się w Strasburgu.

43. Omów powstanie EWG i Euroatomu.

EURATOM

W połowie lat pięćdziesiątych zapanował w Europie kryzys energetyczny spowodowany zmianami technologicznymi w przemyśle i rozwojem motoryzacji. 1-2 czerwca 1955 roku w Mesynie odbyła się konferencja, na której udało się osiągnąć porozumienie co do celowości rozpoczęcia prac nad utworzeniem organizacji do pokojowego wykorzystania energii atomowej. Powołano Komitet, który przedłożył w listopadzie 1955 roku plan utworzenia przez 6 państw-sygnatariuszy EWWiS nowej wspólnoty - Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (EURATOM).

Przeciwko utworzeniu EURATOM’U wystąpiła Wielka Brytania, obawiając się że fakt ten zmniejszy jej wpływy w Europie zachodniej. W miejsce EURATOM’U postulowała ona utworzenie organizacji międzynarodowej o charakterze koordynacyjnym, a otwartej dla wszystkich państw Europy zachodniej. Projekt ten został skrytykowany.

Traktat w sprawie EURATOM’U został podpisany 25 marca 1957 roku w Rzymie jednocześnie z Traktatem powołującym do życia Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG). W życie wszedł 1.01.1958 r. po ratyfikowaniu go przez wszystkich sygnatariuszy, został zawarty na czas nieograniczony.

Celem EURATOM’U miało być stwarzanie warunków do powstawania i szybkiego rozwoju przemysłów atomowych w krajach Wspólnoty przez :

• rozwijanie badań w dziedzinie atomistyki i rozpowszechnianie ich wyników;

• ustalanie jednolitych norm bezpieczeństwa i kontrolę ich przestrzegania;

• czuwanie nad prawidłowym zaopatrzeniem wszystkich użytkowników wspólnot w minerały i paliwa jądrowe;

• wykonywanie przyznanego wspólnocie prawa własności w stosunku materiałów rozszczepialnych ;

• stworzenie wspólnego rynku materiałów i urządzeń wyspecjalizowanych, ułatwianie i popieranie rozwoju inwestycji jądrowych i inne działania.

EWG

Utworzeniem wspólnego rynku przez państwa wchodzące w skład EWWiS były najbardziej zainteresowane kraje Beneluksu, z tego względu, że między nimi od 1947 roku istniała unia celna. Państwa te zapragnęły wejść na inne rynki europejskie, wiedząc z doświadczenia, że przyczynia się to do lepszej wymiany handlowej oraz zwiększa rozwój gospodarczy. Stworzyły więc swego rodzaju lobbing na rzecz utworzenia wspólnego rynku.

Traktat ustanawiający EWG został podpisany jednocześnie z Traktatem powołującym do życia EURATOM 25.03.1957 r. w Rzymie przez ministrów spraw zagranicznych, a ze strony Luksemburga, i Włoch, również przez szefów tych państw. W życie wszedł 1.01.1958 r. Został zawarty na czas nieograniczony

Celem EWG było przyczynianie się do harmonijnego rozwoju gospodarczego, większej stabilności, szybszego wzrostu poziomu życia i ściślejszych związków między państwami członkowskimi poprzez :

• rozwijanie integracji gospodarczej, tj. utworzenie unii celnej i wspólnego rynku, ustanowienie wspólnej polityki handlowej, rolnej i transportowej;

• ochronę wolnej konkurencji;

• stworzenie mechanizmów koordynacji polityk gospodarczych państw;

• ujednolicenie ustawodawstwa państw członkowskich w zakresie niezbędnym do właściwego funkcjonowania wspólnego rynku;

• utworzenie Europejskiego Funduszu Socjalnego, mającego na celu wzrost zatrudnienia i podnoszenie poziomu życia;

• utworzenie Europejskiego Banku Inwestycyjnego, który ma dostarczać środki finansowe państwom członkowskim;

• stowarzyszenie krajów i terytoriów zamorskich w celu zwiększenia wymiany handlowej oraz stymulowania rozwoju gospodarczego i społecznego.

Traktaty rzymskie stały się fundamentem integracji europejskiej – stworzyły jej ramy instytucjonalne oraz określiły cele i zasady członkostwa.