36. Międzynarodowe skutki śmierci Józefa Stalina

Według oficjalnego komunikatu Józef Wisarionowicz zmarł 5 marca 1953 r. Na wylew krwi do mózgu.

Skutki: - masowa histeria w propagandzie i społeczeństwach socjalistycznych na świecie

- stopniowa destalinizacja ustrojów krajach demokracji ludowej (amnestie)

- złagodzenie radzieckiej polityki zagranicznej -> konferencja genewska 1955r.

- przejściowe zahamowanie zimnej wojny

- rokowania pokojowe w Korei

- przywrócenie stosunków izraelsko – rosyjskich

- układ o neutralności Austrii z 15 maja 1955r.

37 .Podaj najważniejsze decyzje XX-zjazdu KPZR Główne postanowienia Zjazdu: -odrzucono tezę Stalina, że do socjalizmu można dojść tylko przez rewolucję zbrojną i dyktaturę proletariatu, kolektywizację rolnictwa i centralne planowanie. -proklamowano tezę, że każdy naród może dojść do socjalizmu własną drogą. -wzywano do propagowania tezy o pokojowym współistnieniu państw o różnych systemach społeczno-ekonomicznych

38.Przedtaw geneze I przebieg Powstania na Węgrzech

Przyczyny powstania: Zapaść ekonomiczna i niskie standardy życia w Węgierskiej Republice Ludowej Studenci uniwersytetu technicznego w Budapeszcie domagają się w oświadczeniu z 22 października wolności obywatelskich, demokracji parlamentarnej i narodowej niepodległości. Chęć pomszczenia krzywd wyrządzonych w czasie masowego terroru okresu rządów Rakosiego. PRZEBIEG ZDARZEŃ:

1. Początek rewolucji 23 października

• Manifestacja Studentów politechniki oraz wiekszosci społeczenstwa w Budapeszcie dla poparcia żądań poznańskich robotników.

• Atak na demonstrantów

• Nagy zostaje powołany na premiera przez KC węgierskiej parti robotniczej

• Sowieci rozpoczynaja interwencję militarną, na prośbę sekretarza partii Ernő Gerő sygnowaną przez Biuro Polityczne (łącznie z Nagyem).

• demonstranci obalilaja pomnik Stalina, stojący na placu Bohaterów.

2. Przed sowiecką inwazją 24 października do 3 listopada

• 24 października Budapeszt głownym ośrodkiem powstania.Zakładano rady pracownicze, narodowe i rewolucyjne, ogłoszono strajk generalny Do Budapesztu wkracza 6 tysięcy żołnierzy radzieckich, wspieranych przez ponad 200 czołgów, współdziałających z węgierskimi służbami bezpieczeństwa i armią. Na Węgry przylatują Anastas Mikojan i Michaił Susłow z ramienia Biura Politycznego KPZR oraz generał Iwan Sierow z KGB.

• 25 października Ernő Gerő usunięto z funkcji I sekretarza KC, I sekretarzem partii został Janos Kadar. ÁVH strzela przed parlamentem do tłumu . Nagy wycofuje swoją zgodę na interwencję radziecką.

• 27 października Imre Nagy przedstawia skład nowego rządu i ogłasza rozwiązanie ÁVH. Armia Węgierska na polecenie rządu wstrzymuje działania przeciw powstańcom.

• 28 października Armia Radziecka na prośbę rządu węgierskiego zawiesza akcję militarną.

• 30 października Nagy ogłasza koniec systemu jednopartyjnego i powołuje niekomunistycznych ministrów. Powstańcy rozbijają Budapeszteński Komitet Partyjny i linczują Kardynał József Mindszenty zostaje uwolniony z więzienia.

• 31 października ostatnie oddziały radzieckie opuszczają Budapeszt i wycofują się 20 kilometrów od miasta.

• 1 listopada Nagy ogłasza wystąpienie z Układu Warszawskiego i neutralność Węgier. Rząd węgierski zwraca się z prośbą o wycofanie oddziałów radzieckich z Węgier.

• 3 listopada Areszt delegacji węgierskiej wraz z ministrem obrony Pálem Maléterem . W Szolnok, utworzono Węgierski Rewolucyjny Rząd Robotniczo-Chłopski z Jánosem Kádárem na czele.