3.Оқыту мақасты:

-Биосферада литосфераның алатын орны мен құрылымы туралы білім қалыптастыру

-Антропогендік факторларымен топырақтың ластану көздері және тұрғындар денсаулығына әсері.

- Қазақстан Республикасының жасанды және табиғи биогеохимиялық провинцияларымен және осы территорияда тұратын тұрғындардың денсаулық жағдайымен танысу.

-Топырақ ластануын бағалау мен анықтау туралы дағды қалыптастыру.

-Топырақпен ластанудың адам денсаулығына әсері туралы дағды қалыптастыру .

4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Топыраққа антропонгенді әсерлер.

2. Эрозия түсінігі және олардың түрі

3. Жел және су эрозиясы.Жердің шөлденуі, құнарсыздануы.

4. Топырақтың табиғи және анторпогенді ластану факторлары. Ластаушы заттардың миграциясы және айналымы.

5. Топырақтың ластануының экологиялық зардаптары (пестицидтермен, минералды тыңайтқыштармен, ауыр металлдармен, мұнай өнімдерімен)

6. Топырақтың биологиялық ластануы және эпидемиологиялық қауіптілік.

7. Қазақстан территориясының биогеохимиялық провинциялары және олардың сипаттамасы. Қазақстан территориясындағы биогеохимиялық провинциялар.

8. Қазақстандағы антропогенді провинциялардың қалыптасу көзлдері және тұрғындар денсаулығының жағдайы.

9. Антропогенді провинция территориясындағы тұрғындар арасындағы аурулардың алдын-алу.

5.Білім берудің және оқытудың әдістері: шағын топтармен жұмыс,презентация,жағдайлық есептер шығару

6.Әдебиет:

1.Сағынбаев Г.К. Экология негіздері. – Алматы, 1995 ж.

2.Кенесариев У. И., Жакашов Н.Ж. Экология және халық денсаулығы. – Алматы,2003.19-33беттер

3.Ә.Бейсенова,А.Самақова,Т.Есполов,Ж,Шілдебаев Экология және табиғатты тиімді пайдалану:Ғылым ғылыми баспа орталығы,2004ж. ,96-147 беттер

4Асқарова У.Б. Экология және қоршаған ортаны қорғау. - Алматы, 2007 ж.,30-78 беттер

5. А.Т.Қуатбаев. Жалпы экология:Алматы, 2008 ж.123- 141 беттер

6. С.Ж.Колумбаева.,Р.М.Білдебаева.,М.Ә.Шәріпова Экология және тұрақты даму Алматы,2012ж 54-59беттер

7.Бақылау: сабақтың тақырыбы бойынша ауызша сұрау,тесттікк бақылау,жағдайлық есептер шығару (білім құзыреттілік,тәжірибелік дағды):

1. Топырақтың қандай ластану көздері бар?

2.«Топырақ деградациясы» және оның сепетері?

3.Литосферада антропогендік әсерден болатын экологиялық мәселелер. Адам денсаулығына әсері.

4.Табиғи және жасанды биогеохимиялық провинциялар туралы түсінік .

5.Литосфера ластануының адам денсаулығына әсері.

6. Топырақ арқылы қандай аурулар беріледі?

№1есеп

Топырақтық ортаға температураның аз мөлшерде ауытқушылығы, тығыздықтың жоғары болуы, қуыстарында бос сулар мен ауаның болуы, оттегі құрамының аз болуы тән.

Сұрақтар:

1. Қандай эдафикалық факторларды білесіздер?

2. Неғұрлым жиірек лимиттейттеуші болып табылатын топырақтық орта факторларын атаңыздар.

3. Өсімдіктердің топырақтың ылғалдылығына, температурасына, химиялық құрамына бейімделуінің жолдары қандай?

№2 есеп

Топырақтық ортаға температураның аз мөлшерде ауытқушылығы, тығыз жоғары болуы, қуыстарында бос сулар мен ауаның болуы, оттегі құрамының аз болуы тән.

Сұрақтар:

1. Қандай эдафикалық факторларды білесіздер?

2. Неғұрлым жиірек лимиттейттеуші болып табылатын топырақтық орта факторларын атаңыздар.

3. Өсімдіктердің топырақтың ылғалдылығына, температурасына, химиялық құрамына бейімделуінің жолдары қандай?

4. Индикатор-өсімдіктер дегеніміз не және олар топырақтың құрамын бағалауды қандай рөл атқарады?

1.Тақырыбы: Адамзат қоғамының табиғи ресурстармен қамтамасыз етілу мәселелері.

2.Мақсаты: табиғи ресурстарымен қамтамасыз ету мәселері туралы білімді қалыптастыру.