- •1.Прадмет гісторыі дзяржавы і права Беларусі, яго задачы і асаблівасці.
- •3.Дзяржавы на тэрыторыі беларусі 9-12 в. І палітычны лад.Службовыя асобы.
- •4.Права старажытных беларускіх дзяржаў і яго асноўныя рысы.
- •5.Міжнародныя пагадненні і вассальныя дагаворы – крыніцы старажытнага беларускага права ў пісаным заканадаўстве.
- •6. Утварэнне Вялікага княства Літоўскага. Фарміраванне тэрыторыі дзяржавы. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае ўладкаванне ў хiii-хvi стст.
- •7. Дзяржаўны лад вкл в 13-16 стст.Вышэйшыя органы дзяржаўнай ўлады.Службовыя асобы дварцовай адміністрацыі.
- •8. Мясцовыя органы дзяржаўнай улады ў Беларусі ў хiii-хvi ст.Ст.
- •9. Органы кіравання ў гарадах Беларусі ў хiii-хvi ст.Ст. Магдэбургскае права ў гарадах Беларусі.
- •10. Крэўская унія Вялікага княства Літоўскага з Польшчай. Востраўскае пагадненне (гісторыка-прававая характарыстыка: прычыны заключэння, сутнасць, значэнне, наступствы).
- •11. Віленска-Радамская і Гарадзельская уніі (гісторыка-прававая характарыстыка).
- •12. Клас феадалаў і саслоўе шляхты ў Беларусі ў хіv-хvіі ст.Ст.
- •13. Прававое і сацыяльнае становішча сялян Беларусі. Змены ў прававым і сацыяльным становішчы сялян ў хvі ст.
- •14. Прававое і сацыяльнае становішча гараджан Беларусі ў хіv-хvіі ст.Ст.
- •15. Люблінская унія (гісторыка-прававая характарыстыка).
- •16. Берасцейская царкоўная унія (гісторыка-прававая характарыстыка).
- •18. Палітыка- прававая думка ў Беларусі ў хіі — хvі ст.Ст.
- •20. Агульназемскія граматы прывілеі — крыніцы права Вялікага княства Літоўскага.
- •21. Абласныя граматы: прычыны прыняцця, змест і значэнне.
- •22. Валасныя граматы: прычыны прыняцця, змест і значэнне.
- •23. Граматы беларускім гарадам на Магдэбургскае права сутнасць, змест, значэнне. Крыніцы Магдэбургскага права.
- •24. Судзебнік Казіміра 1468г.: крыніцы, структура, змест.
- •25. Статут Вялікага княства Літоўскага 1529г.: крыніцы, структура, змест, значэнне.
- •26. Статут Вялікага княства Літоўскага 1566г.: прычыны распрацоўкі, важнейшыя палажэнні і асноўныя змены ў параўнанні з Статутам 1529г.
- •27. Статут Вялікага княства Літоўскага 1588г.: працэдура распрацоўкі і прыняцця, новыя нормы і важнейшыя палажэнні, значэнне.
- •28. Канстытуцыйнае права Вялікага княства Літоўскага.
- •29. Крымінальнае права вкл 15-16.
- •30. Грамадзянскае права вкл.
- •31. Працэсуальнае права вкл.
- •32. Брачна-сямейнае права Беларусі. Сацыяльнае палажэнне жанчын.
- •33. Судовая рэформа 16 ст. В вкл. Склад кампетэнцыя новых судоў.
- •34. Центральныя судовыя ўстановы у вкл. Галоўны суд – трыбунал.
- •35. Замковые (гродскія) суды в Беларусі.
- •36. Мясцовыя суды для шляхты: склад, кампетэнцыя, значэнне.
- •37. Суды для гарадскога насельніцтва Беларусі ў 13-18 стст.
- •38. Суды для сялян Беларусі.
- •42. Генрыкаускія артыкулы. Пакта Канвента.
- •43. Спробы правядзення рэформаў у рп ў 2ой палове 18ст. Першы падзел рп ў святле міжнароднага права.
- •46. Паустанне 1794г. І трэці падзел рп. Прычыны распаду рп.
- •49. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне Беларусі у канцы 18- пачатку 19 стст. Органы ўлады,мясцовага кіравання і суда.
- •50. Скасаванне прыгоннага права ў Беларусі. Рэформа мясцовых органаў.
- •51. Судовая рэформа 1864. І асаблівасці яе правядзення у Беларусі.
- •52. Земская реформа 1864 і асаблівасці правядзення у Беларусі.
- •53. Беларусь у пачатку 20 ст. Дзейнасць беларускіх нацыянальных арганізацый. Лютаўская рэвалюцыя ў Расіі і яе значэнне для Беларусі.
- •54. Усталяванне савецкай улады ў Беларусі. Абласны выканаўчы камітэт Заходняй вобласці і фронту. Снк Заходняй вобласці.
- •55. Спробы ажыццяўлення "права нацый на самавызначэнне" ў Беларусі. Усебеларускі з'езд (кангрэс) 1917г.
- •56. Брэст-Літоўскі мірны дагавор. Абвяшчэнне бнр. Устаўныя граматы.
- •57. Першы з'езд Кампартыі Беларусі. Дзяржаўна-прававое значэнне яго пастаноў. Вызначэнне тэрыторыі Беларускай Саветскай Рэспублікі.
- •58. Першы ўрад Беларускай сср і яго Маніфест.
- •56. Першы з'езд саветаў Беларусі. Декларацыі з'езда.
- •60. Першая канстытуцыя бсср.
- •61. Літоўска-Беларуская сср: утварэнне, дзейнасць, ліквідацыя.
- •62. Аднаўленне Беларускай сср у 1920г. Дэкларацыя аб незалежнасці ссрб.
- •63. Другі з'езд Саветаў Беларускай сср. Дапаўненні да Канстытуцыі бсср.
- •64. Дзяржаўна-прававыя адносіны бсср з рсфср і іншымі саветскімі рэспублікамі. Дагаворы паміж бсср і рсфср. Рыжскі мірны дагавор.
- •65. Утварюнне дзяажаўнага апарата ў бсср у 1921-1922 гг. Уваход бсср у склад ссср.
- •66. Палітыка нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва ў бсср.
- •67. Вяртанне ў склад бсср усходніх раёнаў Беларусі.
- •69. Крымінальнае і крымінальна-працэсуальнае права бсср у 1920-1930-я гг.
- •70. Грамадзянскае і грамадзянска-працэсуальнае права бсср у 19320-1930-я гг.
- •71. Канстытуцыя бсср 1927г.
- •73. Канстытуцыя бсср 1937г.
- •75. Пачатак Другой сусветнай вайны і разгром Польскай дзяржавы. Утварэнне часовых органаў народнай улады ў Заходняй Беларусі ў 1939 годзе.
- •76. Народны (нацыянальны) сход Заходняй Беларусі і яго дзяржаўна-прававя акты. Уз'яднанне Заходняй Беларусі з бсср і стварэнне органаў савецкай улады ў заходніх абласцях бсср.
- •77. Савецкая дзяржава і права ў перыяд вав. Нямецкі акупацыйны рэжым у Беларусі. Партызанскі рух.
- •78. Вызваленне Беларуси ад немцаў. Аднаўленне дзяржаўнага апарата.
- •84. Абвяшчэнне дзяржаўнага суверынітэту бсср і распад ссср. Д.Кларацыя аб дзяржаўным суверынітэце бсср.
31. Працэсуальнае права вкл.
Працэс насіў іскавы характар. Судаводства ў судзе пачыналася па заяве зацікаўленага боку: пацярпелага ці яго блізкіх сваякоў. Ісцец абавязаны быў сам збіраць і дастаўляць у суд доказы, падтрымліваць абвінавачванне ў судзе. Калі прад'яўленае ім абвінавачванне на судзе не было даказана, то сам абвінаваўца мог быць пакараны так, як быў бы пакараны адказчык, калі б ісцец даказаў яго віну. Ісцец у любой стадыі працэсу мог адмовіцца ад іску, заключыць міравую здзелку, або памілаваць злачынцу. Роля суда была адносна пасіўнай. Па Статуту 88 года, суб'екты працэсу мелі розную працэсуальную праваздольнасць, якая залежала ад іх класавай і саслоўнай прыналежнасці. Працэсуальные правы бакоў у судзе былі даволі шырокія: бакі маглі весці працэс самастойна, або праз адваката. Асноўныя віды доказаў: 1 Тлумачэнні бакоў. Іх прызнанне 2 Паказанні сведак. 3 Прысяга 4 Пісьмовыя і рэчавыя доказы 5 Вывады і тлумачэнні экспертаў. Сведкамі ў судзе маглі быць мужчыны і жанчыны, дарослыя і непаўналетнія, свабодныя і залежныя. Не маглі быць сведкамі ў судзе: асобы, раней асуджаныя за цяжкія злачынствы, або прызнаныя судом ілгунамі ці паклёпнікамі, шалёныя, вываланцы, а таксама слугі і падданыя ў адносінах да сваіх паноў.
Пісьмовыя доказы разглядаліся судом як найбольш дакладныя крыніцы пры разглядзе спраў. Іх падробка каралася смерцю.
32. Брачна-сямейнае права Беларусі. Сацыяльнае палажэнне жанчын.
Галоўная ўвага была звернута на маёмасныя адносіны у сям'і. Неабходнай часткай шлюбнага дагавору было пагадненне аб пасагу, вене, забеспячэнне правоў на сумесную і асабістую маёмасць. З распаўсюджаннем хрысцянства ўводзілася і патрабаванне царкоўнага вяшчання. Шлюб павінен быў адбывацца са згоды бацькоу маладых або іх блізкіх, а таксама жаніха і нявесты. Муж быў галавой сямі. Былі прызнаны правы маёмасных адносін жанчыны, а таксама правы яе адносна здзяйсненні яе павіннасцей як гаспадыні у доме, а не як рабыні ці служанкі мужа. За крымінальныя справы супраць жанчын выплаты спагняліся у двайным памеры. Жанчыны былі пазбаўлены палітычных правоў: не мелі права выбірацца у дэпутаты на сойме і удзельнічаць у павятовых сойміках, не маглі быць суддзямі і не маглі займаць вышэйшых пасад. Маёмасныя правы дзяцей былі абмежаваны: прызнавалася толькі іх права на маёмасць. Па вывучэнню царквы шлюб растаргаўся только смерцю мужа або жонкі. Па статуту 1588 ва усіх выпадках скасаванне шлюбу павінна было разглядацца толькі перед судом духовным.
33. Судовая рэформа 16 ст. В вкл. Склад кампетэнцыя новых судоў.
В каждом повете учреждаются три суда: земский, подкоморский, замковый, или гродский. К компетенции первого относятся все дела гражданские, компетенции второго составляют дела межевые и связанные с поземельными тяжбами и к третьему относятся дела уголовного характера. Состав земского суда: судья, подсудок и писарь избирается шляхтой, причем на каждую должность надо представлять четырех кандидатов, одного из которых утверждает господарь. Поветовый подкоморий первоначально назначался великим князем, с 3-го Статута 1588 г. шляхта получает право избирать поветового подкомория. Замковый, или гродский суд: первоначально оставался по-прежнему в компетенции старост, которые получили название гродовых старост. Больную роль в гродском суде имели судебные приставыс або возные, которые по Статуту 1588 г. набираются шляхтой и утверждаются урядами. Но генеральный возный при каждом суде утверждается господарем, непременно из числа поветников, притом из знающих русский язык, потому что генерал-возный имеет компетенцию не только в повете, но и вне повета. Должности эти несменяемы. В эпоху междуцарствия суды обычно прекращают свои действия, ибо они действуют именем государя. На этот период открывают свои действия особые суды, получившие наименование судов каптуровых. Он имел постоянное заседание и действовал именем шляхты своего повета. Описанные суды собирались в определенные сроки — рочки земские, но гродовым суд был постоянно действующим учреждением. Власть всех этих судов распространялась только на шляхетский класс. Города имели свои суды по магдебургскому праву. При городских судах были еще вижи, исполнявшие роль следователей. Судовые рочки собирали шляхту. Она собиралась для занесения в книги судов различных своих частных актов.