Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
бел літ.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.03.2025
Размер:
780.29 Кб
Скачать
  1. Зборнік м. Багдановіча “Вянок” як ідэйна-мастацкая цэласнасць. Інтэрпартрэты “Вянка”. Верш з кнігі на памяць.

«Вянок» вышел в Вильне (на титульной странице стоит означен 1913 год, но вышла книга в 1914 году). Яна складалася з паловы 1909 г. да паловы 1912 г., калі Багдановічу было 17—20 год, але ў ёй сапраўды былі “творчасць, і натхненне, і сур'ёзная праца”. Не ўсе, праўда, вершы, што да выхаду “Вянка” былі напісаны, у зб. уключаны. І яны не ўключаліся не толькі таму, што гэта была “кніжка выбраных вершаў” (такі падзагаловак мае “Вянок”). Гэта была ўвогуле арыгінальная кніга паэта, не проста зб.вершаў, а кніга паэзіі — з арыгінальнай агульнай задумай, своеасаблівым унутраным “лірычн.” сюжэтам. І таму ў ёй не знайшлі сабе месца самыя першыя публікацыі М. Б.—вершы “Прыйдзе вясна”, “Над магілай”, вельмі блізкія да тэм, матываў, паэтыкі купалаўскай “Жалейкі” і “Песняў-жальбаў”Якуба Коласа. Творчая гісторыя “Вянка” ўвогуле складаная. Хоць кніжка і пісалася на працягу вельмі кароткага адрэзка часу, ды гэта быў час імклівага росту Басдановіча-паэта. -У 1911 г., пасля наведання Беларусі, у паэта абудзілася цікавасць да эпічнага асэнсавання тэмы народа, рэзка паглыбіўся гістарызм яго паэтычнага мыслення. Цыкл “Старая Беларусь”, вершы якога “Летапісец”, “Перапісчык”, “Слуцкія ткачыхі” выявілі зварот Багдановіча да пушкінскіх традыцый успрыняцця і раскрыцця ў паэзіі жыцця ва ўсёй яго шматграннасці і гарманічнасці. Вучоба ў А. Фета паглыбіла псіхалагізм паэзіі Багдановіча, уменне адчуць “дыялектыку душы”, узбагаціла яго майстэрствам тонкага валодання лірычнымі сродкамі дзеля раскрыцця ўнутранага свету чалавека. Ужо ў “Вянку” Багдановіч паскорана прайшоў шлях ад сваёй ранняй паэзіі імпрэсіяністычнага захаплення светаценем, дробных штрыхоў, малюнкаў да вершаў менавіта з пушкінскай шматслойнай гушчынёй фарбаў, эмацыянальных адценняў. “Вянок”— не зборнік, а цэласная кніга паэзіі, што ўпершыню ў нац.паэзіі самасцвярджала свае як жанрава-структурныя асаблівасці, так і асноўны ўнутраны прынцып аб'яднання вершаў у адзінае мастацкае цэлае — канцэптуальную разгорнутасць, завершанасць паэтычнай думкі, своеасаблівы яе лірычны сюжэт. Асноўная грамадзянская тэма “Вянка”— тэма Радзімы. “Зачарованае царства” роднага краю радуе і засмучае паэта. Але ў нізцы аднайменнай назвы больш радуе. Паэта захапляе гармонія красы, разлітая ў прыродзе, і ён, як бы палемізуючы і з уласнымі песнямі жальбы, Шмат у чым працягам погляду ў мінулае быў і наступны раздзел “Вянка” — “Места”. Якім было самае агульнае ўяўленне аб Беларусі пачатку XX ст.? Беларусь мужыцкая, вясковая... Пераважна сялянскаю яна на той час сапраўды заставалася, але гэта не значыла, што такой яна была спакон веку. Багдановіч мысліў гістарычна: азіраючы старую, сярэдневяковую Беларусь, ён бачыў у ёй і гарады, слаўныя магдэбургскім правам, рамеснікамі, кніжнікамі. Зборнік «Вянок» — глыбока філасофская кніга. Паэт шукае “красу, і светласць, і прастор”, мацуе веру ў лепшае будучае народа, сваё адчувапне хараства прыроды і пачуццяў Чалавека. У гэтым, зразумела, было вельмі мала ад самой эпохі, у якую жыў паэт, ад той суровай, згрозлівай прозы, якая яе напаўняла.І ўсё ж паэт ад рэчаіснасці не адгароджваўся, ён быў з народам, з жыццём, якім яно было навакол. Гуманіст Багдановіч стаў песняром і сучаснай яму эпохі. Не сама краса станавілася ў гэтых выпадках зместам яго паэзіі, а гуманізм адносін паэта да жыцця.

Даследванні нікалай нрынчык, алег лойка, міхась стральцоў, іван навуменка, рыгор бярозкін.

У мінску і гродне прац літ музеі максіма багдановіча

Аперэтта урыя семенякі – зорка венера

Песняры – пагоня , зорка венера.

Переводы поэзіі – на англ вера рыч і волтэр мэй, на русск алякс пракоф’еў, на польск – ян гушча, на укр уладз лучук.