27)Фотогрофиялық объективтің рұқсат етілген қабілеттілігін анықтау.Фотогрофиялық және проекциялық апараттарға;фотоппарат,проекциялық фонар,эпидиаскоп ж/е т.Б апараттар жатады.

Фотоаппарат.Нәрсенің фотографиялық суретін түсіріп алуға арналған оптикалық прибор фотоаппарат делінеді.Оның негізгі бөлімдері объективі,диафрагма,фотопластинка салынатын касетасы болады.Объектив камераның алдыңғы қабырғасына орнатылады да кассета оған қарсы қабырғаға қойылады.

Проекциялық фонар.Мөлдір суреттің кескіндерін үлкейтіп көрсетуге арналған оптикалық прибор проекциялық фонар деп аталады.Оның негізгі бөлімдері-жазық-дөңес линзалардан құралған конденсоры және дөңес линзадан жасалған объективі.Кино көрсеткенде пайдаланылатын проекциалаушы приборлар құрылысы жағынан осы проекциялық фонарьға ұқсас болады.

Эпидиаскоп.Мөлдір суреттердің және мөлдір емес суреттердің,мысалы,қағазға сызылған чертеждер,таблицалар т.т кескіндерін үлкейтіп көрсетуге арналған прибор эпидиаскоп делінеді.Проекциялық аппараттар көпшілік алдында лекция оқылғанда,баяндама жасалғанда көрнекті материалдар көрсету үшін пайдаланылады.

29.Голография. Жарық өрісін жазып алу ж/е оны қалпына келтіру

Кәдімгі фотографияда фотопластинкаға жарық өрісі жайындағы ақпараттың бір бөлігі, атап

а йтқанда, жарық интенсивтігінің кеңістіктік үлестірілуі тіркеледі. Ал оптика үшін маңызды б/тын өріс фазасының кеңістіктік үлестірілуі жайындағы ақпарат толығынан жоғалады. Осыған байланысты жарық өрісін жазып алу процесін амплитуда жайында да, фаза жайында да ақпарат сақталатындай етіп құруға болмас па екен ? –деген сұрақ туады. Мұндай мүмкіндік бар екен. Толқындық өрістерді жазып алудың осындай амалы голография д а. Голографияның негізгі идеясы өте қарапайым. Ол объектен келетін жарық өрісіні өзін суретке түсіріп алу емес, осы өрістің когерентті тірек толқынмен интерф/ну бейнесін суретке түсіріп алу б/ды. Денелік толқын мен тірек толқынның фотопластин каға жазылып алынған интерф/қ суреті голограмма д а. Интерф/қ сурет/ң түрі интерф/нушы өріс/ң ампл/рына ғана емес, бұлардың фазаларына да тәуелді бол/тан, голограммада денелік толқын жайында барлық ақпарат- өрістің ампл/сы да, фазасы да тіркелген болады. Денелік толқынды қалпына келтіру үшін голограмманы тірек толқынмен жарықтандыру жеткілікті. Голограмманы алу үшін когерентті лазер шоғы екіге бөлінеді. Бір шоқ (сигналдық н/е денелік) объекті жарықтандырады, ал екінші шоқ (тірек) тікелей фотопластинкаға түседі. Объект шағылдырған жарық денелік шоқты береді ж/е ол да фотопластинкаға бағыт талып, сонда тірек толқынмен интерф/ды. Интерф/я суреті фотопластинкада тіркеледі ж/е фотопластинка өңделгеннен кейін ол голограмма б/ды. Жарық өрісін қалпына келтіру үшін голограммадан тірек шоқты өткізеді. Тірек шоқ голограммада дифракция ланады, осы/ң нәтижесінде дифракцияланған толқын/р пайда б/ды, бұлардың біреуі өзінің құрылымы б/ша объектілік толқынды дәл қайталайды. Осылай жарық өрісінің қалпына келуі іске асады. Енді голографияда жарық өрістері қалай жазылып алынады ж/е олар қалай қалпына келтірілетіндігін формулалар көмегімен көрсетейік. Когерент жарықпен жарықтан дырылған мөлдір, не мөлдір емес дене фотопластинка алдына орн/ды. Денеден шағылған жарық толқыны фотопластинкаға түседі; бұл денелік н/е сигналдық толқын (шоқ, сәуле) делінеді. Бұған қоса фотопластинкаға денені жарықтандыратын лазерден тікелей жарық толқыны бағытталады; ол тірек толқын д а. Фотопластинка айқындалып негатив алынады. Бұл голограмма. Мүнда дененің кескіні екі когерент толқынның қосылуы нәтижесінде пайда болатын нәзік ж/е күрделі интерф/қ жолақтар көрінісі арқылы тіркеледі. Сонымен, дене жайындағы мәлімет голограммада интерф/қ көрініс түрінде тіркелген б/ды. Осы мәліметті оқу үшін голограмманы когерент шоқпен жарықтандыру керек. Енді бұл толқын оқығыш (қалпына келтіруші) толқын д а. Осындай толқынмен голограмма жарықтан дырылады. Осы сәтте голограммаға терезеден қарағандай қарасақ, онда дененің үш өлшемді нақты кескінін көреміз. Кескінді қалпына келтіру (оқу) когерент оқығыш толқынның (дифракциялық тор болып саналатын интерф/қ жолақтар жүйесі тіркелген) голограммада дифракция лану нәти жесінде орын/ды. Ескеретін нәрсе, тірек толқын мен қалпына келтіруші толқын/ң толқын ұзынд/ры бірдей болуы шарт емес. Сонымен, кескін алудың голографиялық әдісі екі сатылы б/ды. Бірінші кезеңде дененің голограммасы алынады; екінші кезеңде голограммадан дененің көрінетін кескіні қалпына кетіріледі. Голограмманы жазу когерент жарық толқындарының интерф/я құбылысына, ал оны оқу - жарық толқындарының дифракция құбылысына, негізделген.