29.Государственные языки в Республике Беларусь.

ЗАКОН РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ «Аб мовах у Рэспубліцы Беларусь» 26 студзеня 1990 г.

У адпаведнасці з Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь дзяржаўнымі мовамі Рэспублікі Беларусь з’яўляюцца беларуская і руская мовы. Рэспубліка Беларусь забяспечвае ўсебаковае развіццё і функцыянаванне беларускай і рускай моў ва ўсіх сферах грамадскага жыцця. Закон не рэгламентуе ўжывання моў у неафіцыйных зносінах, у зносінах членаў працоўных калектываў паміж сабой.

Грамадзяне маюць права карыстацца іх нацыянальнай мовай і выбіраць мову зносін. Кіраўнікі, іншыя работнікі дзяржаўных органаў i iншых арганiзацый павінны валодаць беларускай і рускай мовамі ў аб’ёме, неабходным для выканання імі сваіх службовых абавязкаў.

Акты дзяржаўных органаў Рэспублікі Беларусь прымаюцца і публікуюцца на беларускай і (або) рускай мовах. У Рэспубліцы Беларусь мовамі справаводства і дакументацыі, а таксама мовамі ўзаемаадносін дзяржаўных органаў i iншых арганiзацый з’яўляюцца беларуская і (або) руская мовы. Тэксты на пячатках, штампах, штэмпелях, фармулярах, афіцыйных бланках дзяржаўных органаў i iншых арганiзацый выконваюцца на беларускай і (або) рускай мовах.Дакументацыя па выбарах дэпутатаў і іншых асоб, выбіраемых на дзяржаўныя пасады народам, афармляецца на беларускай або рускай мове. Выбарчыя бюлетэні друкуюцца на беларускай або рускай мове. У Рэспубліцы Беларусь судаводства вядзецца на беларускай або рускай мове. У Рэспубліцы Беларусь пры атрыманні дашкольнай, агульнай сярэдняй, спецыяльнай адукацыі навучанне і выхаванне ажыццяўляюцца на беларускай і (або) рускай мовах. У Рэспубліцы Беларусь мовамі сродкаў масавай інфармацыі з’яўляюцца беларуская і (або) руская, а таксама мовы іншых народаў, прадстаўнікі якіх жывуць у рэспубліцы. Тэксты афіцыйных аб’яў, паведамленняў, плакатаў, афіш і іншай інфармацыі выконваюцца на беларускай і (або) рускай мовах. Афіцыйныя назвы дзяржаўных органаў i iншых арганiзацый даюцца на беларускай і (або) рускай мовах. Пры неабходнасці гэтыя назвы могуць давацца ў перакладзе на іншую мову.

Республиканский референдум 14 мая 1995 года

«Согласны ли вы с приданием русскому языку равного статуса с белорусским?»

• за придание русскому языку статуса государственного проголосовало 83,3 % (4 017 273 чел.), против проголосовали 12,7 % (613 516 чел.), 192 693 бюллетеня в части этого вопроса признаны недействительными.

60.Право на личную жизнь.

Согласно ст. 28 Конституции каждый имеет право на защиту от незаконного вмешательства в его личную жизнь, в том числе от посягательства на тайну его корреспонденции, телефонных и иных сообщений, на его честь и достоинство.

Указанная статья закрепляет неприкосновенность личной(частной) жизни, под которой в юридической литературе понимают физическую и духовную область, контролируемую самим человеком. Это право состоит из отдельных элементов (правомочий). Оно включает право на личную и семейную тайну, свободу общения, свободу располагать собой, включает недопустимость прослушивания и записи его пере­говоров, просмотр корреспонденции, право на тайну голосования, право на защиту личности и др.

Частной жизнью распоряжается сам индивидуум. Человек свобо­ден в выборе круга общения в неформальной обстановке. К сфере частной жизни относят брак (развод), деторождение (усыновление), распоряжение собственностью, семейным бюджетом, тайну вкладов, информацию о состоянии здоровья, свободу вероисповеданий.

Именно поэтому право на личную (частную) жизнь предполагает недопустимость прослушивания его переговоров, слежки за ним, на­рушения его права на конфиденциальность почтовых и иных сообще­ний, нарушения тайны вкладов, врачебной, адвокатской тайны, нарушения тайны исповеди и др.

Право на неприкосновенность личной жизни принадлежит челове­ку от рождения, оно не даруется государством. Вместе с тем с учетом требований, предусмотренных ст. 23 Конституции, возможно «вторжение» в личную жизнь в целях борьбы с преступлениями (правонару­шениями ), в связи с эпидемией или стихийным бедствием и ликвида­цией их последствий, в условиях военного или чрезвычайного положения.