55.Айлық болжамдарды құрастырған кезде төселме беткейдің күйін таңдау.

56.Г.Вангенгейм аа Гирс мектебінің болжам әдісі.

Классификацияның негіздері Г.Я. Вангенгейммен 1930 жылдары Арктика теңіздерінің мұздануын

жəне ауа температурасының фондық ұзақ мерзімді болжауларының əдістерін құрастырған кезде

ұсынылған. Макропроцесстер басында жылу мен суықтын негізгі ағындарының, сонымен қатар

элемантарлық синоптикалық процесстің (ЭСП) барысында негізгі қысым жүйелерінің

географиялық шектелу белгісі бойынша жіктелген. Солтүстік жарты шардың атлантико-

евроазиялық секторінде ЭСП-дің 26 түрі бөлінген, олар Европаға полярлық антициклондардың

ену ауданы бойынша аталған: гренландиялық, англиялық, лапландиялық жəне т.б. Типтік ЭСП

кейбіреулері циркуляцияның басқа ерекшеліктерін көрсеткен: батыс тасымалдану, жоғарғы қысым

жолағы, қоңыржай ендіктерде күшті антициклонның тұрақтануы.

Кейін барлық типтік ЭСП атмосфералық циркуляцияның үш формасына ауа массаларының

тасымалдануының белгілі бағыттарының басым болу белгісі бойынша жинақталған: батыс W,

шығыс Е жəне меридиональды С. А.А. Гирс жіктеудің критерии ретінде АТ500 карталарындағы

жоғарғы фронтальды аумақтын (ЖФА) конфигурациясын қолдануды ұсынды. Циркуляцияның

батыс формасы W зональды процесстердің басым болуын көрсетеді, бұл жағдайда қысым

жүйелері Европаға Атлантикадан келеді. Е жəне С формалары атмосфера циркуляциясының

меридиональды күйіне сəйкес келеді.

Е формасында Европа үстінде күшті жота тұрақталады, ал Атлантика мен Батыс Сібірде

сонымен қатар биіктік жыралар байқалады. ЖФА-тың осындай орналасуымен жер бетінде

антициклондардың жиі шығыстан батысқа қарай жылжуы байланысты, “сібір антициклонның

басып келуі” деп аталады. Осы оңтүстік-шығыс желдерімен бірге Европаның қоңыржай

ендіктеріне қыста сібір аяздарын алып келеді. Шығыс түріндегі процесстердің басқаша

дамығанында биіктік жотаның осі батысқа қарай жылжиды, Батыс Сібірдегі жыра тереңдейді,

жəне ЖФА-тың солтүстік-шығыстан оңтүстік-батысқа қарай бағдарланған бөлігімен Европаға

арктикалық антициклондардың “ультраполярлы енулері” болады. Қыста олар қатты аяздарды

қалыптастырады, ал жазда құрғақшылықтың пайда болуына болысады.

С формасының процесстері болғанда Европа үстінде биіктік жыра орналасады, ал Атлантика

мен Батыс Сібірде – онымен жанасып жатқан жоталар. Арктикаға атланттық жылудың күшті

шығуы болады, ал Европаға солтүстік-батыстан “сүңгитің циклондар” келеді, олар жазда да, қыста

да суық пен жауын-шашынды алып келеді.

Бақылау жүйесінің дамуы жəне метеорологиялық шамалардың таралуының глобальды

карталарының пайда болуы А.А. Гирске синоптикалық процесстердің классификациясын бүкіл

солтүстік жарты шарға қолдануға мүмкіндік берді. Бұл осы классификацияның негізгі жетістігі,

өйткені батыс жəне шығыс жарты шарлардағы синоптикалық процесстер, əсіресе ұзақ уақыт

аралығында, бір-бірімен тығыз байланысқан болады.

57.АҚШ ұзақ мерзімді болжау.

Ауа райды ұзақ мерзімді болжау әдістерін өңдегеуге бағытталған зерттеулер де Нэмайес және оның шәкірттері солтүстік жарты шарда атм жалпы циркуляциясының және АҚШтың физико георграфиялық жағдайларын зерттеген.Осы мектептің ғалымдары келесі заңдылықтарды орнатқан.1.Қысқа термобарикалық толқындармен бірге ұзын толқындар да бар,олар тропосферада және томенгі стратосферада бақыланады.Бұл толқындардың сипаттамасы көп жағдайда жер бетіндегі метеоэлементтердің анамалиясын гео жағдайын көлемін белгісін анықтайды.2Ұзын термобарикалық толқындар Ат 700 карталарында жақсы белгіленген.Олар фронтальді фронттарға қарағанда тұрақты .3.Ұзын термобарикалық толқындар теңіз деңгейіндегі атм әрекет орт интенсивтігін тұрақтылыгын орналасуын анықтайды.Бұдан келесіні байқауға болады: ұзын толқындардың сипаттамасын жасай отырып әрекет ету орталығын жағдайын болжауға мүмкіндік береді, ауа райының режимі улкен гео кеңістіктерде осы әрекет орталықтарында.4.Ұзын термобарикалық толқындар кобинде атмосферамен тоселме беткейдің арақатынасын анықтайды.5.жылу жағдайдан мұхиттық төселме беткей кобине биік жота мен жыраның тұрақтылығына байланысты.Мұхиттық аномалиялар жылы жағдайда макропроцесстерге әсерін тигізеді.6 метеоэлеменнтердің Ат700болжауынан жер беті болжауларына ауысу орнатылған.