
- •Кәсіпкерліктің пайда болу тарихы және мәні
- •Экономикалық ғылымның негізін қалаушы классиктер жұмысындағы “Кәсіпкер” және “Кәсіпкерлік” түсінігі
- •Кәсіпкерліктің субъектісі және объектісі
- •Кәсіпкерліктің түрі және формалары
- •Кәсіпкерлік қызметтерге қажетті экономикалық, әлеуметтік және құқықтық жағдайлар
- •Қазақстанда кәсіпкерліктің қалыптасуы және дамуы
- •Өңдірістік кәсіпкерлік
- •Коммерциялық кәсіпкерлік
- •Кеңес беру (консалтингтік) кәсіпкерлік
- •Кәсіпкерліктің негізгі ұйымдастыру - экономикалық формалары
- •Кәсіпкерліктің негізгі ұйымдастыру – құқықтық негіздері
- •14. Жеке кәсіпкерлік түсінігі және түрлері
- •Бизнес субъектілері
- •16. Жеке кәсіпкерлік түрлері
- •17. Қазақстанда технопаркттерді құру үдерісіндегі: Ұлттық және аймақтық технопарктер түсінігі.
- •18. Инновация туралы түсінік және қазіргі кездегі инновацияның жіктелу түрлері
- •19. Инновациялық кәсіпкерлік түсінігі және инновациялық кәсіпкерліктің жүзеге асырылу деңгейлерінің түрлері
- •20. Бизнесті жүргізудің негізгі ұйымдық құқықтық формалары
- •21. Коммерциялық ұйымдардың ұйымдастырушылық құқықтық түрлері
- •22. Акционерлік қоғам мәні және құру ерекшелігі
- •24. Франчайзинг мәні түрлері қолдану сферасы
- •25. Сақтандыру түсінігі мен түрлері
- •26. Қазақстандағы франчайзингтік қатынастардың даму кезеңдері
- •27. Франчайзингтік жүйесінің артықшылықтары мен кемшіліктері
- •28. Жеке кәсіпкерлікті мемлекеттік тіркеу
- •30. Банкроттық туралы істерді сот тәртібін қарау
Коммерциялық кәсіпкерлік
Коммерциялық кәсіпкерлік - бұл өнім өндірумен байланыссыз тауарлар мен қызметтерді қайта сату бойынша операцияларды жүргізумен ерекшеленетін кәсіпкерлік. Коммерциялық кәсіпкерліктің іс өрісі тауар биржалары мен сауда мекемелері.
Қаржылық кәсіпкерлік• Қаржылық кәсіпкерлік -бұл сату, сатып алу объектісі ақша, валюта, құнды қағаздар болып табылатын коммерциялық кәсіпкерліктің түрі. Қаржылық кәсіпкерлікке коммерциялық банктер және қор биржалары жатады.
Кеңес беру (консалтингтік) кәсіпкерлік
Кәс/ң экон/қ формадағы қызметіне төтеп беру өзгешелігі, кәсіпкер барлық жұмыс/ды қолға алады, ал тұтынушы оған бүгіннен бастап ақша төлеуге дайын. Кәсіпкер тауар өндіреді, содан соң оларды сатады. Осыған орай, кәс/к өндірістік, коммерц/қ ж/е қаржы/қ, кеңес беру болып бөлінеді. Осылар/ң әрбір формасы өзіндік ерекшелігі, өзгешелігі, демек өзіндік технологиясы болады. Соның ішінде Кеңес беру (консалтингілік) кәс/не тоқтала кететін болсам, Кеңес беру (консалтингілік) кәс/гін жүргізу басқа кәс/к қызмет түріне қарағанда өте табысты, жұмысын іске асыру формалары сан алуан. Олардың ішіндегі өте кең тарағаны – ауызша кеңес беру, ең жиі кездесетіні – консалтингілік жобалар. Кеңес беру (консалтингілік) кәс/гі мыналарды қамтиды:
• Жалпы басқару;
• Қаржыларды басқару;
• Кадрларды басқару;
• Маркетинг.
Кеңес беру (консалтингілік) кәс/гін іске асыруда алғы шарты бар. Онсыз мүлдем іске аспайды. Ол– қажеткер– тапсырысшының болуы. Тапсырыстар әр түрлі бағытта болуы мүмкін. Атап айтқанда, әкімш/к, қаржы/қ басқару шешім/рі, кадр/ды басқару, маркетинг, арнайы қызметтер мен т.б болуы мүмкін. Тапсырыс түскен кезде кеңес беру (консалтингілік) кәс/гі ең алдымен туындап отырған мәселені анықтап алуы к/к. Жұмыстың келесі кезеңі– кеңес беруші ж/е тапсырыс беруші– фирмалар арасында мәмілеге келуі. Жұмыс жасау кезінде кеңес беруші фирма компания мүдд/н сақтап қалуы үшін, ынталы жоғары деңгейде жұмыс жасайды. 1) жобаны жүргізу мерзімін мұқият қадағалайды; 2) көрсетілген қызметтің өзіне тән сипатына б/ты жұмысты жүргізу барасында тапсырыс беруші/ң мүддесімен санасу, оларға әр түрлі ыңғайлы ж/е тиімді жол/н ұсынады.
Кәсіпкерліктің негізгі ұйымдастыру - экономикалық формалары
Кәсіпкерліктің ұжымдық – экономикалық формалары.
1. Концерн – көпсалалы акционерлік қоғам, әр түрлі компаниялардың бақылау пакеттерін сатып алады.
2. Ассоциация – экономикалық дербес кәсіпорындардың ерікті бірлестігі. Маманданған кәсіпорынның негізгі мақсаты ғылыми –техникалық, өндірістік, экономикалық және әлеуметтік міндеттерді бірігіп шешу.
3. Консорциум – бұл ірі финанс операцияларын істеу үшін (мысалы, өте ірі жобаға инвестиция) біріккен кәсіпкерлердің бірлестігі.
4. Синдикат – бір саланың кәсіпкерлерін тауар сатуға біріктіру.
5. Картель – тауар, қызмет көрсету бағасы, нарық аудандардын бөлу, өндіріс мөлшері жөнінде келісім.
6. Финанс - өнеркәсіп тобы – банк, сақтандыру және сауда капиталының бірлестігі.
Нарықтық экономиканың негізгі экономикалық буыны болып кәсіпорын (фирма) табылады. Кәсіпорын (фирма) дегеніміз - бұл пайда табу мақсатымен өндіріс факторларын қолданып шаруашылықта еркіндік алған экономикалық субъект. Ұйымдастыру формасына байланысты кәсіпорындар әртүрлі формаларға бөлінеді, олардың ішінде ең бастылары: жеке бизнес, серіктестік, акционерлік қоғам.
Кәсіпорындардың негізгі формалары
Формалар |
Артықшылықтары |
Кемшіліктері |
Жеке шаруашылық -бизнем, иесі бір адам. |
|
|
Серіктестік дегеніміз -бірнеше адамның немесе заңды тұлғалардың бірлесіп шаруашылық жүргізу үшін ұйымдастырылған фирма:
|
|
|
Акционерлік қоғам- акция шығару арқылы орталықталынған капиталға негізделген фирма: ашық және жабық. |
|
|
Ұжымдық кәсіпорындар кооперативтік, мемлекеттік кәсіпорындар түрде болуы мүмкін. Нарықтық экономика жағдайында формалар бизнес-жоспар жасайды. Өндірістің мақсаттарын анықтау және оларды орындау шараларын белгілеу үшін бизнес жоспарды жасау – жалпы қолданатын құрал. Бизнес-жоспар инвестицияның қажеттілігін дәлелдеу үшін қолданатын фирманың негізгі құжаты болып табылады және ол 3-5 жылға жасалады