20. Несиенің қайта бөлу қызметі

Несиенің қайта бөлу қызметі – кез келген елдің ұлттық экономикасының толық қанды жұмыс жасауына өз үлесін қосады.

Несиенің бұл қызметінің көмегімен экономикалық жүйенің бір саласынан екінші бір саласына капитал ағымы болады. Несиенің бұл қызметінің қаржының қайта бөлу қызметінен айырмашылығы қаржының бөлінуі әкімшілік негізде жүргізілсе, ал салалар мен аймақтар арасындағы капитал ағымы несие арқылы, яғни ол нарықтық механизм негізінде жүзеге асырылады.

Қайта бөлуді несие ресурстарын айдаланушы субъектнің әртүрлі байл деңгейіне мысалы, несие қатынастарының субъектісі ретінде кәсіпорын деңгейінде құнның қайталама айналымы және тауарлы материалдық құндылықтар қайта бөлінеді.Ал халық шаруашылық деңгейінде несиенің қатысуымен жиынтық өні, ұлттық табыс қайта бөлу т.б

14.Ақша реформасының мәні.

Ақша реформасы – ұлттық ақша бірлігін тұрақтандыруға, елдің ақша жүйесін қалыпқа келтіруге және нығайтуға бағытталғын ақша айналысында мемлекет тараынан жүзеге асатын түрлендірулер. Ақша реформалары мынадай әдістер көмегімен жүзеге асырылады:

• нулификация, яғни құнсыздаған ақша бірлігін жою туралы және жаңа валюта енгізу туралы хабарлау;

• револьвация яғни ақшаның бұрынғы алтындық құрамын немесе валюталқ паритетін қалпына келтіру,

• девольвация- ақша өлшемінің алтын құрамын төмендету

• деноминация, яғни «нольдерді қысқарту» әдісімен ақшаның номиналдық құнын ірілендіру

1922-24 жж нулификация и деноминация

1ші деноминация рубль енгізілді ( 1 р=10 мың триллионан жойылып,10 млн р болды)

2ші деноминация 1923 ж үлгідегі рубль, 1922 ж дейінгі млн рубль ге тең Мазмұны қалам мен ауыл шар тауар алмастыруларды реттеу. Рубльді тұрақтандыру

1947ж деволвация

Жаңа соманың сатып алу мүмкіндігі көтеріліп, керісінше инфляцияның салдарынан шетелдік валюталардың құнының төмендеуі кеңестік рубльдің алтын негізін көтеруге мүмкіндік берді

1961 ж револьвация

ҰОС кейін кейін кеңесте бюджет, ұлттық табыс триллион сомамен есептеле бастады. Баға масштабын ірілендірді.Рубль және алтын құрамы рубльмен көрсетілген алтынның ресми әлемдік бағасын тауарлар бағасымен теңестіріп сыртқы сауда мен мемлекеттік бюджеттік арасындағы күрделі қайта есеп айырысу қажеттілігін жойды.

1993 нулификация

Себебі, ақша белгісін тұрақтандыру. 1993 15 қарашада сағ 8де теңге шықты

16. Несиелік серіктестік

Несиелік серіктестік – банк болып табылмайтын, өзінің қатысушы-ларына несие беру және қызмет көрсету мақсатында құрылған, өз қызметін ҰБ-тен қарыздық және басқа да банк операцияларын жүргізуге берген лицензиясы негізінде жүзеге асырушы заңды тұлға. НС жарғылық капиталы- пай қосу және міндетті кіру жарнасын төлеу жолымен қалыптасады. ҚР НС туралы заңы 2002 ж НC жабық акционерлік қоғам және өз қызметін жүзеге асыратын коммер-қ ұйым болып таб. НС-тің қатысу-шылары жарғылық қорының 50% астамы мемлекетке жататын өкілетті атқарушы және сот билігінен, қаржылық капиталы мемлекеттік заңымен сәйкес келетін оффшорлық аймақтағы компания статусе бар заңды тұлғалардан басқа жеке және заңы тұлғалар (резиденттер және резиднет еместер) болуы мүмкін.НС-дің ҚР-ның аумағында, сондай-ақ одан тысқары жерлерде филиалдарын, өкілеттіктерін және еншілес серіктестіктерін ашуға құқығы болмайды.

Несиелік серіктестік келесі операцияларды жүзеге асырады:

• кассалық операциялар – банкноттар мен монеталарды қабылдау, санау, ұсақтау, айырбастау, сорттау, қаптау және сақтау;

• қарыздық операциялар – несиелік серіктестіктер қатысушыларына ақшалай формада несиелер беру;

• аударымдық операциялар – ақша аудару бойынша несиелік серіктестік қатысушыларының тапсырмаларын орындау;

• сенім (трастылық) операц – сенім білдірушінің (нс қатысуш-ң) мүдде сіне сай және тапсырмасы бойынша ақшаны басқару;

• несиелік қатысушар үшін клирингтік операц – төлемдерді жинақтау, салыстыру, сұрыптау және растау, сонымен бірге олардың өзара есепке алу мен клирингке (нс) қатысушылардың таза позицияларын анықтау ;

• сейфтік операциялар – сейфтік жәшіктерді, шкафтар мен үй-жайларды жалға беруді қоса есептегендегі клиенттердің бағалы қағздары, құжаттары мен құндылықтарын сақтау бойынша қызметтер;

• нс- қатысушы заңды және жеке тұлғалардың депозиттерін қабылдау;

• нс қатысуш банктік шоттары олардың тапсырмасы б-ша есеп айырыс

ҰБ лицензиясы болған жағдайда операцияларды жүзеге аса құқылы:

• факторингтік опер – төлемін төлемеу тәуекелі қабылданумен бірге тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) сатып алуш-ды төлемді талап ету құқығына ие болуы; форфейтингтік опер (форфейтирлеу) – сату шыға айналымсыз вексельді сатып алу арқ тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) сатып алушының қарыздық міндеттемесін төлеу; Лизинг келісім-шарттың бүкіл әрекет ету мерзімі ішінде жалға берушінің меншік құқығының сақталуымен мүлікті жалға беру