37. Корпорацияның қаржылық анализінің мәні мен маңызы

Қаржы есеп-қисабы - пайдаланушыға кәсіпорын қаржысының жай-күйі мен өзінің қызметі, сондай ақ осы пайдаланушы белгіленген іскерлік шешім қабылдау үшін оған есепті кезеңде кәсіпорын қаржысының жай-күйінде орын алған өзгеріс жөнінде қолайлы және түсінікті нысанда жинақталып қорытындыланған ақпарат беру мақсатында қаржы есебі дерегінің негізінде жасалған есеп-қисап нысанының жиынтығы. Есеп-қисапты талдаудың мынадай әдістері болады:1) есеп-қисапты оқу 2) деңгейлес талдау 3) сатылас талдау 4) трендтік талдау 5) қаржы коэффициентін есептеу. Есеп-қисапты оқу – бұл есеп қисапта берілген абсолюттік көрсеткішті зерттеу.Бұл әдіс арқылы кәсіпорынның мүліктік жағдайы, оның қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді инвестициясы, меншік капитал мен қарыз қаражат қалыптастыру көзі анықталады.Деңгейлес талдау есеп-қисаптың әр алуан түрлі бабының өткен жылмен, жарты жылмен немесе тоқсанмен салыстырғанда абсолюттік және салыстырмалы өзгерісін анықтауға мүмкіндік береді.Сатылас талдау есеп-қисаптың 100%-ы ретінде қабылданатын жалпы, қорытынды көрсеткішінде жекелеген баптың өзіндік салмағын анықтау мақсатында жасалады. Трендтік талдау барлық көрсеткіші 100% ретінде қабылданған базистік жылдың деңгейінен бірқатар жылдың есеп-қисабының көрсеткішінің салыстырмалы ауытқуын есептеуге негізделген. Қаржы коэффициенті есеп-қисаптың әр алуан бабының арасындағы қаржы үйлесімін сипаттайды. Қаржы коэффициентінің ерекшелігі – ол жеңіл есептеледі және инфляцияның ықпалын жояды.Қаржы коэффициентін есептеу әдісінде біріншіден, тиісті көрсеткіш есептеледі және екіншіден, осы көрсеткіш төмендегі бір базамен салыстырылады, мысалы: жалпы қабылданған стандартты параметрмен, орташа салалық көрсеткіштер, өткен жылдармен осындай көрсеткішімен, талданатын фирманың қайсы бір басқа көрсеткішімен.

38. Корпорацияның қаржылық коэффициентінің сипаттамасы

Қаржы коэффициенті қаржы есеп-қисаптың негізгі талдау әдісі болып табылады. Бұл жердегі қаржы есеп қисап дегеніміз – пайдаланушыға кәсіпорын қаржысының жай-күйі мен өзінің қызметі, сондай-ақ осы пайдаланушы белгіленген іскерлік шешім қабылдау үшін оған есепті кезеңде кәсіпорын қаржысының жай-күйінде орын алған өзгеріс жөнінде қолайлы ж/е түсінікті нысанда жинақталып қорытындалынған ақпарат беру мақсатында қаржы есебі дерегінің негізінде жасалған есеп қисап нысанының жиынтығы.

Қаржы коэффициенті есеп қисаптың әр алуан бабының арасындағы қаржы үйлесімін сипаттайды. Оның басты ерекшелігі – ол жеңіл септеледі ж/е инфляцияның ықпалын жояды.

Қаржыны талдауда келесі қаржы коэф/ң топтары ең маңызды б.т:

1. Өтімділік коэф.

2. Іскерлік белсенділік коэф.

3. Пайдалылық коэф.

4. Төлем қабілеттілігі н/е капитал құрылымы коэф.

5. Нарықтық белсенділік коэф.

Өтімділік коэф. - кәсіпорынның өзінің қысқа мерзімді міндеттемесін есепті кезең ішінде төлеу мүмкіндігін анықтауға мүмкіндік береді. Осы топтың коэф/ң ең маңыздысы мыналар:

1. Өтімділік коэф.

2. Абсолютті өтімділік коэф.

3. Жалпы өтімділік коэф.

4. Таза айналым капиталы

ЧОК

Іскерлік белсенділік коэф.-кәсіпорын өзінің қаражатын қаншалықты тиімді пайдаланатынын талдауға мүмкіндік береді. Осы топтың коэф/ң ең маңыздысы мыналар:

1. Актив/ң айналымдылық коэф.

2. Дебиторлық берешектің айналымдылық коэф.

3. Материалдық-өндірістік запастың айналымдылық коэф.

4. Материалдық-өндірістік запастың айналымдылық коэф.

5. Операциялық циклдің күнмен есптелген ұзақтығы:

ДОЦ

Пайдалылық коэф.-компания/ң қызметі қаншалықты пайдалы екенін көрсетеді. Осы топтың коэф/ң ең маңыздысы мыналар:

1. Актив/ң пайдалылық коэф.

2. Сату пайдалылық коэф.

3. Меншік капиталдың пайдалылық коэф.

Төлем қабілеттілігі н/е капитал құрылымы коэф.- компанияғыұзақ мерзімді салым салған кредитор мен инвестордың мүддесін қорғалу дәрежесін сипаттайды. Осы топтың коэф/ң ең маңыздысы мыналар:

1. Меншік коэф.

2. Қаржы тәуекелдігінің коэф.

3. Кредитордың қорғалу коэф.

Нарықтық белсенділік коэф.- компания акциясының құны мен кірістілігін сипаттайтын әртүрлі көрсеткіш кіреді. Осы топтың коэф/ң ең маңыздысы мыналар:

1. Бір акция/ң пайдалылығы

2. Бір акцияға шаққандағы дивиденд нормасы

1 акцияға шаққандағы дивиденд нормасы

3. Бір акция/ң баланстық құны

1

4. Дивиденд төлеу коэф.