23. Қаржылық жоспарлаудың негізгі әдістері:

Қаржылық жоспарлау әдістері:

1. Есеп-қисаптық, талдамалық – мұнда бірқатар кезең (ай, жыл, тоқсан) ішінде кәсіпорынның тауарлық-материалдық есебі жүргізіледі. Бұл әдіс көмегімен амортизациялық аударым, айналым қаражатына қажеттілік, пайда мөлшері белгіленеді.

2. Нормативтік – ең қарапайым әдіс. Корпорацияның ақша ресурсын қалыптастыру, оны пайдалану үшін экономикалық норма мен норматив қажет . Ол нормативке салық ставкасы, мемл.бюджеттен тыс қорға салынатын жарна тарифі, негізгі капитал мен материалдық емес активтің амортизация нормасы т.б. жатады.

3. Баланстық әдіс – ақша қорынан түсетін кіріс пен шығыстың тоқсандық жоспарын, айлық төлем балансын т.б болжау кезінде қолданылады. Мысалы, ақша қоры б/ша баланстық үйлесімнің түрі мынадай: Онп+П=Р+Окп. Мұнда: Онп ж/е Окп қор қаражатының есепті кезең басы мен аяғындағы қалдығы; П-есепті кезең ішіндегі қорға қаражаттың түсуі; Р-қор қаражатының жұмсалуы

4. Экономикалық-математикалық модельдеу әдісі – кәсіпорын қаржысын жоспарлау кезінде түрлі математикалық көрсеткіштерді қолдану. Мысалы, жоспарлау кезіндегі тәуекелділікті сызықтық, парабола, гипербола, логарфмдік т.б модельдермен көрсетуге болады.

5. Сараптық бағалау – жоспарлы есеп-айырысудың бірнеше нұсқасы жасалып, оның арасынан сарапталып ең тиімдісі таңдалып алынады.

24. Корпорацияның меншікті айналым қаражаттарына қажеттілікті анықтау.

Корпорацияның айналым қаражатына қажеттілігі мына факторларға байланысты:

• Өндіріс пен сату мөлшеріне;

• Бизнестің түріне;

• Қызмет (бизнес) ауқымына;

• Өндірістік кезең ұзақтығына;

• Кәсіпорын капиталы құрылымына;

• Кәсіпорынның есептік саясатына;

• Матриалдық-техникалық жабдықтау;

• Менеджерлер мен бухгалтерлер т.б шеберлігіне т.б

Кәсіпорынның айналым қаражатына қажеттілігін дәл есептеуді айналым қаражатының осы факторларға байл. өндірісте және айналыста болатын уақытын есептеуден бастау керек. Айнал. қаражатының өндірісте болатын уақыты - айн. қаражаты тікелей жұмыс істеу процесінде болатын уақытты, өндіріс процесінде жұмыс күшінің шығынын қажет етпейтін үзіліс уақытын; өндірістің айналым қаражаты запаста болатын уақытты қамтиды. Айн. қар-ң айналыста болатын уақыты – сатылмаған өнім қалдығы, кәсіпорын кассасындағы, банкідегі және ШЖС-мен есеп айырысу шоттардағы ақшалай қаражат түрінде болатын уақытты қамтиды.

25.Компанияларды қаржыландырудың ұзақ мерзімді қарыздық көздерін тарту және пайдалану мақсаттары

27.Қарыз капиталының тиімділік көрсеткіші.

Қарыз қаражаты – кәсіпорындар мен ұйымдардың заңды және жеке тұлғаларға берешегі. Қаржы капиталының келесідей тиімділік көрсеткіштері бар :

1.Қаржы қауырттылығы коэффициенті

К (қ.қауырт.) = (қарыз қаражаты ) / ( балансы валютасы )

Осы көрсеткіш қарыз алушының баланс валютасындағы қарыз қаражаттың үлесін көрсетеді. Көрсеткіштің ұсынылатын мағынасы 0,5-тен (50 %) аспауы тиіс.

2.Ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді қарыз капитал арасындағы арақатынас коэффициенті .(К с )

К с = ДЗК / КЗК

ДЗК- соңғы есептік күнгі бухгалтерлік баланс бойынша ұзақ мерзімді қарыз капиталы ( ұзақ мерзімді міндеттеме )

КЗК – соңғы есептік күнгі бухгалтерлік баланс бойынша қысқа мерзімді қарыз капиталы ( қысқа мерзімді міндеттеме)

Осы коэффициенттің ұлғайғаны тартылған қарыз капиталының инфестициялық бағытын растайды.

3. Қаражат тарту коэффициенті :( К қт)

К қт= КЗК / ОА

ОА- қарыз алушының осы күнгі бузгалтерлік балансы бойынша айналым активі

Аталмыш көрсеткіш қысқа мерзімді активтің айналым активінің айналым активінің орнын толтыруға қатысу дәрежесін сипаттайды. Осы коэффициенттің деңгейі неғұрлым төмен болса , банк клиентінің несие өтеу қабілеті соғұрлым жоғары болады.

4.Запастың орнын толтыруда қаражат тарту коэффициенті (К қар.т)

К қар.т =ЗС / Запас

ЗС- соңғы есепті күнгі баланс бойынша қарыз қаражат.

Запастың орнын толтыратын меншікті айналым қаражаттың үлесі 50 %-дан кем болмауы тиіс , ал қалған 50 %- банкінің қысқа мерзімді кредиті мен тауарлық операция бойынша кредиторлық берешектің есебінен өтеледі.

5. Қаржылық тұрақтылықтың қорытындыланған коэффициенті (ОК фу)

ОК фу = ( СК+ДО) / Активтер

СК- қарыз алушының балансы бойынша меншікті капиталы

ДО-қарыз алушының балансы бойынша ұзақ мерзімді міндеттеме.

Осы параметр баланстың ең тұрақты көздің есебінен орны толтырылатын активінің бөлігін білдіреді. Коэффициенттің қсынылатын мағынасы - 0,7 – 0,8 (70-80 %)

6. Капиталдандыру коэффициенті (К к)

К к= ДО / (ДО+СК)

Осы көрсеткіш банк мамандарының клиенттің тұрақты қаржыландыру көзін пайдалануына назар аударады