22.Ресми ұйым-командалық және жұмыс топтары комитеттер

Ресми топ – өндірістік үрдісті ұйымдастыру үшін басшылықтың еркімен құрылған топ.Ресми топтың келесідей түрлері бар:1.Басшылар тобы 2.Өндірістік топ 3.Комитеттер. 1.Басшылар тобы немесе командалық-басшының командалық тобы б.т оынң тікелей бағыныштыларынан тұрады,олар өз кезегінде жетекші болуы мүмкін.2.Өндірістік топ немесе жұмыс тобы-жалпы бір тапсырма бойынша бірге жұмыс істейтіндер жатады.Олардың ортақ басшысы болсада командалық топтан ерекшелігі өз еңбегін жоспарлаумен жүзеге еріктері көбірек,ұйымның мақсатына жету үшін осы аталған үш команда үйлесімді жұмыс істеуі керек. Комитеттер – бұл қандай да бір тапсырманы немесе тапсырмалар кешенін орындауға өкілеттігі бар ұйым ішіндегі топ. Кейде оларды кеңестер, мақсатты топтар, комиссиялар деп те атайды. Бірақ олар қарастырған жағдайлардың барлығында да шешім қабылдау мен оны жүзеге асыру іс-әрекеттерін топ болып шешеді. Ұйымдарда комитеттердің негізгі екі түрі жұмыс жасайды:арнаулы комитет; тұрақты комитет.Арнаулы комитет– бұл нақты ,белгілі мақсаттарды орынедау үшін құрылған топ.Тұрақты комитет– бұл ұйым ішіндегі нақты белгіленіп көрсетілген мақсаты бар, үздіксіз қызмет жасайтын топ. Комитетті қолдану кезеңдері:1-Мәселен,нақты бір салада үлкен тәжірибені талап еткен жағдайда,2-Қабылданған шешім бойынгша жұмысшылар наразылығын бәсеңдету.

Топтың тиімді жұмыс істеуіне әсер ететін факторлар:

• Топ көлемі

• Топ құрамы

• Топ ережелері н/е нормалары

• Топтың бірлігі ж/е ұйымшылдығы

• Топтың пікірлестігі

• Топ мүшелерінің мәртебесі

• Қайшылықтар

23.Бейресми ұйымдардың артықшылықтары мен кемшіліктері

Бейресми ұйым- белгілі мақсатқа жету үшін тұрақты қарым-қатынаста болатын кездейсоқ құрылған адамдар тобы. Үлкен ұйымда бейресми топ біреу ғана болмайды.Бұлардың көбісі еркін еңбектік ортада құрылған.Бейресми қарым- қатынас бұл бірін- бірі құрметтеуден, ортақ мүддеден, сыйластықтан туындайтын достық, бауырластық байланыс. Мұндай қарым- қатынас адамдардың өзіне қажетті болғандықтан пайда болады. Ресми мен бейресми топтың ортақтары көп. Ресми топ сияқты ұйымдасқан, иерархиялы өзінің көшбасшысы мен тапсырмалары бар.Сонымен қатар, норма деп аталатын бекітілмеген ережелері бар.Адамдар әдетте не себепті бейресми ұйымға кіретінін біледі. Әдетте олар не ұйымның мақсатын жетілдіру үшін, не оларға табыс түріндегі сыйақы алу үшін кіреді Бейресми ұйым – ішкі себептермен пайда болған, белгілі бір мақсатқа жету үшін жүйелі түрде өзара қарым–қатынаста болатын және өзара пайда болған адамдар тобы. Бейресми ұйымдардың ерекшелігі – олардың ішкі көзқарастарға байланысты болып құрылуы. Адамдардың бейресми ұйымдарға кіруінің себептері: тиістілік сезімі, өзара көмек, өзара қорғау, өзара тығыз қарым-қатынас пен қызығушылық. Бейресми ұйымның құрылымы мен түрі әлеуметтік қарым-қатынастар нәтижесінде қалыптасады. Бейресми ұйым лидерінің сүйеніші – оны топ мүшелерінің қадірлеуі мен ардақтауы болып табылады. Бейресми ұйымдар-қызмет барысындағы әлеуметтік қатынастарға ішкі себептерге байланысты ойламаған жерлен құрылатын адамдар тобы.Командалық жұмыстың артықшылықтары. Командалардың әлеуеті менеджмент топтың барлық мүшелерінің жоғары өнімділігін ынталандырған жағдайда неғұрлым толық ашылады: еңбек интенсивтілігі артады, қатысушылардың жеке қанағаттану дәрежесі, олардың қабілеттері мен мүмкіндіктерін біріктіру дәрежесі және ұйымдық икемділік арта түседі.Команда кемшіліктері. Командалар даусыз артықшылықтарға ие болғанымен, олардың жеке тұлғалар мен ұйымға қатысты қауіп-қатер туғызатын кемшіліктері де бар. Менеджменттің бұл қауіп-қатерлерді болдырмау мүмкіндігі бар, яғни ұйым басшылығы әлеуетті қатерлерге мұқият болуы керек: жеке мақсаттарға талпыну, уақыт ресурсының жоғары мөлшері, команда мүшелерінің ішінен біреуінің басым болуы, конформизм және ойдың топтасуы, өзін-өзі басқарушы топтарды артық бақылау, билік балансының өзгеруі.