
- •Қоғамдық өндiрiстiң құрылымы. Материалдық және материалдық емес өндiрiс. Қоғамдық өндiрiстiң нәтижелерi: заттар, қызметтер, байлық.
- •Өндiрiс және ұдайы өндiрiс. Өндiру, бөлу, айырбастау және тұтыну. Жай және ұлғаймалы (экстенсивтi және интенсивтi) ұдайы өндiрiс.
- •Экономикалық игіліктердің ауыспалы айналымы және экономикалық тұлғалардың өзара іс әрекеттері.
- •Экономикалық жүйенің үлгілері және экономиканың: Не? Қалай? Кім үшін? деген негізгі мәселелерін шешу.
- •Қоғам дамуын дәуірлерге бөлудің формациялық және өркениетті тәсілдері.
- •Меншіктің экономикалық және құқықтық мазмұны.
- •17. «Иемдену» – меншіктен айыру қатынастары.
- •18. Меншік объектілері мен субъектілері. Меншік нысандары.
- •Қазақстан Республикасында меншiк қатынастарын қайта құру.
Қоғамдық өндiрiстiң құрылымы. Материалдық және материалдық емес өндiрiс. Қоғамдық өндiрiстiң нәтижелерi: заттар, қызметтер, байлық.
Өндiрiс және ұдайы өндiрiс. Өндiру, бөлу, айырбастау және тұтыну. Жай және ұлғаймалы (экстенсивтi және интенсивтi) ұдайы өндiрiс.
Экономикалық игiлiктердiң ауыспалы айналымы және экономикалық тұлғалардың өзара iс-әрекеттерi.
Экономикалық жүйенің типтері және экономиканың: не? қалай? кім үшін? деген негізгі мәселелерін шешу.
Қоғам дамуын дәуірлерге бөлудің формациялық және өркениетті тәсілдері.
Меншiктiң экономикалық және кұқықтық мазмұны.
«Иемдену- меншiктен айыру» қатынастары.
Меншiк объектiлерi мен субъектiлерi. Меншiк нысандары.
Меншiк нысандарының көптүрлi болуының объективтiк қажеттiгi.
Қазақстан Республикасында меншiк қатынастарын қайта құру.
Қоғамдық өндiрiстiң құрылымы. Материалдық және материалдық емес өндiрiс. Қоғамдық өндiрiстiң нәтижелерi: заттар, қызметтер, байлық.
Қоғамдық өндірістің құрылымы
Қоғамдық өндіріс екіге бөлінеді: 1 бөлім өндіріс құралдарын жасайтын салалар мен кәсіпорындардан тұрады, ал 2 бөлім тұтыну заттарын өндіретін салалар мен кәсіпорындардан тұрады.
Қоғамдық өндіріс нәтижесі қоғамдық өнім.
Өндіріс нәтижесі мен оған кеткен шығындардың ара қатынасы оның даму тиімділігін көрсетеді. Өндіріс тиімділігі мен ресурс түрін пайдалануда жеке көрсеткіштер пайдаланылады:
еңбек өнімділігі - өнім көлемінің еңбек шығынына ара қатынасы.
өнімнің еңбек сиымдылығы – еңбек өнімділігіне кері көрсеткіш.
материал қайтарымы - өнімнің еңбек шығынына ара қатынасы, еңбектің заттық түрінде.
материал сиымдылығы – материал қайтарымына кері көрсеткіш, бір өнімге кеткен материал шығынының деңгейін көрсетеді.
қор қайтарымы – негізгі өндіріс қорларын пайдалану деңгейін көрсетді және өнімді қор соммасына бөлумен анықталады.
өнімнің қор сиымдылығы – қор қайтарымына кері көрсеткіш, бір өнімге қор шығынының деңгейін көрсетеді.
Материалдық және материалдық емес өндіріс
Материалдық өндіріс |
Материалдық емес өндіріс |
Өнеркәсіп, ауылшаруашылығы, материалдық-техникалық жабдықтау, сауда, қоғамдық тамақ саласы, құрылыс, су шаруашылығы және т.б. |
Денсаулық сақтау, білім беру, көлік, байланыс, мәдениет, несиелік мекемелер, қоғамдық мекемелер, басқару органдары. |
Өндіріс – қажеттіліктерді қанағаттандыруға бағытталған адамдардың мақсатты қызметі. Ол материалдық және материалдық емес өндіріс болып бөлінеді.
Материалдық өндіріс құрамында:
материалдық игіліктерді өндіру салалары мен кәсіпорындары (өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, құрылыс);
материалдық қызмет көрсету салалары мен кәсіпорындары (көлік, сауда, каммуналдық шаруашылық, тұрмыс қызметтері);
Материалдық емес өндіріс құрамында:
материалдық емес игіліктерді жасайтын салалар мен кәсіпорындар (кино, театр, өнер);
материалдық емес қызметтерді көрсететін салалар мен кәсіпорындар (денсаулық сақтау, білім беру т.б.);
Қоғамдық өндірістің нәтижелері: заттар, қызметтер, байлық.
Қоғамдық өндіріс нәтижесі қоғамдық өнім.
Өндіріс нәтижесі мен оған кеткен шығындардың ара қатынасы оның даму тиімділігін көрсетеді. Өндіріс тиімділігі мен ресурс түрін пайдалануда жеке көрсеткіштер пайдаланылады:
еңбек өнімділігі - өнім көлемінің еңбек шығынына ара қатынасы.
өнімнің еңбек сиымдылығы – еңбек өнімділігіне кері көрсеткіш.
материал қайтарымы - өнімнің еңбек шығынына ара қатынасы, еңбектің заттық түрінде.
материал сиымдылығы – материал қайтарымына кері көрсеткіш, бір өнімге кеткен материал шығынының деңгейін көрсетеді.
қор қайтарымы – негізгі өндіріс қорларын пайдалану деңгейін көрсетді және өнімді қор соммасына бөлумен анықталады.
өнімнің қор сиымдылығы – қор қайтарымына кері көрсеткіш, бір өнімге қор шығынының деңгейін көрсетеді