3.3 Сурет. Жоспарланатын инвестициялар

Яғни, инвестициялық функция I = I(r) кемімелі болып табылады.

Инвестициялық қисықтың қалпына әр түрлі факторлар әсер етуі мүмкін. Мысалы, болашаққа оптимистік болжау I(r) инвестициялық қисықты оңға, ал пессимистік болжау оны солға жылжытады.

Мемлекет өз шығындарын мақсатқа сәйкес қажетті көлемде жұмсайды. Сондықтан мемлекеттік шығыстар G үкіметтің экономикалық саясатының құралы болып табылады.

12 Жабық экономикадағы макроэкономикалық тепе-теңдік.

Жалпы макроэкономикалық тепе -теңдік: У=С+I+G+ (1)

Жабық экономикадағы тепе-теңдік: У=С+I+G (2)

Яғни, мұнда - таза экспорт болғандықтан теңдікке кірмейді,себебі -экспорт, шет мемлекет пен осы елдің экономикасын байланыстырушы б.т.

(2) тепе-теңдікке сәйкес экономикада өндірілген өнімнің бір бөлігі үйшаруашылықтарымен тұтынылады, бір бөлігі фирма мен үй шар/мен инвестицияларға қолданылады тағы бір бөлігін үкімет қоғамдық қажеттіліктерге қолдану үшін сатып алады. Яғни,бұл тепе-теңдік АD –жиынтық суранысы мен сәйкес келеді. График түрінде көрсетсек,

А нүктесінде бастапқы тепе теңдік У=С+I+G формуласындағы элементтер табысқа ж/е өндірілген өнімге тура пропорционал б.т., яғни егер G↑→ Р↑→У↑→ AD бұдан біз жаңа макроэкономикалық В тепе/теңдік нүктесін аламыз, яғни AD қисығының↑→ жылжығанын байқаймыз. Егер G↓ онда AD қисығы↓ → жылжиды. G↓ → Р↓ → Y↓ → AD ↓ Содан жаңа С тепе/теңдік шығады. Тура осындай жағдай қалған элементтерге де қатысты, яғни бәрі тура пропорционал болғандықтан жоғарыда келтірілген мысал осы С жәнеІ/ге қатысты.

13 Кейнсиондық крес:тепе/теңдік шығарылым деңгейі:

Жалпы Кейнс кресі Утабыстың бюджет-салық саясаты мен жоспарланған шығындардың Е белгісі бір көлемінде қалай анықталатынын көрсетді. Біз бұл модельді экзогенді элементтердің біреуінің өзгеруінде табыстың қалай өзгеретінін байқау үшін қолдана аламыз. E=C+I+G

C=C(Y-T) бұл тұтыну қолдағы табысқа байланысты. Сонымен қатар жоспарланған инвестиция деңгейі тұрақтандырылған ( = ), мемлекеттік шығыстар көлемі мен салықтар да тұрақты: , . Сонда: .

Осы теңдеуден жоспарланған шығыстар Е табыс Y функциясы болып табылады.E = Y. Жоспарланған шығыстар табыс көлеміне байланысты. Себебі табыстың жоғары болуы тұтынудың жоғарлануына әкеледі. сызықтың иілуі тұтынуға шекті бейімділікті (MPC) көрсетеді. Нақты шығыстар = жоспарланған шығыстар, Y = E. Осы жағдайда экономика тепе-теңдікте болады. Осы теңдеу макроэкономикалық тепе-теңдік шарты. Бұл тепе-теңдік сақталмаған жағдайда игіліктерді кем өндіру немесе артық өндіру арқасында экономикада инфляция немесе өндірістің құлдырауы немесе жұмыссыздық пайда болуы мүмкін.

Кейнс кресінде тепе теңдік жағдайнда жылжу.

Яғни бұл сызба бойынша Y₁>Y₀=E<Y=AD<AS артықшылық, А жоспарланбаған қорды көбейту; У₂<Y₀=E>Y=AD>AS-тапшылық, В жоспарланбаған қорды азайту процесі

Кейнс кресі моделінде мем/к шығыстардың өсуі. G↑→E↑→Y↑

∆T↓→ (Y-T)↑→ C↑→ E↑→ Y↑

Кейнс кресі моделінде салықтардың азаюы.

14 AD-AS моделі мен Кейнс кресінің өзара байланысы.

Көптеген фирмалар үшін тепе/теңдікке қол жеткізуде қор басты орын алады. Егер фирма тауарды тұтынушылар сұранысынан артық өндірсе, онда олар өздерінің тауарлық/материалдық қорын өсіреді.

Яғни осы сызба бойынша Y₁>Y₀=E<Y=AD<AS артықшылық, А жоспарлабаған қорды көбейту. Егер керісінше,фирмалар тұтынушылар сұранысынан кем өндірсе, онда олар қордағы тауарларды сатып,қорды қысқартып отырады.Яғни, У₂<Y₀=AD>AS-тапшылық, В жоспарланбаған қорды азайту процесі. Қор жинағының өсуі ресурстардың толық жұмсалуына жақын жағдайларда экономикаға антиинфляциялық әсерін тигізуі мүмкін. Тұтынудың құлдырауы және алда болатын жиынтық шығындардың, жұмысбастылықтың және өнім көлемінің қысқаруы сұраныс инфляциясының қысымын шектейді жиынтық сұраныс AD-дан AD₁- ге дейін төмендейді, бұл өндірістің құлдырауымен,Y₁-ден Y_2/ге дейін және баға деңгейінің Р₁-ден Р₂-ге дейін төмендеуімен қатар жүреді.

Кейнс кресі үлгісі баға деңгейінің Р өзгерісі үрдісін бейнелеуге мүмкіндік бермейді, себебі орнатылған бағаны болжайды. Кейнс кресі AD/AS үлгісін макроэкономикалық талдау мақсатына пайдаланды және инфляция деңгейінің өсуімен немесе төмендеуімен байланысты макроэкономикалық саясаттың ұзақ мерзімді салдарын зерттеу үшін пайдаланылады.