
- •Микроскоп.
- •Бұлшық еттер биомеханикасы.
- •Сыртқы тыныс алу.
- •Биологиялық сұйықтардың реологиялық қасиеттері
- •Гемодинамика.
- •Медициналық интроскопия.
- •Жж, ажж , ужж токтарды қолдануға негізделген терапевтикалық техника.
- •Тұрақты токты қолдануға негізделген терапевтік техника.
- •Өлшеулер және қателіктер.
- •Биологиялық жүйелерді математикалық модельдеу.
Биологиялық сұйықтардың реологиялық қасиеттері
Тұтқырлық дегеніміз * 1 сұйық молекулаларының өзара тартылыс күшімен анықталатын үйкеліс күші
Сұйықтың тұтқырлығы дегеніміз
1 сұйықтың ағын сызықтарымен шектелген бөлігі
2 сұйықтың бір қабатының екінші қабатымен салыстырғанда қозғалыс әсерінен пайда болатын кедергі
3 сұйықтың қимасы әртүрлі құбырлармен қозғалысы
4 қабаттары бір- бірінің бетімен сырғанаған тәрізді болып қозғалатын сұйықтың ағысы
5 түтіктегі сұйықтың ағу түрі
Әртүрлі жылдамдықпен қозғалатын сұйық қабаттары арасындағы ішкі үйкеліс күші байланысты *1 сұйықтың табиғатына, массасына, қысымына, көлеміне, құбыр диаметріне, сұйықтың тығыздығына
Сұйық ньютондық емес деп аталады, егер тұтқырлығы байланысты болса
1 сұйықтың табиғатына, температурасына, қоршаған ортаның қасиеттеріне
2 сұйықтың табиғатына, қысымына және жылдамдық градиентіне
3 сұйықтың табиғатына, температурасына, қысымына және жылдамдық градиентіне
4 сұйықтың табиғатына, тампературасына және жылдамдық градиентіне
5 сұйықтың табиғатына, жылдамдық градиентіне, қоршаған ортаның қасиеттеріне
125 Сұйықтың салыстырмалы тұтқырлығы білдіреді
1 сұйықтың абсолют тұтқырлығы эталонды сұйықтың тұтқырлығынан неше есе артық екендігін
2 сұйықтың абсолют тұтқырлығы эталонды сұйықтың тұтқырлығынан қаншаға кем екендігін
3 сұйықтың абсолют тұтқырлығы эталонды сұйықтың тұтқырлығынан қаншаға артық екендігін
4 сұйықтың абсолют тұтқырлығы қанның тұтқырлығынан неше есе кем екендігін
5 сұйықтың абсолют тұтқырлығының сандық мәнін
Сұйықтың тұтқырлық коэффициентін анықтау үшін қолданылады * 4 вискозиметр
Құбыр арқылы ағатын тұтқырлы сұйықтың жылдамдығы
1 ортаңғы қабатта ең үлкен болады
2 құбыр қабырғасына жақын жатқан қабаттарда ең жоғары болады
3 құбыр қабырғасына жақын жатқан қабаттармен шекаралас қабаттарда ең жоғары болады
4 барлық қабаттарда бірдей
5 құбыр қабырғасына қаншалықты жақын жатса, соншалықты үлкен болады
Бернулли теңдеуі білдіреді *1 аққан сұйықтың әртүрлі нүктелерінде статикалық, динамикалық және гидростатикалық қысымдардың қосындысы бірдей
Қимасы әртүрлі құбыр арқылы ағатын сұйықтың динамикалық қысымы
1 тұрақты шама болады
2 сұйық жылдамдығы артқан сайын, артады
3 аз жылдамдықта, қысым артады
4 қозғалыс жылдамдығы өте аз болғанда, қысым үлкен шамаға жетеді
5 статикалық қысымға тең
130 Құбырдың көлденең қимасы артқан сайын, динамикалық қысым
1 өзгермейді
2 кемиді
3 артады
4 жылдамдыққа кері пропорционал артады
5 нөлге тең болады
131 Сұйықтың жылдамдығы кеміген сайын, динамикалық қысым
1 артады
2 өзгермейді
3 жылдамдыққа кері пропорционал артады
4 кемиді
5 нөлге тең болады
132 Сұйықтың жылдамдығы артқанда, сұйықтың динамикалық қысымы
1 артады
2 кемиді
3 өзгермейді
4 жылдамдыққа кері пропорционал кемиді
5 нөлге тең болады
133 Құбырдың көлденең қима ауданы кіші жерінде, сұйықтың динамикалық қысымы
1 төмен болады
2 өзгермейді
3 жоғары болады
4 жылдамдыққа кері пропорционал кемиді
5 нөлге тең болады
134 Қимасы әртүрлі құбыр арқылы ағатын сұйықтың статикалық қысымы
1 тұрақты шама болады
2 сұйық жылдамдығы үлкен болғанда, артады
3 сұйық жылдамдығы аз болғанда, кемиді
4 ағыс жылдамдығы аз жерінде, артады
5 динамикалық қысымға тең
135 Сұйықтың ағыс жылдамдығы кемігенде, статикалық қысым
1 кемиді
2 өзгермейді
3 артады
4 жылдамдыққа тура пропорционал артады
5 динамикалық қысымға тең
136 Құбырдың көлденең қимасының ауданы артса, сұйықтың статикалық қысымы
1 азаяды
2 өзгермейді
3 нөлге тең болады
4 динамикалық қысымға тең
5 артады
137 Сұйық жылдамдығы артқан сайын, статикалық қысым
1 артады
2 кемиді
3 өзгермейді
4 нөлге тең болады
5 динамикалық қысымға тең
Құбырдың көлденең қимасының ауданын кішірейтсе, сұйықтың статикалық қысымы
1 кемиді
2 өзгермейді
3 артады
4 нөлге тең болады
5 динамикалық қысымға тең
Сұйықтың ағысы турбулентті болады, егер
1 Рейнольдс санының мәні оның шекті мәнінен кіші болса
2 Рейнольдс санының мәні оның шекті мәнінен үлкен болса
3 сұйықтың тұтқырлығы судың тұтқырлығынан үлкен болса
4 сұйықтың тұтқырлығы судың тұтқырлығынан кіші болса
5 сұйықтың тұтқырлығы мен судың тұтқырлығы тең болса
Рейнольдс саны бойынша анықталады *1 сұйық ағының ламинарлығы не турбуленттілігі
Бернулли ережесі *1 горизонталь құбыр арқылы ағатын тұтқырлы емес сұйықтың статикалық қысымы сұйықтың жылдамдығы кіші жерінде артады және керісінше
Реология дегеніміз * 2 заттың деформациясы мен аққыштығы туралы ғылым
Реоэнцефалография дегеніміз *3 ток күші мен кернеудің біршама аз мәнінде жоғары жиілікті токқа кедергісін өлшеу арқылы ми тамырларының тонусы мен созылғыштығын зерттеу әдісі
Реография дегеніміз *1 жүректің қызметі барысында ұлпалардың толық кедергісінің өзгерісін тіркеуге негізделген диагностикалық әдіс
Электромагнитті расходометрия дегеніміз *5 магнит өрісінде қозғалатын зарядтардың ауытқуына негізделген қанағысының жылдамдығын өлшеу әдісі
Ультрадыбыстық расходометрия дегеніміз *4 қан ағысының жылдамдығын ультрадыбыс арқылы анықтау әдісі
Сұйықтың
ағыны турбуленттік болады, егер *2
Қанның ламинарлы ағысының жүрекке аз жүктеме түсіруінің себебі
1 жүректің жұмысы қанағысының көлемдік жылдамдығына тура пропорционал
3 жүректің жұмысы мен қанағысының көлемдік жылдамдығы квадраттық байланысты
4 қанның әртүрлі қабаттарының қозғалыс жылдамдығын
түрлі қабаттарының қозғалыс жылдамдығы жоғары болады
5 тұтқырлы сұйықтың құбырдың осьтік қабатында жылдамдығы өте жоғары болады
Қалыпты жағдайда қанның салыстырмалы тұтқырлығы *4 4,2- 6
Анемия кезіндегі қанның салыстырмалы тұтқырлығы *1 2-3
Полицетемия кезіндегі қанның салыстырмалы тұтқырлығы *5 15- 20
Тұтқырлық коэффициенті сұйықтың тек табиғаты мен температурасына ғана байланысты болатын сұйықтар аталады *2 ньютондық
Тұтқырлық коэффициенті сұйықтың табиғатына, температурасына, қысымына, жылдамдық градиентіне тәуелді болатын сұйықтар аталады *1 ньютондық емес деп
Сұйық ньютондық деп аталады, егер *4 оның тұтқырлық коэффициенті сұйықтың табиғатына, температурасына ғана байланысты болса
Сұйық ньютондық емес деп аталады, егер *1 оның тұтқырлық коэффициенті сұйықтың табиғатына, температурасына, қысымына, жылдамдық градиентіне байланысты болса
Қанның тұтқырлығының температураның өзгерісіне байланыстылығы
1 температура кемігенде, тұтқырлығы төмендейді
2 температура кемігенде, тұтқырлығы артады
3 өзгермейді
4 температура артқанда, тұтқырлығы артады
5 нөлге тең болады
Қан мынадай сұйыққа жатады *3 ньютондық емес
Эритроцит мембранасының қатаңдығы артқан кезде, қанның тұтқырлығы
1 артады
2 кемиді
3 нөлге тең болады
4 өзгермейді
5 шекті мәніне дейін төмендеп, артынан артады
Сұйықтың ағыны ламинарлық болады *2 қабырғасы тегіс, көлденең қимасының ауданы өзгермейтін не құбырдың майысуы болмайтын құбырларда
Сұйықтың ағыны турбуленттік болады *4 сұйықтың жылдамдығы артып, сол жерлерде құйындар пайда болып, сұйық бөлшектері өзара араласқанда
Идеал сұйық дегеніміз *5 мүлде сығылмайтын, мүлде тұтқыр емес сұйық
Сұйық қабаты бетінің ауданы неғұрлым үлкен болса, ішкі үйкеліс күшінің шамасы
1 соғұрлым аз болады
2 өзгермейді
3 соғұрлым зор болады
4 аз болады
5 нөлге жуық болады
шамасы
аталады *3
жылдамдық градиенті
Жылдамдық градиенті сипаттайды *1 сұйықтың қабаттары арасындағы жылдамдықтың өзгеру шапшаңдығын
Сұйықтың температурасы артқанда, тұтқырлығы *4 кемиді
Сұйықтардың ағысының түрлері *5 турбуленттік және ламинарлық
Сұйықтардың түрлері *1 ньютондық және ньютондық емес
Қабаттары бір- бірінің бетімен сырғанаған тәрізді болып қозғалатын сұйықтың ағысы аталады *5 ламинарлық
Турбуленттік ағыс дегеніміз *4 жылдамдығы артып, құйындар пайда болуы кезіндегі сұйықтың ағысы
Сұйықтың ағу шарты сипаттталады *2 Рейнольдс санымен
Рейнольдс саны бойынша анықталады *1 сұйық ағысының ламинарлығы не турбуленттілігі
Құбырмен аққан сұйықтың жылдамдығы артып, құйындар пайда болуы кезіндегі сұйықтың ағысы аталады *3 турбуленттік
Сұйықтың бір қабатының екінші қабатымен салыстырғанда қозғалысы әсерінен пайда болатын кедергі (үйкеліс) аталады * 3 тұтқырлық деп
Медициналық
вискозиметрдің көмегімен сұйықтың
тұтқырлығын анықтау формуласындағы
шамасы білдіреді *1
судың тұтқырлығын
Медициналық
вискозиметрдің көмегімен сұйықтың
тұтқырлығын анықтау формуласындағы
шамасы білдіреді * 2
зерттелетін сұйықтың тұтқырлығын
Медициналық
вискозиметрдің көмегімен сұйықтың
тұтқырлығын анықтау формуласындағы
шамасы білдіреді * 3
судың жүрген жолын
Медициналық
вискозиметрдің көмегімен сұйықтың
тұтқырлығын анықтау формуласындағы
шамасы білдіреді *4
зерттелетін сұйықтың жүрген жолын
Қанның тұтқырлығын анықтауға болады * 1 Стокс әдісімен
шамасы
аталады * 1
гидравликалық кедергі деп
Сұйықтың ағыны турбулентті болады, егер * 2
Сұйықтың ішкі үйкеліс күштері жанасатын сұйық қабаттарының бетіне бағытталады
1 перпендикуляр
2 жанама бойымен
3 жанама және төмен
4 барлық жаққа
5 төмен
182 Сұйықтың салыстырмалы тұтқырлығы білдіреді
1 сұйықтың абсолют тұтқырлығы эталонды сұйықтың тұтқырлығынан қаншаға кем екендігін
2 сұйықтың абсолют тұтқырлығы эталонды сұйықтың тұтқырлығынан неше есе артық екендігін
3 сұйықтың абсолют тұтқырлығы эталонды сұйықтың тұтқырлығынан қаншаға артық екендігін
4 сұйықтың абсолют тұтқырлығы қанның тұтқырлығынан неше есе кем екендігін
5 сұйықтың абсолют тұтқырлығының сандық мәнін
Тұтқырлық дегеніміз * 1 сұйық молекулаларының өзара тартылыс күшімен анықталатын үйкеліс күші
Құбыр арқылы ағатын тұтқырлы сұйықтың жылдамдығы
1 барлық қабаттарда бірдей
2 құбыр қабырғасына жақын жатқан қабаттарда ең жоғары болады
3 құбыр қабырғасына жақын жатқан қабаттармен шекаралас қабаттарда ең жоғары болады
4 ортаңғы қабатта ең үлкен болады
5 құбыр қабырғасына қаншалықты жақын жатса, соншалықты үлкен болады
Қанның турбулентті ағыны тудыратын жүрек шулары пайда болады *3 жүрек қақпашаларының зақымдануы кезінде
Горизонталь құбыр арқылы ағатын реал сұйықтың бөлшектерінің потенциалдық энергиясы жұмсалады * 3 ішкі үйкелісті жою үшін қажетті жұмысқа
Ағза тіндерінің импедансы (толық кедергісі) тұрады * 3 омдық және сыйымдылық кедергілерден
Тұтқырлық коэффициентінің өлшем бірлігі *3 Па*с
Тұтқырлық сұйықтың (газдың) * 4 күйіне, табиғатына, температурасына және молекулалық қасиеттеріне байланысты
Тұтқырлы сұйық ретінде қанның биофизикалық ерекшеліктерін оқып- зерттеу аталады *2 гемореология