Өткіш радиация:

ядролық жарылыс кезінде шығатын гамма сәулелер мен нейтpондар ағыны

ядролық жарылыс бұлттарынан радиоактивті заттардың түсу ағыны

ядролық жарылыс кезінде пайда болатын сәуле энергиясының ағыны

ядролық жарылыстың зақымдаушы факторы

иондардың түзілуінің нәтижесінде пайда болатын электромагнитті сәулелер

Радиациялық авария:

ядролық жарылыстан пайда болатын авария

радиоактивті заттардың жарылысы кезінде болатын авария

ядролық жарылыстың зақымдаушы факторы

ядролық жарылыс кезінде шығатын нейтрондар ағыны

атом энергиясын қолдану объектiсiн қаyiпсiз пайдалану шегiнiң бұзылып, бұл орайда адамдардың белгiленген нормалардан тыс сәуле алуына немесе қоршaғaн ортаның радиоaктивтi ластануына әкеліп соғyы мүмкiн немесе әкеліп соққан радиоaктивтi ластану

Ұйым:

бағдарламаны немесе мақсатты бiрлесiп iске асыратын және белгiленген тәртiптер мен нормалар негiзiнде iсәрекет ететiн адамдар ұжымы

облыстарда, аудандарда пайдаланылатын тәртіптер мен іс-әрекет ететін адамдар ұжымы

адамның өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым-қатынасын зерттейтін ұжым

төтенше жағдайларда шаруашылық объектілерінің тұрақты жұмыс істеуіне бағытталған шара

табиғи және техногеді сипаттағы төтенше жағдайды ескертетін адамдар ұжымы

Апат:

аймақтық және ipi ауқымды төтенше жағдайдың пайда болуына әкелiп соққан жойқын құбылыс

табиғаттың тосын жағдайы

геофизикалық қауіпті құбылыстардан пайда болған авария;

геологиялық қауіпті құбылыстар

гидрологиялық қауіпті құбылыстар

Түрлерi бойынша барлық апат төмендегідей топқа бөлiнедi:

жасанды, техногендік

табиғи, жасанды

үлкен, биік

жер сілкінісі, авария

техногендік, табиғи

Әлсiреу:

авариялық жағдайлардың тұрақты серiгi, ол үнемi ой шырмауында және тұрмыс iстеудiң салдары болып табылады

жарылыс кезінде пайда болатын қорқыныш сезімі;

төтенше жағдай кезінде пайда болатын үрей;

өрт кезінде пайда болатын адамның бойындағы үрей;

өмірге немесе денсаулыққа қауіп төндіретін кез-келген шынайы немесе елестік жағдайға адамның табиғи жауабы

Ядролық зақымдау ошағы шартты түрде неше шеңберлі аймаққа бөлінеді:

2

3

4

7

5

Радиациялық қауiпсiздiк:

белгiленген нормаларға сәйкес қызмeтшiлерге, халыққа және қоршағaн opтaғa радиациялық әcepдi шектейтiн iс-шаралар кешенiмен қамтамасыз етiлгeн радиациялық жaғдайдың жай-күйi;

радиоактивті заттардың жарылысы кезінде болатын авария

радиоактивті заттардың ядролық энергетикалық реактордан тысқары шығу нәтижесінде адамдардың өміріне төндіретін көтеріңкі радиациялық қауіп

ядролық жарылыс кезінде шығатын нейтрондар ағыны

радиоактивті заттардың ядролық энергетикалық реактордан тысқары шығу нәтижесінде адамдардың өміріне төндіретін көтеріңкі радиациялық қауіп

Иондаушы сәулелендiру:

ортамен өзара әрекет көзiнде түрлi бeлгiлердегi иондар түзeтiн, зарядтaлған, зарядтaлмaған бөлшектер мен фотондардан тұратын сәулелендiру

ядролық жарылыс кезінде пайда болатын сәуле энергиясының ағыны

ядролық жарылыстың зақымдаушы факторы гамма сәулелердің қоршаған орта атомдарына тигізген әсерінің нәтижесінде пайда болған электромагнитті сәулелер

ядролық жарылыс бұлттарына радиоактивті заттардың түсу ағымы

ядролық жарылыс кезінде шығатын гамма сәулелер ағыны