
- •Мектепке дейінгі ересек жастағы балалардың тіршілік әрекетін ұйымдастыру
- •Балалардың жас ерекшелік мүмкіндігіне сипаттама
- •Ересектер тобының (5 жастан 6 жасқа дейін) базистік оқу жоспары
- •«Денсаулық» білім беру саласыНың базалық мазмұны
- •Дене шынықтыру
- •Жалпы дамыту жаттығулары
- •Спорттық жаттығулар
- •Спорттық ойындар элементі
- •Өзіндік қозғалыс іс-әрекетінің белсенділігін арттыру
- •Валеология
- •Сауықтыру және шынықтыру жұмыстары
- •Мәдени-гигиеналық дағдылар
- •«Қатынас» білім беру саласының базалық мазмұны
- •Тіл дамыту
- •Көркем әдебиет
- •Сауат ашу және жазу негіздері
- •«Таным» білім беру саласының базалық мазмұны
- •Қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру
- •Құрастыру
- •Экология
- •Қоршаған ортамен танысу
- •«Шығармашылық» білім беру саласының базалық мазмұны
- •Сурет салу
- •Затқа қарап сурет салу
- •Сәндік сурет салу
- •Сюжетті сурет салу
- •Балаларды өнермен таныстыру
- •Жапсыру
- •Заттық жапсыру
- •Сәндік жапсыру
- •Сюжетті жапсыру
- •Мүсіндеу
- •Заттық мүсіндеу
- •Сәндік мүсіндеу
- •Сюжетті мүсіндеу
- •Музыка тыңдау
- •Ән айту
- •Музыкалық-ырғақты қозғалыстар
- •Балаларға арналған музыкалық аспаптарда ойнау
- •«Әлеуметтік орта» білім беру саласының базалық мазмұны
- •Экология
- •Үлкендермен және құрдастармен өзара қатынасы
- •Табиғаттағы адамгершілік мінез-құлық қағидалары жөніндегі ұғымдар
- •Қоршаған ортамен таныстыру
- •Өзін-өзі ұстау мәдени дағдылары
- •Үлкендермен және құрдастарымен өзара қатынасы
- •Адамгершілік қағидасы туралы түсініктер
- •Көркем әдебиет
- •Өзін-өзі ұстау мәдениетінің дағдылары
- •Үлкендермен және құрдастарымен өзара қатынасы
- •Адамгершілік қағидалары туралы түсінік
- •Cюжеттік-рөлдік ойындар
- •Драмалау ойындары
- •Музыкалық драмалау ойындары
- •Құрылыс материалдарымен ойындар
- •Қимылды ойындар
- •Дидактикалық ойындар
- •Өзіне-өзі қызмет көрсету
- •Тұрмыстық-шаруашылық еңбек
- •Табиғаттағы еңбек
- •Мерекелер және ойын-сауықтар
- •Қолданылған әдебиеттер
- •Қимылды ойындар тізімінің үлгісі
- •Ұсынылатын көркем әдебиет шығармалары Оқу мен мазмұндауға арналған шығармалар
- •Қазақстан, Ресей және тмд елдері жазушыларының әңгімелері
- •Әңгімелеуге арналған шығармалар
- •Жаттауға арналған шығармалар
- •Сурет салу сабағының тақырып үлгісі
- •Жапсыру сабағына арналған тақырыптар үлгісі
- •Мүсіндеу сабағына арналған тақырыптар үлгісі
- •Балаларды өнермен таныстыру
- •Музыкаға ұсынылған репертуарлар Музыка тыңдау
- •Ән салу
- •Музыкалық-ырғақтық қимылдар
- •Балалар музыкалық аспаптарында ойнау
- •Музыкалық – дидактикалық ойын
- •Мазмұны
Жалпы дамыту жаттығулары
Қол мен иық бұлшық еттеріне арналған жаттығулар. Кеуденің алдында тұрған қолды жан-жаққа созу, желкені ұстап тұрған қолды жоғары көтеріп, жан-жаққа созу. Қолдың «құлып» болып ұстасқан саусақтарын жоғары алға көтеру (алақанды сыртқа қарай айналдыру). Қолды жоғары артқа бір мезгілде және кезектесіп көтеру. Бір қолдан екінші қолға затты алға, арқаға, басына қайта қою. Қолды алға шапалақтау және арқаға қою. Қолды буыннан айналдыру. Қолдың саусақтарын ашып, жұму.
Аяққа арналған жаттығулар. Аяқтың ұшымен тұру. Аяқтың ұшын жерден алмай, өкшені жоғары көтеріп, түсіру. 2-3 рет қатарынан жартылай отырып-тұру. Қолды алға созып, қолмен тізеге сүйеніп, қолмен тізені құшақтап және басты иіп жүрелеп жүру. Алға және жан-жаққа ұмтылу. Ұсақ заттарды аяқтың саусақтарымен қысып алып, орнын ауыстыру. Аяқтың ұшын тірей отырып өкшемен таяқпен арқан үстімен бір жағымен аттап жүру. Таяқ, білікше бойымен (диаметрі 6-8 см) табанның ортасына сүйене отырып бір қырындап өкшені өкшеге қойып жылжу. Табанды майыстырып, түзеп, айналдыру.
Кеудеге арналған жаттығулар. Допты басынан асыра (алға және артқа) бір-біріне беру. Қолды алға созып оңға, солға бұрылу. Гимнастикалық қабырғаға бетімен қарап тұрып белінің тұсына сай қолына рейка ұстап алға еңкейіп, иілу. Гимнастикалық қабырғаға арқасымен тіреп тұрып қолын белінің тұсына сай рейкадан ұстап аяқты кезектестіре бүгіп және тіке көтеру. Арқасына ұстасқан қолдарын көтеріп алақанын еденге тигізіп, алға еңкею. Тізерлеп тұрып, алға еңкейіп отыру. Отыру, бұрылып затты артына қою, қайтадан артқа бұрылып затты алу. Арқасымен жерде жатып аяқты жоғары көтеру, велосипед айдағандай аяқты қимылдату. Бір аяқпен тіреуішке сүйеніп, тіреуіштен тіреуішке өту. Ішпен жатып, аяқты майыстырып, қайта жазу (алдымен бір аяқпен, содан соң екі аяқпен бірге). Арқамен жату, одан кейін ішпен жатып ауысу және керісінше. Ішпен жатып қолды жан-жаққа созып майыстыру және иығын аздап жоғары көтеру.
Дене күшін арттыратын жаттығулар. Қолды орындыққа сүйеп, аяқты бірге керіп тартылу 5-10 рет 5-6 метрге дейін қолмен жүру (екінші бала бірінші баланың аяғынан ұстап жүреді).
Денені нығайтуға (пресс) арналған жаттығулар. Жұптасып жасайды: қол желкеде, арқамен жату, екінші бала бірінші баланың аяғына отырады (5-10 рет), гимнастикалық қабырғада қолымен ілініп тұрып, аяқтарын қосып, бұрау (5-10 рет).
Арқаға арналған жаттығулар. Топтасып алға, артқа «әткеншек» жасап домалау (5-10 рет), 5 метрге дейін қолдың көмегімен ішпен жорғалау.
Спорттық жаттығулар
Шанамен сырғанау. Төбешіктен бір-бірлеп және екі-екіден шанамен сырғанау. Шанамен төбешікке көтерілу. Төмен түсіп келе жатып тежеу. Бірін-бірі сырғанату.
Сырғанау. Мұз айдынында екпіндеп келіп өз еркімен сырғанау. Сырғанау кезінде тізені бүгіп және орнынан тұру. Сырғанау кезінде тапсырмалар орындау.
Шаңғымен жүру. Бірінің артынан бірі сырғанай кезектескен адыммен алға жылжу. Қиылысқан бос жерлермен жүру. Байыпты қарқынмен 0,5-1 км жерге шаңғымен жүріп өту. Бір орында тұрып айналып оңға, солға аттау, екі жаққа шеңбер жасап тұру. Тіке аяқты алға шырша, жартылай шырша сияқты тастап төбешікке шығу. Аласа тіреу бойымен төмен түсу. Өз еріктерімен шаңғы алып, орнына қою, киіп, қайта шешу, қолдың астына алып жүру.
Велосипед және самокатпен жүру. Шеңбер бойымен және тура жолмен қос дөңгелекті велосипедпен жүру. Оңға және солға бұрылыс жасау. Оң және сол аяқпен итеріп самокатпен жүру.
Жүзу. Судың таяз жерінде отырып және жатып аяқпен қимыл жасау (жоғары, төмен). Судың түбінде қолын алға, артқа сермеп жүру (аяғын көлденеңінен созып). Иекке, көзге дейін суға батырып отыру, суға бетті түгел батырып, суға үрлеу. Суға басын батырып отыру. Хауыздың қабырғасын екі аяқтап күшпен итеру жаттығуын жасау. Арқамен және кеудемен сырғанап, суға демін жіберу. Баланың өзіне ыңғайлы кез-келген тәсілімен жүзу.
Гидроаэробика. Ернеуде тұрып суда бұрылыс жасап секіру және басқа да жалпы дамыту жаттығуларын жасау.