- •Пытанні і заданні да практычных заняткаў Тэма і. Мова і соцыум
- •Тэма 2: Асноўныя этапы фарміравання і развіцця беларускай мовы
- •4. Устаўце і, ы або й:
- •5.Запішыце па тры-чатыры поўныя назвы:
- •6.Запішыце словы па-беларуску, растлумачце іх правапіс:
- •Назоўнік
- •7. Перакладзіце тэкст на рускую мову:
- •Прыметнік
- •Займеннік
- •Лічэбнік
- •Дзеяслоў
- •Дзеепрыметнік
- •Дзеепрыслоўе
- •Асаблівасці кіравання ў беларускай мове
- •Правапiс прыслоўяў I спалучэнняў слоў, блiзкiх да прыслоўяў
- •Сінтаксічныя асаблівасці беларускай мовы
- •Тэма 4. Лексіка і фразеалогія
Дзеепрыслоўе
Ад наступных дзеясловаў утварыце дзеепрыслоўі і падбярыце, дзе магчыма, адпаведныя рускія дзеепрыслоўі: уносіць, уключыць, абвінаваціць, узысці, увайсці, перахапіць, сістэматызаваць, падзяліць, асвятляць, ліць, пісаць, развітацца, слухаць, зачытваць, адпускаць, назіраць, старацца; расказваць, рэзаць, ганьбаваць, браць, жаць, уставаць, рассякаць, адбівацца, успомніць, выбіраць, атаясамліваць, уззбройвацца, сагравацца, назбіраць, думаць, галадаць, адпрацаваць, кінуць.
Асаблівасці кіравання ў беларускай мове
Перакладзіце на беларускую мову: извините меня за беспокойство, рассуждать о будущем, болеть корью, послать за доктором, жениться на Ольге, издеваться над слабым, шутить над другом, простить брата, думать о матери, беспокоиться о детях, вступить в брак, подошли к озеру, спрашивать о сестре, ухаживать за больным, идем за грибами, расторгнуть брак, коснуться этого вопроса, высказывать своё мнение, читать про себя; послать за хлебом, жениться на соседке, ухаживать за девушкой, издеваться над слабым,, беспокоиться о родителях, болеть скарлатиной, ехать на мельницу, ухаживать за ребёнком, идти за земляникой, вспоминать о друзьях, поехать за вещами, подойти к дубу, шутить над другом, благодарить отца, думаем о матери, читать о себе.
Правапiс прыслоўяў I спалучэнняў слоў, блiзкiх да прыслоўяў
Запішыце разам, асобна ці праз дэфіс: (усё) роўна, (на) памяць, (па) беларуску, (у) адзіночку, бачыць (далёка) далёка, (дзе) небудзь прысесці, (на) жаль не атрымалася, (так) сама зрабіць, выглядаць (па) звычайнаму, (над) звычайна цяжка, (дзе) сьці паклалі, прастрэліць (на) скрозь, (на) пярэдадні свята, без (дай) прычыны, працаваць (у) трох; зрабіць (па) гаспадарску, (з,с) (прад) веку, (міма) волі спыніцца, (на) урад (ці) давядзецца, выехалі (пад) вечар, ішлі (ў) дваіх, (па) нямецку, (не) (ў) меру, рабіць (па) новаму, аказалася (не) (пад) сілу, (з, с) пачатку года, (з) вечара (да) раніцы, сустракацца (што) год, разбураны (да) шчэнту, заклеены (крыж) накрыж.
Сінтаксічныя асаблівасці беларускай мовы
Перакладзіце тэкст на беларускую мову і пастаўце знакі прыпынку:
Трудовое право являясь инструментом преобразования общественных отношений содержит ряд норм с которыми эти отношения должны быть приведены в соответствие несмотря на действие препятствующих факторов. Таковыми например являются сегодня нормы законодательства о рабочем времени и времени отдыха повсеместному и неуклонному соблюдению которых противодействуют явления объективного характера излишек рабочей силы недостатки в организации производства нарушения хозяйственных связей устаревшее законодательство. Методом принуждения проводником которого выступают органы надзора и контроля за соблюдением трудового законодательства нельзя добиться выполнения тех норм права которые не отвечают реалиям жизни. Из сказанного можно сделать вывод о необходимости установления более тесных связей между законодателем и органами надзора и контроля за соблюдением законодательства о труде. Хотя на эти органы не может быть возложена функция систематической оценки эффективности действия норм трудового права они все же располагают наиболее полной и достоверной информацией о тех нарушениях трудового законодательства, которые чаше всего встречаются на практике. Информация о таких нарушениях должна оперативно доводиться до высших органов власти и управления для принятия необходимых мер. Это может быть отмена или изменение отдельных норм а в надлежащих случаях напротив их подкрепление дополнительными правовыми гарантиями увеличение санкций усиление надзора и контроля за их применением путем увеличения численности или расширения полномочий соответствующих органов. (Трудовое право / Под общ. ред. проф. В.И. Семенкова)
Адзначце сказы, у якіх дапушчаны пунктуацыйныя памылкі. Перакладзіце тэкст на рускую мову.
Ахавальная задача гэта асноўная сацыяльна-вызначальная функцыя крымінальнага права. Для ажыццяўлення гэтай задачы Крымінальны кодэкс Рэспубікі Беларусь вызначае якія грамадска небяспечныя дзеянні з'яўляюцца злачынствамі, замацоўвае падставы і ўмовы крымінальнай адказнасці устанаўлівае пакаранні і іншыя меры крымінальнай адказнасці, што могуць быць прыменены да асоб, учыніўшых злачынствы, атаксама прымусовыя меры медыцынскага і выхаваўчага характару ў адносінах да асоб учыніўшых грамадска небяспечныя дзеянні.
Ахавальную задачу крымінальнае права выконвае шляхам усталявання і рэгулявання асобных грамадскіх адносін, якія па сваім змесце і накіраванасці маюць ахавальны характар, паколькі ўзнікаюць у сувязі з устанаўленнем пад пагрозай крымінальнай адказнасці забароны на ўчыненне злачынных дзеянняў (агульныя ахавальныя праваадносіны), а таксама адносін, якія ўзнікаюць у сувязі з учыненнем злачыннага дзеяння і магчы-мым прыцягненнем адпаведнай асобы да крымінальнай адказнасці (канфліктныя ахавальныя праваадносіны).
Крымінальнае права не можа выконваць сваю ахавальную задачу інакш як праз сістэму прававых адносін і іх адпаведнага рэгулявання. Задачы аховы грамадства ад злачынных па-сягненняў і рэгуляванне так званых ахавальных праваадносін існуюць і рэалізуюцца побач і адначасова.
(Крымінальнае права Беларусі / Пад рэд. дацэнта А. У. Баркова)