Практикум_по_математике(2семестр)
.pdf17. |
c |
1 |
cos 2x 3 . |
|||||||||
|
|
|||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|||||
19. |
ln ex 1 c . |
|||||||||||
21. |
|
1 |
|
arctg3x c . |
||||||||
|
|
|||||||||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
23. |
c e1 3x |
. |
|
|
||||||||
|
3 |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
||||||||
25. |
|
1 |
arcsin |
|
3x |
c . |
||||||
|
|
|
2 |
|||||||||
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|||||
27. |
arcsin |
2x |
c . |
|||||||||
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
ln 2 |
18. |
ln x2 3x 8 c . |
||||||||
20. |
ln |
|
sin x |
|
c . |
||||
|
|
||||||||
22. |
|
1 |
arctg x2 |
c . |
|||||
2 |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
arctg x 3 |
c . |
||||||
24. |
3 |
|
|
||||||
|
|
|
|
||||||
26. |
esin x c . |
|
28.* ln x 2arctg x c .
29.* |
|
1 |
arctg x2 |
|
|
1 |
ln |
x4 1 c . |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
2 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arcsin x 3 . |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
30.* |
c 2 |
1 x2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
31.* |
c |
1 |
x4 |
|
1 |
x3 |
|
1 |
x2 |
x ln |
|
1 x |
|
. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
4 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
2x 1 |
|
||||||||||||
32.* |
arcsin x 2 c . |
33.* |
arctg |
c . |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
35.* tg x |
1 |
|
3 |
x c . |
||||||||||||||||
34.* tg |
|
|
|
c . |
|
|
|
|
|
|
tg |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
4 |
|
|
|
|
3 |
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
36. |
2 |
|
|
x 1 |
5x3 |
6x2 |
8x 16 c . |
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
35 |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
x 1 1 |
|
|
|
|
||||
37. |
ln |
|
|
|
c . |
38. 2arctg x c . |
|||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
x 1 1 |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
39. 32 x 1 2 3 3 x 1 13 3ln 1 3x 1 c .
11
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
1 ex 1 |
c |
|
|||||
40. |
|
|
|
|
|
. |
|||
1 |
ex 1 |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
|
|
41.21 ln x ln ln x 2ln 1 ln x 1 c .
42.12 ln2 tg x c .
|
|
x2 4 |
8 |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
43. |
|
|
|
|
|
|
|
4ln |
x2 |
4 |
c . |
|||
2 |
x2 4 |
|||||||||||||
|
|
x |
|
|
|
|
|
|||||||
|
ln |
|
|
|
c . |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||
44. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
x2 1 |
|
|
||||||||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1.2. Вычисление неопределённого интеграла интегрированием по частям
Теорема 1.2
Пусть производные функции u(x) и v(x) существуют и непрерывны на заданном интервале. Тогда имеет место равенство:
|
|
|
udv uv vdu , |
uv dx uv vu dx или |
|||
где u u(x), |
v v(x) . |
|
|
Замечание. При использовании формулы интегрирования по частям нужно определиться, какой из сомножителей взять в качестве u, а какой в качестве v. Есть два стандартных случая, в которых этот метод всегда приводит к цели:
1. Интеграл вида
eax
xn sin ax dx , где a – постоянная; n – натуральное число.
cos ax
В этом случае за u берется xn , а все остальное за dv. При дифференцировании в интеграле степень станет не единицу меньше.
12
Применяя формулу интегрирования по частям n раз, можно избавиться от сомножителя xn .
2. Интеграл вида
ln x |
|
|
|
|
|
arcsin ax |
|
|
|
– постоянная, n |
– целое число. |
xn arccos ax dx , где a |
||
|
|
|
arctgax |
|
|
arcctgax |
|
|
|
|
|
В этом случае в качестве dv берется xndx. Второй сомножитель берется за u.
Пример 1.3. Найти интеграл arctgxdx .
Решение. Полагаем u arctgx, |
du |
|
dx |
, |
dv dx , |
|||||||||||
|
2 |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x |
|
|||||
u x, |
dv dx, |
v x . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctgxdx x arctgx x |
|
dx |
|
|
x arctgx |
||||||||||
|
1 x |
2 |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
1 |
|
|
d (x2 1) |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
x arctgx |
|
ln(1 |
x2 ) C. |
|||||||
|
2 |
|
1 x2 |
|
2 |
|||||||||||
Пример 1.4. |
Найти интеграл x2 sin xdx. |
|
|
|
Решение. Полагаем u =x2, du = 2xdx,dv = sinxdx, v = – cosx.
Тогда
x2 sin xdx x2 cos x 2 x cos xdx.
Во втором интеграле снова интегрируем по частям и полагаем u = x, du = dx, dv = cosxdx, v = sinx.
Тогда
x2 sin xdx x2 cos x 2 x cos xdx x2 cos x 2x sin x
sin xdx x2 cos x 2x sin x cos x.
13
Пример 1.5. Найти интеграл e2 x cos xdx.
Решение. Полагаем
u =e2x, du = 2 e2x dx,dv = cosxdx, v = sinx.
Тогда
I e2 x cos xdx e2 x sin x 2 e2 x sin xdx.
Во втором интеграле снова интегрируем по частям и полагаем u = e2x, du = 2 e2x dx, dv = sinxdx, v = – cosx.
Тогда
I e2 x cos xdx e2 x sin x 2 e2 x sin xdx
e2 x sin x 2 e2 x cos x 2 e2 x cos xdx .
I e2 x sin x 2e2 x cos x 4I.
Из полученного уравнения находим
I e2 x sin x 2e2 x cos x . 5
Найти интегралы.
45. xsin 2xdx.
47. arctg x dx .
49. ln x2 1 dx . 51. ln2 x dx .
53. cos ln x dx .
55. arcsin x 2 dx .
x2arctg x
57.* 1 x2 dx .
46. arccos x dx .
48. arcsin x dx .
x 1
50. x2e x dx .
52. ex sin x dx .
ctg x
54. ln sin x dx .
56.* ex dx .
58.* |
arcsin x |
|
dx . |
||
|
|
|
|
||
|
|
|
|||
|
|
1 x2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
14
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
59.* |
x 1 dx |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
||||
x 1 x |
2 |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ОТВЕТЫ |
|
|
|
|
|
|
1 |
sin 2x |
1 |
cos 2x c . 46. |
|
|
|
|
||||||
45. |
xarccos x |
1 x2 |
c . |
|||||||||||
4 |
2 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
47.x arctg x x arctg x c .
48.2x 1arcsin x 41 x c .
49.xln x2 1 2x 2arctg x c .
50.c e x 2 2x x2 . 51. x ln2 x 2ln x 2 c .
|
ex sin x cos x |
c . |
|
x |
cos ln x sin ln x c . |
|
52. |
2 |
53. |
|
|||
2 |
||||||
|
|
|
|
54.ln ln sin x c .
55.x arcsin x 2 2arcsin x1 x2 2x c .
56.* 2ex x 1 c .
57.* |
|
xarctg x |
1 |
ln 1 x2 |
|
1 |
arctg x 2 |
c . |
||||||||||||
|
|
2 |
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
58.* |
|
x |
arcsin |
x |
|
1 |
ln 1 x2 |
c . |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
1 x2 |
2 |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
59.* |
arccos |
|
1 |
|
|
|
|
|
x2 1 |
c . |
|
|
|
|||||||
|
|
x |
|
|
|
|
x |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1.3. Интегрирование дробно-рациональных функций
mx n
1) интегралы вида ax2 bx cdx .
Основной прием вычисления – приведения квадратного трехчлена к виду:
15
ax2 |
bx c a x k 2 |
l , |
(1) |
где k и l – постоянные. Для выполнения преобразования (1) удобнее всего из квадратного трехчлена выделить полный квадрат. Можно также пользоваться подстановкой
2ax b t .
|
Если m |
0, |
то |
приводя квадратный трехчлен к виду (1), |
||||||||||||||
получаем табличные интегралы 9 или 17, 18 (см. табл. 1.1). |
||||||||||||||||||
|
Пример 1.6. Найти интеграл |
|
|
|
dx |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
. |
|||||||||||
2x2 |
5x 7 |
|||||||||||||||||
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
1 |
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
2x2 5x 7 |
2 |
|
2 |
|
5 |
|
25 |
|
|
31 |
||||||||
|
|
|
|
|
x |
|
2 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
16 |
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
1 |
|
d x |
|
|
|
|
|
|
1 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
4x 5 |
|
||||||||||||||||||||||
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C |
|
|
|
|
arctg |
|
|
|
|
|
C. |
||||||||||||||
2 |
|
5 2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
31 |
|
|
|
31 |
|
31 |
|
|
|
|
31 |
31 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
Если |
m 0 , |
|
|
|
то из |
числителя выделяется |
|
производная |
2ax b |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
квадратного трехчлена |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
mb |
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
mx n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2ax b n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
2a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2a |
dx |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
ax |
2 |
|
bx c |
|
|
|
|
|
ax |
2 |
bx c |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
mb |
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
ax2 bx c |
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2a ax2 bx c |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
и таким образом, мы приходим к интегралу, разобранному выше. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2) рассмотрим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
R(x)dx , где |
R(x) |
|
A A x A x2 |
... A xn |
n m . |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
0 |
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
, |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
B |
B x B x |
2 |
... B x |
m |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вычисление таких интегралов основано на разложении рациональной дроби в сумму элементарных дробей, т.е. дробей вида:
16
A
|
|
|
|
(дроби I типа, если 1 , и дроби II типа, если 1 ), и |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(x a) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Bx C |
|
|
|
|
|
|
|
(дроби III типа, если 1, |
и дроби IV типа, если 1 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(x |
2 |
px |
q) |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Здесь , |
N; a, p, q, A, B,C R; p2 4q 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Теорема 1.3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
Пусть дана рациональная дробь |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A A x A x2 |
|
... A xn |
|
|
P(x) |
|
|
|
n m. |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B B x B x2 |
|
... B xm |
|
Q(x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Тогда многочлен Q(x) всегда можно представить в виде |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Q(x) (x a ) 1 ... (x a ) r (x2 p x q ) 1 ... (x2 p x q ) s , |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s |
s |
||||||
|
ai R , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
кратности i , |
||||||||||||||||||||||||||||||
где |
|
|
|
(i 1, r) |
|
|
– |
|
корни |
многочлена |
Q(x) |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x2 pk x qk |
|
|
– квадратный |
|
|
трехчлен |
|
(D 0) |
кратности k . Тогда |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
существуют |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
Ai , Bk ,Ck R , i |
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1, r |
1, i , |
|
|
|
|
|
1, k , |
1, s |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
такие, что: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
P(x) |
|
|
|
|
|
|
A1 |
|
|
|
|
|
|
|
A2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
... |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
... |
|
|
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
Q(x) |
x a |
|
(x a )2 |
|
(x a ) 1 |
|
x a |
r |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
A2 |
|
|
|
|
... |
|
|
|
|
|
|
A r |
|
|
|
|
|
|
B1x C1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B2 x C 2 |
|
|
|
... |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
(x a )2 |
(x a |
) r |
|
|
x2 p x q |
|
(x2 p x q )2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
B 1 x C |
1 |
|
|
|
... |
|
|
|
|
B1x C1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B2 x C |
2 |
|
|
|
|
|
... |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
s |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
(x2 p x q ) 1 |
|
x2 |
p |
x q |
s |
|
|
(x2 |
|
p |
x q |
)2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
B s |
x C |
|
s |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
(x2 p |
|
x q |
) s |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
|
s |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
Пример 1.7. Найти интеграл |
|
|
|
|
|
7x2 x 1 |
|
|
|
|
|
dx . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
(x |
|
1)(x |
2 |
|
x 1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7x2 x 1 |
|
|
|
|
|
dx |
|
A |
|
|
dx |
|
Bx C |
|
|
dx. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
(x 1)(x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
1 |
|
x |
2 |
|
x |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
17
|
7x2 x 1 |
|
A |
|
Bx C |
|||
|
|
|
|
|
|
; |
||
|
(x 1)(x2 |
x 1) |
x 1 |
x2 x 1 |
||||
A(x2 x 1) (Bx C)(x 1) 7x2 x 1. |
||||||||
x2 : A B 7; |
|
|
|
|
|
|
|
|
x1 : A C B 1; |
A 3; B 4; C 2. |
|||||||
x0 : A C 1; |
|
|
|
|
|
|
|
Таким образом, интеграл примет вид:
|
7x2 x 1 |
dx |
|
3 |
|
dx |
|
|
4x 2 |
|
dx. |
||||||
(x 1)(x |
2 |
x 1) |
|
x 1 |
x |
2 |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
R(x) |
|
A A x A x2 |
... A xn |
|||||||
3) в случае, когда |
|
у |
многочлена |
0 |
|
|
1 |
2 |
n |
||||||||
|
|
B |
B x B x2 |
... B xm |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
1 |
2 |
|
m |
степень числителя не меньше степени знаменателя (n m) дробь с помощью деления столбцом приводят к виду:
R(x) |
A A x A x2 |
... A xn |
Qn m (x) |
C0 |
C1x C2 x2 |
... Cp x p |
||||
0 |
1 |
2 |
n |
|
|
|
|
, |
||
B |
B x B x2 |
... B xm |
B B x B x2 |
... B xm |
||||||
|
0 |
1 |
2 |
m |
0 |
1 |
2 |
m |
где Qn-m(x) многочлен степени n – m, а p < m. В этом случае
многочлен |
|
|
Qn-m(x) |
|
|
|
называется |
целой, |
а |
дробь |
|||||||||
|
C C x C x2 |
... C |
p |
x p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
0 |
1 |
|
2 |
|
|
|
|
|
правильной частью R(x). |
|
|
|||||||
|
B B x B x2 |
... B xm |
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
0 |
1 |
|
2 |
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
Пример 1.8. Выделить |
целую и |
правильную |
части |
дроби |
|||||||||||||
|
x2 x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 3x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
x2 + x - 3 |
|
|
|
|
|
x2 + 3x |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
x2 + 3x |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
–2x – 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
В результате |
x2 x 3 |
1 |
2x 3 |
. |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
x2 3x |
x2 3x |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вычислить интегралы (дроби I типа).
18
|
|
|
|
x 8 |
|
|
|
2x3 |
6x2 x 3 |
dx . |
|||||||
60. |
|
|
|
|
dx . |
61. |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
x x 3 |
|
|
|
||||||||
|
x 2 1 x |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
9x 24 |
|
|
|
|
2x2 10x 14 |
dx . |
||||||||
62. |
|
|
dx . |
63. |
|
|
|
|
|||||||||
|
x2 7x 10 |
|
|
x2 |
6x 8 |
||||||||||||
|
|
dx |
|
|
|
x4 |
|
dx . |
|||||||||
64. |
|
. |
65. |
|
|
||||||||||||
x x 1 x 2 |
x2 |
1 x 2 |
Вычислить интегралы (дроби I и II типов).
2x2 7x 7
66. x 1 2 x 2 dx .
5x2 4x 7
68. x3 x2 8x 12 dx .
x2 2
70. x 1 x 1 2 dx .
67. 3x2 7x3 2x 2 dx . x3 x4
dx
69. x2 1 2 .
Вычислить интегралы (дроби I и III типов).
dx
71. x2 1 x2 2 .
x2
73. 1 x4 dx .
3x2 7x 5
75. x3 3x 2 4x 2 dx .
3x2 8x 23
77. x 1 x2 2x 10 dx .
dx
72. x2 1 2 .
x5 1
74. x3 x2 x dx .
4x2 11x 14
76. x3 6x2 16x 16 dx .
Вычислить интегралы (дроби III и IV типов).
78.* |
|
|
dx |
|
|
|
|
79.* |
dx |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
||
x |
2 |
|
x |
2 |
|
2 . |
x4 1 |
||||
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
19
80.* |
x4 |
x3 x2 x 1 |
dx . |
81.* |
dx |
||||||||||||||||||
|
|
|
x2 |
1 2 x |
|
1 x2 4 |
. |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ОТВЕТЫ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
60. 2ln |
|
x 2 |
|
3ln |
|
x 1 |
|
c . |
61. x2 |
ln |
|
x |
|
2ln |
|
x 3 |
|
c . |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
62.7ln x 5 2ln x 2 c .
63.2x ln x 2 3ln x 4 c .
64.12 ln x 12 ln x 2 ln x 1 c .
65. |
|
x2 |
2x |
|
1 |
|
ln |
|
x 1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
ln |
|
x 1 |
|
|
16 |
ln |
|
x 2 |
|
c . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
66. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
x 1 |
ln |
|
|
x 2 |
|
c . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x 1 |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
67. |
3ln |
|
|
|
x |
|
|
|
|
4ln |
|
x 1 |
|
|
c . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
68. |
3ln |
|
|
x 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2ln |
|
x 3 |
|
c . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
2 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
1 |
|
ln |
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
|
c . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
69. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 1 x2 |
|
|
4 |
|
|
x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
70. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ln |
x 1 |
|
|
|
|
ln |
|
x 1 |
|
c . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3 x 1 |
4 |
4 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
71. |
arctg x |
1 |
|
|
|
arctg |
x |
|
|
|
c . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
1 1 x 2 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x 1 |
c . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
72. |
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctg |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
6 |
1 x x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
73. |
|
1 |
ln |
|
1 x |
|
|
1 |
ln |
|
x 1 |
|
|
1 |
arctg x c . |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
20