УТВЕРЖДАЮ

_______________зав. кафедрой

теории государства и права

Ю.В.Черняк

«30» августа 2011 г.

Планы семинарских занятий по дисциплине «История государства и права Беларуси»

для студентов 1 курса дневного отделения специальности «Правоведение» специализации «Хозяйственное право» факультета экономики и права.

Тэма 1 Прадмет і задачы Гісторыі дзяржавы і права Беларусі і яго асаблівасці

1. Прадмет, задачы курса гісторыі дзяржавы і права Беларусі.

2. Гісторыяграфія навукі гісторыі дзяржавы і права

3. Аб паходжанні назвы Беларусь

4. Перыядызацыя гісторыі дзяржавы і права Беларусі.

Основная 1-2, 6, 14, 16, 18,19, 20, 22,23, 24 25-28.

Дополнительная: 2,5,7,8 и литература по теме

2.2 Грамадска-палітычны лад і права на Беларусі ў IX-XIII ст.

1. Фарміраванне класаў , падзел насельніцтва Беларусі ў IX-XIII ст.

2. Сістэма органаў улады і кіравання Полацкай зямлі.

3. Суд і судаводства.

4. Хрысціянізацыя насельніцтва. Дзяржава і царква

Основная 1-2, 6, 14, 16, 18,19, 20, 22,23, 24 25-28.

Дополнительная: 2,4,5,7,8 и литература по теме

2.3 Старажытнае права на беларускіх землях (IX-XIII ст.).

1. Характарыстыка крыніц права IX-XIII ст. Суадносіны звычая і звычаеваага права ў IX-XIII ст., закона, іх характарыстыка.

2. Першыя пісаныя помнікі. Кананічнае права.

3. Асноўныя рысы феадальнага публічнага і прыватнага права па “Рускай праўдзе”, дагаворам 1229, 1263г.

Основная 1-2, 6, 14, 16, 18,19, 20, 22,23, 24 25-28.

Дополнительная: 2, 4, 5,7,8 и литература по теме

3.3 Грамадскі лад дзяржавы Вялікага княства Літоўскага.

1. Падзел на класы і саслоўі

2. Фарміраванне шляхты, яе прававое становішча ў 15-16 ст.

3. Катэгорыі сядянскага насельніцтва, іх прававы статус. Працэс запрыгоньвання сялян.

4. Катэгорыі гарадскога насельніцтва, іх прававы статус.

Основная 1-2, 6, 14, 16, 18,19, 20, 22,23, 24 25-28.

Дополнительная: 2,5,7,8 и литература по теме

4.2 Сістэма вышэйшых органаў дзяржаўнай улады.

1. Сістэма органаў дзяржаўнай улады: агульная характарыстыка.

2. Прававое становішча Вялікага князя (гаспадара) дзяржавы.

3. Рада, яе склад і кампетэнцыі. Змены ў прававым становішчы рады ў ХV-ХVI ст.

4. Сойм ВКЛ: склад, парадак дзейнасці, кампетэнцыі.

5. Прававое становішча і дзейнасць вышэйшых службовых асоб ВКЛ.

Основная 1-2, 6, 14, 16, 18,19, 20, 22,23, 24 25-28.

Дополнительная: 2,5,7,8 и литература по теме

4.3Мясцовыя органы дзяржаўнай улады ВКЛ.

1. Адміністрацыйна-тэрытарыяльная рэформа XVI ст., яе роля ў фарміраванні сістэмы мясцовых органаў дзяржаўнай улады.

2. Службовыя асобы мясцовай адміністрацыі.

3. Ваяводскія і павятовыя соймікі: узнікненне і дзейнасць.

4. Органы улады і кіравання ў гарадах.

Основная 1-2, 5, 7, 11, 14, 15, 17, 19, 20, 23, 24-28.

Дополнительная: 2 – 5, 7 и литература по теме

4.5. Знешнепалітычнае становішча Вялікага княства Літоўскага. Уніі з Польшчай.

1. Персанальныя уніі, іх умовы.

2. Дагаварныя адносіны з Лівоніяй, працэс яе далучэння да ВКЛ.

3. Дзяржаўная Люблінская унія: прычыны, працэс заключэння, сутнасць, наступствы.

4. Барацьба ВКЛ за самастойнасць.

Основная 1-2, 6, 14, 16, 18,19, 20, 22,23, 24 25-28.

Дополнительная: 2,5,7,8 и литература по теме

5.3. Судовая сістэма Вялікага княства Літоўскага. Судаводства.

1. Гаспадарскі суд: разнавіднасці, склад, кампетэнцыі, падсуднассць, парадак дзейнасці.

2. Мясцовыя суды: разнавіднасці, склад, кампетэнцыі, падсуднассць, парадак дзейнасці.

3. Судова-працэсуальнае права.

Основная 1-2, 6, 14, 16, 18,19, 20, 22,23, 24 25-28.

Дополнительная: 2,5,7,8 и литература по теме

6.3 Спробы сістэматызацыі заканадаўства у Вялікім княстве Літоўскім: Судзебнік Казіміра 1468 г. Статуты ВКЛ 1529, 1566, 1588 гг.

1. Прычыны прыняцця.

2. Гісторыя распрацоўкі.

3. Крыніцы.

4. Структура помніка.

Основная 1-2, 6, 14, 16, 18,19, 20, 22,23, 24 25-28.

Дополнительная: 2,5,7,8 и литература по теме

6.5 Характарыстыка галін і інстытутаў феадальнага права па Статуту 1588 г.

1. Нормы канстытуцыйнага права ў Статуце 1588 г.

2. Асноўныя інстытуты грамадзянскага права ў Статуце 1588 г.

3. Асноўныя інстытуты крымінальнага права ў Статуце 1588 г.

4. Асноўныя інстытуты крымінальна-працэсуальнага права ў Статуце 1588 г.

Основная 1-2, 5, 7, 11, 14, 15, 17, 19, 20, 23, 24-28.

Дополнительная: 2 – 5, 7 и литература по теме

7.3 Грамадска-палітычны лад і права Беларусі ў складзе Рэчы Паспалітай абодвух народаў (XVII—XVIII ст.)

1. Пакта канвента і Генрыхавы артыкулы: змест, значэнне.

2. Сістэма органаў дзяржаўнага кіравання. Канфедэрацыі. Кардынальныя правы 1768 г.

3. Дзейнасць 4-х гадовага сойма 1788—1792, асноўныя законы.

4. Гісторыка-прававая ацэнка падзелаў РП. Дакументы.

Основная 1-2, 5, 7, 11, 14, 15, 17, 19, 20, 23, 24-28.

Дополнительная: 2 – 5, 7 и литература по теме

8.4 Буржуазныя рэформы 2 паловы 19 ст. на Беларусі. Грамадска-палітычны лад і права на Беларусі ў складзе Расійскай імперыі XIX—XX ст.

1. Сялянская рэформа 1861 г., земская 1864 г. і гарадская 1870 г. рэформы.

2. Судовая рэформа 1864 г.

3. Права Беларусі ў 2 палове 19—пач. 20 ст. Маніфест 25 кастрычніка 1905 г.

Основная 1-2, 5, 6, 11, 14, 15, 17, 18, 19, 20, 23, 24-28.

Дополнительная: 1, 3-5, 8 и литература по теме