3. Күштік сұлбаның элементтерін есептеу және таңдау.

3.1 Күштік трансформатор мен түрлендіргіштің вентильдерінің қуатын есептеу және таңдау.

Түзеткіш сұлбаға берілетін кернеу

Екінші реттік орамадағы токтың мәні қозғалтқыштың номинал тоғымен I_dн келесі формуладан анықталады

(10)

Активті – индуктивті жүктеме кезінде немесе ЭҚК қарсы жұмыс кезінде бұл мәндерді жуық шамалар ретінде қолдануға болады.

         Трансформатордың қуатын трансформатордың бірінші және екінші реттік орамаларындағы қызуды K_M коэффицентінің көмегімен ескеріп есептейді. (K_T1, K_T2 және K_Mкоэффиценттері мәндерінің негізділігі жөнінде «Өндірістік электроника» пәнінде айтылады). Сонымен, трансформатордың қуаты, қозғалтқыштың якорын қоректендіретін түрлендіргіш үшін, келесі формула бойынша есептелуі мүмкін

S_T=K_НK_u K_αK_RK_iK_MU_dI_d= 2106,21 ВА

Трансформаторлар қуаты және қажетті екінші реттік кернеуі бойынша таңдалады және бірінші реттік токтың қыздыруы бойынша тексеріледі I₁=K_iK_T1I_d= А

коэффициент трансформацияны ескере отырып,

ТТ-1 трансформаторды таңдаймыз

Таңдалған трасформаторлар үшін фазадағы ораманың активті және индуктивті кедергілері келесі формуламен анықталады.

Ом (11)

Ом (12)

Күштік сұлбаның вентильдерін таңдау вентиль арқылы жүретін токтың орташа мәні (салқындату шартын ескеріп) және вентильдерге берілетін кернеудің максимал лездік мәні бойынша жүргізіледі.

3.2 Теңгеруші және тегістеуші редакторлардың ( дросселдердің) индуктивтіліктерін есептеу.

Индуктивтіліктің қажетті шамасы, теңгеруші токтың айнымалы құрамының амплитудасын қозғалтқыштың  тогының (2÷5)% дейін тежеу қажеттілігі ескеру арқылы табады,

Гн

мұнда  график бойынша анықталатын, түзетілген кернеудің бірінші гармоникасының екі еселенген тиімді мәні;, болғанда,  В ;

–түзетілетін фазалар саны;

–желінің бұрыштық жиілігі.

Тегістеуші реакторлар екі жұмыс атқарады: якорь тізбегіндегі токтың толқуын шектейді және үзіліссіз токтар аймағындағы жұмысты қамтамасыз етеді.

Қатысты толқу шамасы I^*_e шамасы 0,02 аспайтындай етіп алынады және төмендегідей есептеледі

=0,02А (13)

мұнда – толқушы ЭҚК қатысты шамасы;

 I_ном – номинал ток;

 L_др,L_я,L_Т  – тегістеуші реактордың (катодтық дроссельдің), қозғалтқыш якорының және трансформатордың индуктивтілігі;

 _fm – толқудың бұрыштық жилігі;

 f – желінің жиілігі;

 m – фазалар саны (үш фазалы көпірлік сұлба үшін m =6).

         Арнайы есептеулер негізінде  ашылу бұрышы мен фазалар санына тәуелділігінің графигі алынған.  шамасы қозғалтқыштың минимал жылдамдығына сәйкес келетін максимал ашылу бұрышы үшін алынады. Берілген жобада қарастырылған жетектер, жиі жүргізу және тежеу үшін арналған, сондықтан көпірлік үшін =0,24, ал  нөлдік түзету сұлбасы үшін =0,52 деп аламыз.

(9) өрнектен тізбектің толық индуктивтілігін аламыз

=Гн (14)

Ал осы бойынша – L_др іздестіріп отырған мәнін анықтаймыз. Теңгеруші реакторлар болған кезде, олардың индуктивтілігі (10) формуланың сол бөлігіне қосылады.

         Трансформатордың индуктивтілігі

L_Т = x_T/2πf Гн (15)

Ал қозғалтқыштың якорь тізбегіндегі индуктивтілік эмперикалық формула бойынша

Гн (16)

Мұнда C_x=0,5…0,6компенсациаланбаған және C_x =0,25 компенсациаланған машина үшін берілген коэффицент.

Реактордың номинал тогы қозғалтқыштың номинал тогынан аз болмау керек.