67. Орыс философиясының тарихы.

Мистикалық бағытта ең алдымен В.С. Соловьевті бөліп атуға б/ды. Соловьев (1853-1900) діни орыс философиясының, білімнің біртұтастығы мен бүтіндігі туралы идияның негізін қалаушы, орыстың көрнекті христиандық ф/сы. Соловьев ф/сы діни ф/қ дәстүрдің бүкіл рухы мен кейнін білдіреді. Соловьев адамның діни ж/е әлеуметтік өмірі сұраныстарын біртұтастыққа байланыстыратын бүтіндей дүниетанымдық жүйені қарауға тырысты. С/ң ойы б/ша мұндай дүниетаным негізгі христиандық болып т/ды.С/в тәсілінің ерекшелігі, ол барлық христиандық концессиялары біріктіруді жақтады. Сондықтан оның ілімі тар бағытта емес, концессияларлық сипат алды. С/в ф/ң негізгі идеясы- жалпы тұтастық идеясы. Бұл идеяны дайындауда славянофильдердің соборшылдық идеясына сүйенгенмен, оған жалпы қамтушы, ғарыштық мағына береді. С/те жалпы тұтастық, «құдайдың қасиеті Үштігі барлық құдіретті жаратылыстармен, оның ішінде ең бастысы адам мен байланысты» деген тұжырымнан көріненді. Жалпы тұтастықтың негізгі принципі: «Құдайда барлығы біртұтас». Жалпы тұтастық – бұл ең алдымен жаратушы мен жаратылыс тұтастығы. С/в болмыстың диалектикалық тәсілін қолдады. Оның пікірінше шындықты қатып қалған формасында қарастыруға болмайды. С/в жүйесіндегі бұл мәңгілік идеясы София- даналық алды. София- С/в жүйесіндегі негізгі ұғым. Сон/н оның ілімі софология деп а/ды. С\те адамгершілік ф/сы сүйіспеншілік ф/на көшеді. Жоғарғы сүйіспеншілікпен салыстырғанда барлығы төменгі деңгейде, сондықтан тек сүйіспеншілік қана мәңгілікті қажет етеді. Құдіретті сүйіспеншілік арқылы жеке индив/қ бекітілді. Ресей есімі әлемге танымал болған, орыстың діни ф/сы дамуына өлшеусіз үлес қосқан Н.А. Бердяев (1874-1948) сияқты ұлы ойшылды дүниеге әкелді. Б/в ф/ң мәні – болмыс мәнін субъект, яғни адам арқылы тану. Оның ф/ң бастапқы нүктесі еркіндіктің болмыстан басымдылығы болып т/ды. Онымен бір қатарда шығармашылық, тұлға, рух, Құдай ұғымдары тұрады. Адамдағы болмыс адам арқылы ашылады. Ол Құдай бинесіне ұқсас жаратылған микрокосмос болғандықтан шексіз ж/е шығармашыл жан болып т/ды. Б/ң ойы б/ша қоғамды әлеуметтік қайта құру үшін тех/қ қайта құру емес, рухани жаңғыру қажет. Ресей үшін бұл «орыс идеясын» бекітумен байланысты, оның бұл көзқарасы көбінесе С/в көзқарастармен сәйкес келеді. Орыс идеясының басты қасиеті, Б/в б/ша, бүкіл қоғамның өн бойын қамтитын діни мессиандық болып т/ды. «Орыс идеясының» мәні – құдай патшалығын жерде орнату.

Орыс ғылымдарының айтуынша, философ/қ ой кшу үрдістері Ресейде нәсірани діні жайыла бастаған кезенде, яғни ХІ ғасырда қалыптасады. Осы кезенде Киев митрополиті Илларион «Заң ж/е сенім туралы сөз» деген атышулы еңбегін жазып, орыс жерінің ұлылығын, адамдарының құдай нұрымен шапағатқа бөленгендігін дәріптеген. Одан кейінгі аралықта православиелік шіркеудің ықпалындағы Ресейдің әлемдік өркениетке қосар үлесі тарапынан толғаулар ХVII-XVII ғасырларда жалғасты. Олардың мазмұны орыс елінің қайталанбас рухани болмысын, орыс елінің қайыспас батырлығын дәріптеуге саяды. Аталмыш ойлау дәстүрінің екінші телуді жақтайды. Теориялық ж/е қоғамдық саяси тұрғыдан қалыптасқан елеулі бағыттардың бірі- славяншылдық ХІХ ғ/ң 40-60 жылдарында жедел өрістей бастады. Оның өзекті мәселесі орыс халқының ұйысу бірлігі сынды қағидаларға негізделген болатын. Бұл бағыт «Славяншылдық» деген атқа ие б/ды. Мұндай ойсаналық-ф/қ ағымның негізін қалаушылар А.С. Хомяков(1804-1860) пен Ю.Ф. Самарин (1819-1876) дегендер еді.