Қорытынды
Шәкәрім
өмір бойы езің-өзі жетілдірумен өткен
адам. Ол әдебиет, тарих, философия,
жаратылыстану ғылымдары. Мен- мен де
өте көп қызыға шұғылданды. Оккультизм,
спиртуализм, магия мәселелерімен де
қызықты. Ал, оның философиялық
дүниетанымында ежелгі антикалық
классиктер -— Пифагор, Демокрит, Эмпикур,
Платрн және Аристотель негізгі орын
алды. Ол сондай-ақ XIX ғасырдың аяғы XX
ғасырдың басын- дағы фраңцуз философы
Огюст Конт, ағылшынның позитавист
философы Герберт Сденсер, Нелийдің
идеалист пессимист фи- лософы А.
Шопенгауэрдің т.б. философиялық еңбектерін
өте жақсы білді,
Бұдан
біздің нақтылы айтарымыз Шәкәрім өзіне
дейінгі бол- ған, өзінің рухани ұстаздары
Шоқан, Ыбырай, Абайға қарағанда, грек,
Еуропа кәсіби философиясының тарихымен
тікелей щұғылданып, оларды тек танып
біліп қана қоймай өз пікірлерін, ойларын
ортаға салып, айта отырып, өмірге қазақ
кәсіби философиясының ірге тасын қалап,
өзі де нағыз қазақтың алғаш кәсіби
философы атанды. Сөйтіп қазақ философиясының
деңгейін әлемдік философияның қатарына
қосуға жақыңдата түсті. Біздіңше ұлттық
философиялық тұғырнамамыздың бастауы,
қалыптасуы осы кемеңгер ойшыл, ақын,
философ Шәкәрім Құдайберді ұлынан
басталады деп батыл айта аламын.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Шөкәрім.
"Жазушы" баспасы. Алматы. 1988.
Ж.Алтай
,А.Қасабек,Қ.Мұхамбетәли Философия
тарихы Алматы 1999
Бейсенов
Қ.Щ.
"Философия
тарихы".
Алматы. "Ғылым".
1992
Құдайбердіұлы
Шөкәрім. "Үш анық". Алматы, 1991