На сортировку / 2 / Тарих / билет тарих / 1.Қазақстан тарихы / Тарих / жанарбектен / на каз / 60 летие войны на каз
.docМінеки, осыдан 60 жыл бұрын адамзат тарихындағы сұрапыл соғыс аяқталды.
Аспанымызда жеңіс туы желбі-реп, баянды бейбпчшлік орна-ды Бірақ қазірп Үлы Жеңіс жер бетше оңайлықпен келген жоқ Соғысқа қатысқан 1 миллион 200 мың қазакстан-дықтардың көпшіліп майдан даласында жау қолынан қаза тапты
Ақ шашты аналарымыз сүйген жарларынан, балалары-мыз туған окелерінен айырыл-ды Ьл басына қиын қыстау күн туып, ат ауыздықпен су Ішіп, ерлер етігшен су кешкен шақта бірлігшіз де, тірліпміз де құ-рыштай берік болды Тілі бөлек болса да тілеп бір, жүзі бөлек болса да жүреп бір көп үлтты
ынгерлеріміздің Отан үшін көрсеткен қаһармандығы мен ер жүректілігі алтын оріппен ай-шықтала жазылды.
Согыс жылдарындағы ерліктері үшін біздің ауданнан да ондаған адам Кеңес Ода-ғының Батыры деген құрметті атаққа ие болып, кеуделеріне Алтьш жұддыз ордендерін тақты. дЭрине, мұны біз орқашан мақтан түтамыз. Соғыс ардагерлерін қүрметтеп, олардың алдында бас иеміз. Қазіргі таңда біз Рақым-жан Тақатаев, Қашаган Жа-манқараев, Ибрагим Баратов, Төле Кенжебаев, Төлен Қа-былов, Ыбырайым Қалдыбаев сынды жерлестеріміздщ соғыс
жылдарында көрсеткен қаһар-мандықтарын баршага мақтан
Жеңістің 60 фжылдығына ар-налған митингіні қала әкімі Асқарғазы Әбжанов ашты. Қазақстан Республикасының Әнүраны көк күмбезінде ша-лықтады.
Қүттықтау сөз алған аудан окімі Керімтай Таңатар-ұлы Әбдірахманов бұл Жеңістің Отанымызға оңайшылықпен келмегендігіне көптің назарын аударып, еңбекшіқазақтықтарды мерейлі мерекесімен қүттықтап, аспанымыз ашық, өміріміз бақытгы болып, сұм соғыс енді қайталанбасын деді. Ардагерлер-ге бар жақсылық бұдан кейін де жасала беретіндігін, үйлерін жөңдеуден өткізіп, телефондары жоқтарға телефон қойылатын-дығын, қысқасы бірінші кезекте согыс ардагерлеріне қызмет көр-сетілетіндігіне тоқталды.
Салтанатты митингіде соғыс ардагерлері Қүдабай Ал-дыбаев, Байзак Жүмабеков аудандық қорғаныс бөлімі бас-тығының орынбасары Андрей Викторович Белозеров, Қара-кемердегі оскери бөлімінің командирі Алмасбек Күрең-кеевтер құттықтау сөз сөйледі. Жиналғандар соғыста үнсіз тұрып, еске алды. Митин-гіден соң "Бұрын соғыс осылай болған" деген тақырыпта театрландырылған көрініс көрсетілді. Алаңнан әскери бөлімнің жауынгерлері мен жас әскерлер майдан туралы әндер айтып, салтанатгы саппен өтгі. Аудандық модениет бөлімінің өнерпаздары жиналған қауымға кең бағдарламалы концерт көрсетгі.
Кешкісін алаңда "Елім менің" атты патриоттық овдер айтудан аудандағы іріктеу турынан өткен конкур-^антгардьщ байқауы болып өтгі. Оъан 15 өнерпаз қатысып, өз багың сынады. Байқауда бас жүлдё - 10 мың теңгені Шелектегі модениет үйінің қызметкері Халбүбі Ысқақова
адды. Бірінші орын яғни, 7 мың теңгеге есіктік әнші Ерлік Ысқақов ие брлды. Ал Бөлек ауылынан келген Лейла Шало-бова, Серік Әлиев, есіктік Петр Денисовтар екінші орындарды иеленіп, 5 мың теңгеден ақшалай сыйлықтар алды. Үшінші орынды Ерқуат Оңашқан, Дйбек Сарыбаев, Назарбек Манабаев, Есіл Ешенғазиндер бөлісті. Жас орындаушылар Ақмарал Ақан мен Нұрсұлтан Қалмұқанбетов те мерейтойдан үйлеріне қүры қайтқан жоқ.
Ынталандыру сый-лықтары - Ринат Беков, Орын-басар Егінбаев, Берік Сүлей-менов, Мөлдір Мұқажанова, Жомарт Нүраханов, Айдын Батырғалиев, Советхан Қүр-манғазиевтерге тапсырылды. Байқаудан соң мерекелік от шашу атылды.
еңістің 60 жылдығы тек Үлы Отан соғысымен ғана шектелмейді. Дүниені дүр сілкіндірген алапат соғыс
Баймолда ақсақал болды.
Баймолда Хорқынұлы 1918 жылы Моңғолияның батысындағы Бай Өлке айма-ғындадүниегекелді. 1937 жылы 19 жасында өз еркімен елін, жерін жаудан қорғау үшін соғысқа аттанып, Монғол армиясының 27-ші атгы әскер двизиясы құрамында^соғысты. Тарихта Халхын-Гол соғысы деген атпен аты қалған бұл соғыста онғолияның шығы-сыңдағы Қалқа өзені бойында Кеңес Одағы армиясымен Монғол армисы бірлесіп Қытайдың Манжурия өлкесін бағындырып, енді Монғолияға бас салмақшы болған жапон милитаристеріне естен та-нытатындай күшті соққы берген еді.
Осы соғыста қатар-дағы барлаушы ретінде Б.Хорқынүлының көрсеткен ерлік істерін Совет Монғол біріккен қарулы күштері
арнайы алғыс сыйлыктарға үсынған болса, ал Монғолия үкіметі өз тарапынан орден, медальдармен жөне Халқын-Гол шайқасының біткеніне 60 жыл толуына орай осы елдегі ең үлкен награданың бірі "Соғыс Қызыл Ту" орденімен марапаттады. Соғыстан кейінгі жылдары Б.Хорқынүлы Мон-ғолия елінің, соның ішінде
өзінің Бай-Өлке аймағының өркендеуіне өзіндік үлесін қосып, партиялық және мем-лекеттік деңгейдегі түрлі жауапты қызметгерді атқарды. Қазақстан өз тәуелсіздігін алғаннан кейш-ақ ата-жүртышд«ген сағьшышы оянған Х.Баймолда ақсақал "өлсем топырақ ата-бабамының жерінен бұйырсын" деп 1993 жылы қыркүйек айында бала-шағасы, ағайын-туыстарымен бірге Алматы облысы, Еңбек-шіқазақ ауданы Саймасай ауыльша көшіп келді. Соңда біраз жыл жақсы өмір кешкен Бай-молда ата 1999 жылы қараша айында 84 жасқа қараған шағыңда дүниеден озды. Ол кісі Алматы облысы Жеііген ауылы маңындағы мұсылман зиратына жерленді.
Х.Баймолда атаның шаңырағын шайқалтпай ұстап отырған зайыбы Шомай Тотығұс әже немересі Жансерікпен бірге осы Саймасай- ауылында тұрып жатыр. Немере, шөберелері көз қуанышына айналып отырған Шомай апамыз бүгін де 77 жасқа келген ардақты әже. Көзі тірісінде Баймолда атаға Үлы жеңістің 50 жылдығына орай Қазақстан Президенті Н.Назар-баев жіберген алғыс хаты осы үйдің төрінде Баймолда ақса-қалдың үлкейтілген портретімен қоса қабырғада ілулі тұр. Ал
қызы - Соуле Алматы облыстық Әділет басқармасында бас маман, үлы Досан- Чехияда ядролық физика саласы бойынша док-торлық диссертациясьш қорғап келіп, қазір Халықаралық "Аза-маттық радиосында" қызмет істейді, келіні - Ботагөз дүниежүзі қазақтары қауымдастығында бас маман, ортаншы қызы - Фарида халықаралық қызыл жарты ұйы-
мының Монғолиядағы өкілді-гінде қызмет істеп, қазір Алматы қаласында тұрып жатыр. Ал кенже қызы - Роза болса Абы-
оқиды. 1934 жылдың 12 науры-зындағы Кеңес Үкіметі мен Моңғол Халық Республикасы арасындағы келісімде былайша көрсетіліпті:
"МХР жеріне баса-көктеп кірген басқыншыларға Кеңес Үкіметі қолынан келген барлық жәрдемін көрсетеді және МХР-дің тәуелсіздігін қорғау-ды өз мойнына алады".
Осы келісімге сай 1937 жылы Моңғолияның Тамсаг-Бұлақ деген жерінде Қызыл армияның ерекше корпусы орналасқан еді. Бұл корпусты Г.К.Жуков Және Н.В.Фекленко сынды қолбасшылар басқарып тұрды. Ал, жапонның 6-шы армиясын кезінде Кеңес Ода-ғындағы Жапония елшілігінде әскери атташе болып қызмет істеген генерал Камацубара басқарып түрды.
Жапон милитарис-терінің басты мақсаты Моңғо-лияны тізе бүктіру арқылы, кеңестік Қиыр Шығысты басып алу болды. Осы кескілескен шайқасқа сол жылдары Моң-
Осы он шақты қазақтың ішінде Баймолда атамыз да соғысқа қатысты.