Теңдеулер жүйесін кері матрица әдісімен шешу.

Берілгені	3x1+x2-2x3=6
	2x1-3x2-5x3=1
	9x1+6x2-5x3=2

Түсінік: алдымен теңдеуді матрицалық түрде жазып алдым,одан кейін МОПЕРД функциясы көмегімен матрица анықтауышын тауып алдым.Содан кейін МОБР функциясы көмегімен кері матрицаны таптым, кейін Х матрица

7

көрсеткішін таптым,ол үшін МУМНОЖ функциясы көмегімен кері матрицаны теңдеудің оң жақ бөлігіне не С матрицаны көбейттім.

Матрица А	3	1	-2		Матрица С	6		Матрица Х	х1
	2	-3	-5			1			х2
	9	6	-5			2			х3

А матрицасының анықтауышы

22

Жүйені кері матрица әдісімен шешу
Матрица А	3	1	-2
	2	-3	-5
	9	6	-5

Матрица С	6
	1
	2

Кері матрица	2,045455	-0,31818	-0,5
	-1,59091	0,136364	0,5
	1,772727	-0,40909	-0,5

х1	12,27273
х2	0,136364
х3	-1

Теңдеулер жүйесін Крамер әдісімен шешу.

Түсінік: МОПРЕД функциясы көмегімен матрицалардың көмекші анықтауыштарын таптым, одан кейін х1,х2,х3 табу үшін көмекші анықтауыштарды А матрицасының анықтауышына бөлдім.

Матрица 1	6	1	-2		Матрица 1 анықтауышы					241
	1	-3	-5		Матрица 2 анықтауышы					-185
	2	6	-5		Матрица 3 анықтауышы					203
Матрица 2	3	6	-2		x1		10,95455
	2	1	-5		x2		-8,40909
	9	2	-5		x3		9,227273
Матрица 3	3	1	6
	2	-3	1
	9	6	2

1.1.6.МS Excel функцияларын қолданып берілген массивке келесі амалдарды қолдану қажет:

8

- берілген массивті транспорнирлеу,нәтежесін басқа ұяшықтар диапазонында көрсету қажет;

- берілген массив пен транспонирленген массивті көбейту; - берілген А санына тең элементтің массивтегі орнын табу.

Түсінік: берілген массивті ТРАНСП функциясы арқылы транспонирлеп ,В матрицасын алдым.Содан кейін МУМНОЖ функциясы көмегімен В матрицасын оның транспонирленгенматрицасына көбейтіп нәтиже алдым. Сосын ПОИСКОЗ (=ПОИСКПОЗ(I2;D2:F2;0)) Функциасы көмегімен А санына тең элементтің массивтегі орнын таптым.

Берілген массив	7	0	-7		А	0
	3	7	3
	-7	4	7

Массивті транспонирлеу.

7	3	-7
0	7	4
-7	3	7

Берілген массив пен транспонирленген массивті көбейту.

49	0	49
0	49	12
49	12	49

Берілген А санына тең элементтің массивтегі орнын табу.

Бағана	1
Жол	2

1.1.7. Әртүрлі сұйықтықтардың негізгі деген сипаттамаларын анықтаңыз:

а) су ішкі диаметрі D болатын құбырмен ағады. Ағынның орташа жылдамдығы v. Құбырдың көлденең қимасының ауданын және ағынның көлемдік жылдамдығын V=v*S табу керек. Ағынның көлемдік жылдамдығы тұрақты болып, сұйықтық ағынының жылдамдығы 1,3 м/с болу үшін құбыр диаметрі қандай болуы керек;

9

б) келесі ереже бар: жылдам ағатын сұйықтықтардың (қоюлығы бойынша су қоюлығына жуық болатын) құбырдағы орташа жылдамдығы 1м/с-тан аспауы керек. Осы ережені орындай отырып күніне 6000 м³ су келетіндей құбырдың минимал диаметрін анықтаңыздар;

в) Рейнольдс саны қатынасымен анықталады, мұнда D - құбырдың ішкі диаметрі, v - құбырдағы сұйықтық ағынының орташа жылдамдығы, - сұйықтық тығыздығы, - сұйықтық абсолютті қоюлығы. Егер құбырдағы сұйықтық ағыны үшін Рейнольдс саны 2100-ден аспаса, ағын ламинарлы деп саналады. Егер де 10000-нан асса ағын турбулентті деп саналады. 2100 мен 10000 ортасындағы мәндері үшін ағын типін анықтау мүмкін емес. Рейнольдс санын және ағын типін (ламинарлы, турбулентті немесе белгісіз) анықтаңыздар.

Түсінік:

а) маған берілген мәліметтер мен формулаларды қолданып, ең алғаш мен көлденең қима ауданын (=ПИ()*((ПРЕОБР(B10;"mm";"m")^2)/4)) есептеп таптым, одан кейін ағынның көлемдік жылдамдығын таптым (=E10*D10), кейін 1,3 м/с жылдамдық кезіндегі көлденең қима ауданын (=B19/C19) және құбырдың диаметрін есептедім (=ПРЕОБР((4*D19/ПИ())^0,5;"m";"mm"));

б) орташа жылдамдығы 1 м/с және күніне 6000 м³ су келетіндей құбырдың көлденең қима ауданын анықтадым (=ПРЕОБР(C28;"day";"sec")/B28);және минимал диаметрін (=ПРЕОБР((4*D28/ПИ())^0,5;"m";"mm"))есептеп таптым.

в) алынған мәліметтерді көмегімен Рейнольдс санын (=ПРЕОБР(B37;"mm";"m")*C37*D37/E37) таптым, және ЕСЛИ функциясы көмегімен ағын типін анықтадым

(=ЕСЛИ(F37<2100;"ламинарлы";ЕСЛИ(F37>10000;"турбулентті";"белгісіз"))).