- •1. Салмағы жетілмей туған нəрестелердің күтімі
- •2. Хаттама коды: h-p-038
- •4. Анықтамасы:
- •5. Салмағы аз нəрестелер жіктемесі:
- •Гипотермия профилактикас:
- •Нәрестедегі Гипогликемияны алдын алу
- •Жылыту және босанудан кейінгі палатада бірге жатқызу
- •Нәрестені гипогликемиядан шығару.
- •Салмағы аз нәрестелерді қоректендіру
Салмағы жетілмей туған нəрестелердің күтімі
1. Салмағы жетілмей туған нəрестелердің күтімі
2. Хаттама коды: h-p-038
3. АХЖ-10 бойынша коды (кодтары):
Р05 Баяу өсу жəне ұрықтың жеткіліксіз тамақтануы
Р05.0 Гестациялық жас үшін салмағы аз
Р07.0 Туған кездегі дене массасының тым шағын болуы (999 г нан төмен )
Р07.1 Туған кездегі дене массасының аз болуының басқада кездейсоқтығы- туылу
кезіндегі дене салмағы 1000 – 2499 г.
4. Анықтамасы:
Нəрестенің аз салмақты болуына жатады:
1)Шала туған нәрестелер (гетация уақытымен 37 аптаға дейін) олардың арасынан іріктеуге болады:
а)шала туылғандар, салмағы дүниеге келгенде гестация уақытына сәйкес;
б)шала туылғандар, дене салмағы төмен ал бойы ұзындығы 10 перцентиль гестационды жасына (есептелген гестационды жасынан төмен салмақ)
2)Мерзіміне жетіп туылғандар, алғашқы салмағы 2500 г (гестация мерзімінен төмен, құрсақ ішілік өсудің тежелуімен)
5. Салмағы аз нəрестелер жіктемесі:
I. Туғанда нəресте дене салмағының аз болуы-2500гр дейін (2499 қосымша)
II. Туғанда нəресте дене салмағының өте аз болуы-1500г-(1499г қосымша)
III. Туғанда нəресте дене салмағының тым аз болуы-1000-(999 г қосымша)
Салмағы аз туылған нәрестелер ерекшеліктері
-
Биологиялық жетілмеу (әсіресе мерзімінен ерте туғандар)
-
Салмағы аз нәресте дүниеге келуіне арнайы дайындық :
-
Салмағы аз нәресте дүниеге келуін күткеде:
-
Туу залында ауа темпеатурасы 28°С болу керек, қосымша (электр жылытқыштар, жылы жайлық, бас киім, шұлық және т.б. балалар киімі)
-
Реанимация шараларына дайын болу
-
Реанимация шараларын жетік меңгерген неонатологтар командасы, себебі салмағы аз нәрестелер жиі реанимация шараларын қажет етеді
Босану палатасында салмағы аз туылғн нәрестелер күтімі
-
Универсалды қорғаныс шараларын қамтамасыз ету (аурухана ішілік инфекция профилактикасы) дұрыс және ұқыпты қолды жуу, стерильді инструменттерді пайдалану, қажеті аз инвазивті шараларды қолданбау.
-
Гипотермия профилактикас:
-
туу палатасында ауа температурасы 28°С
-
нәрестені жылы жамылғымен сүртіп, құрғатып, жылдам алып кету
-
жылдам нәрестені анасының ішіе жатқызып, тынысы мен жүрек соғысынын анықтау
-
нәрестеге жылы бас киім, шұлық, анасымен бірге жылы жапқышпен жабу.
-
Дүниеге келгеннен кейін әр 30 минут сайын 2 сағат бойы дене температурасын өлшеп тұру.
-
Нәрестедегі Гипогликемияны алдын алу
-
Дүниеге келгеннен кейін 1 сағат ішінде емшек сүтімен емізу қажет, адекватты калориямен қамтамасыз ету үшін.
-
Нәрестені бақылау әр 30 мин сайын 2 сағат ішінде туылғаннан кейін
-
қысылған тыныс жоқпа тыңдау
-
1 минут бойы тынысын санау, егер тынысы минутына 30 дан төмен немесе 60 көп болса қайта санау.
-
Кеудесінің төменгі бөлігі тыныс алғанда ішке кіруі немесе мұрын қанаттарының толуы жоқтығын тексеру.
Ана мен нәрестені қараусыз қалдыруға болмайды!!!
Босанудан кейінгі бөлімшеде салмағы аз туылған нәрестелер күтімі
-
Жылыту және босанудан кейінгі палатада бірге жатқызу
-
жылы палата, ауа температурасы 25-28°С, жел болмауы керек, нәресте керуеті қабырға немесе терезе жанында тұрмауы керек.
-
анасын бала температурасын бақылауды үйрету керек. Әр 4 сағат сайын теріге-тері арқылы егер нәресте температурасы 36,5°С болса немесе аяғы салқын болса.
-
нәресте әрқашан құрғақ және бір рет пайдаланатын жөргек қажет.
-
нәресте жылы киіндіру керек (бас киім, шұлық, жылы киім) орамау керек. Себебі тар етіп ораса тез тоңуы мүмкін.
-
шомылдыруға болмайды
-
Ерте және жиі емізу арқылы адекватты калория қабылдау мен гипогликимияны алдын алу шаралары:
• анасына нәрестені әр 2-3 сағат сайын емізу қажеттігін айту керек
• емізудің дұрыстығын күнделікті бақылап отыру (дұрыс жатқызу, ему ыңғайлылығы, емізу ұзақтығы және жиілігі, нәресте қанағаттануы)
• күнделікті нәресте салмағын өлшеу, салмақ динамикасын бақылау
• қосымша қоректіндірсе, сүт мөлшерін бақылау.
-
Салмағы аз туылғн нәрестелер мониторингі:
• температура мен салмағын жазып отыру
• тынысын тексеру (нәресте тыныш, жыламаған кезде)
• ыңырсыған дыбыс жоқтығын бақылау
• 1 минут бойы тынысын санау, егер тынысы минутына 30 дан төмен немесе 60 көп болса қайта санау.
• Кеудесінің төменгі бөлігі тыныс алғанда ішке кіруі немесе мұрын қанаттарының толуы жоқтығын тексеру.
• сарғаюдың жоқтығын тексеру
-
Гигиенаның универсалды әдістерін қолдану және қауіпсіздік шаралары:
• анасын нәресте гигиенасына және жалпы қарауын тікелей ат салысуын талап ету (жуындыру, киіндіру, температуасын өлшеу)
• анасы мен мед персоналды қолды жуу техникасымен таныстырып орындалуын бақылап отыру.
• кіндікті құрғақ ұстау
• инвазивті шараларды максималды азайту, асептика антисептика шараларын қатаң сақтау
• нәрестеге ұқыпты қарау
-
Гипотермиялы нәрестелерді жылыту оларды қалыпты температурада ұстап тұруданда қиын
Жеңіл гипотермия кезінде (32°С - 36°С) қажет:
• «Теріге – тері жанастыру»
-
жылы бөлме, жылы төсек
-
кувезде жылыту
Қалыпты температураға дейін жылыту. Әр 15-30 мин сайын өлшеп тұру.
Ауыр гипотермия кезінде (32°С)
• Тез жылыту, сағатына 1°С дейін көтеру
• Термостат контроль матрасқа жатқызу 37-38°С
• Ерте емізу, адекватты су мен энергиялық қажеттілігін өтеу үшін
• Оттегі қажеттілігі көтерілгендіктен құрамда оттегі болу қажет