2.3. Цех трансформаторлар санын таңдау және 0,4 кВ кернеудегі реактивті қуатты компенсациялау

Цех трансформаторларының саны мен қуатын технико-экономикалық есептеулер жолымен ғана мүмкін, келесі факторларды ескеріп: тұтынушыларды электрмен жабдықтау сенімділігінің категориясы; 1кВ-қа дейінгі реактивті жүктемені компенсациялауын; қалыпты (нормалы) және авариялы режимдерде трансформатордың аса жүктемелу қабілетін; стандартты қуаттар қадамы; жүктеме графигі бойынша трансформаторлардың тиімді жұмыс режимдерін.

Есептеулерді “Указания по компенсации реактивной мощности в электрических сетях промышленных предприятий” (1984г.) сәйкес жүргіземіз.

Есептеулер үшін берілулер:

Р_p0,4=16962 кВт;

Q_p0,4=9075,08 квар; (13)

S_p0,4=19237.59 кВА.

Қайрақ зауыты 2 категориялы тұтынушыларға жатады, зауыт үш сменамен жұмыс істейді; сондықтан трансформатордың жүктелу коэффициенті К_зтр=0,8. Трансформатор қуатын Sнтр=1000 кВА тең қабылдаймыз.

Ең көп есептік активті жүктемені қамдау үшін қажетті қуаттары бірдей цех трансформаторлардың минималды саны:

дана,

мұнда Р_{р 0,4} – соммалы есептік активті қуат;

к_з –трансформатордың жүктелу коэффициенті;

S_нтр – трансформатордың қабылданған номинал қуаты;

N – ең жақын бүтін санға дейінгі қосымша.

Экономика жағынан тиімді саны: N _т..э = N _min + m,

Мұнда m – қосымша трансформаторлардын саны.

N _т..э - З^*_п/ст капиталды шығындардың тұрақты құраушыларын ескеріп, реактивті

Қуатты беруге кететін меншікті шығындармен анықталады.

З^*_п/ст= 0,5; к_з = 0,8; N _min = 21; N = 0, сондықтан m=1, ал

N _т..э =21+1=22 трансформатор.

Трансформаторлардың таңдалған саны бойынша кернеуі 1 кВ-қа дейінгі желіге трансформаторлар арқылы берілетін ең көп реактивті қуатты анықтайды:

(14)

Сурет 2.1

0,4 кВ шиналарында реактивті қуаттар балансы шартынан Q_{нбк 1} шамасын анықтаймыз:

Q_{нбк 1}+Q₁=Q_{р 0,4}; (15)

Q_{нбк 1}= Q_{р 0,4} - Q₁=9075,08 –4694 = 4381,08 квар

Трансформаторлардың бұл тобы үшін төменгі кернеу конденсаторлар батареясының (НБК) қосымша Q_{нбк 2} қуаты келесі формула бойынша анықталады:

Q_{нбк 2} =Q_{р 0,4} - Q_{нбк 1} - N_{т э} S_нт9075,084381,08 – 0,251000квар;

мұнда  есептік коэффициент; =К₁ =14К₂=2 – қуаты Q_нтр = 1000 кВА трансформаторлар ұшін /13, кесте 2.1.,2.2/-ден.

Q_нбк2<0 боландықта, Q_нбк2=0-деп қабылдаймыз, сондықтан:

Q_нбк=Q_{нбк 1}+Q_{нбк 2} = 4381,08 + 0 = 4381,08 квар.

Әр трансформаторға келісетін бір конденсаторлар батареясының қуатын анықтаймыз:

.

/13/ әдебиеттен келесідей конденсаторлар батареясын таңдаймыз:

УКБН-0,38-200-150У30.

Есептеулер нәтижесі бойынша 2.4-кесте “ТП бойынша цехтер жүктемелерін тарату” құрылады.

Цех ТП-рын бір және екі трансформаторлы деп қабылдаймыз. Цехтарды, олардың жүктемелерін ескеріп, территориялық бнлгі бойынша топтарға жинаймыз. ТП1-ТП6 ГПП шинасына қосылған. Заводтың жалпы планында ТП1-ТП6-ны (6/0,4 кВ) орналастырамыз. Заводта негізгі тұтынушылар болып жоғары вольтты синхронды қозғалтқыштар (СҚ) және ДСП табылады. Олар (СҚ) ГПП-дан алыс орналасқан цехтарда орнатылған, сондықтан цехтарда тарату пунктерін (РП) қоямыз.

2.4.Кесте – ТП бойынша цехтың төмені вольті жүктемелерін есептеу

№Ц	№ ТП нөмері	Рр.0.4	Qр.0.4	Sр.0.4	Кз
	ТП №1,2,3
1	(6х1000)	183.4	118.18
2		425,2	401,7
3		45.54	22.6
4		1801	1419.6
5		411.5	407.8
6		1100	328.1
7		188.9	163.6
8		353.5	310.3
	Жинағы:	4382.2	3029.18
	QНБК=6х200=1200		-1200
	Барлығы	4382.2	1829.18	4745.408	0.79
	ТП №4,5,6
9	(6х1000)	1679.4	1304.5
10		227.4	166.3
11		307.8	250
12		174.4	153.06
13.1		2000	605
14		325.2	298.8
		4714,2	2766,2
	QНБК=6х200=1200		-1200
	Барлығы	4714,2	1577,6	4967,56	0.82
	ТП №7,8,9
13.2	(6х1000)	4695	1416.3
	QНБК=6х200=1200		-1200
	Барлығы	4695	216.3	4699.48	0.78
	ТП №10,11
15	(4х1000)	408.1	289.1
16		287.9	243.7
17		36	18
18		213.3	161.4
19		276.72	171.9
20		361.5	173.4
	Терр.жарықтандыру	1588	793.9
		3171.32	1845.85
	QНБК=4х200=800		-800
	Барлығы	3171.32	1051.4	3339.322	0.83

2.5 Q_нбкТП-ң реактивті жүктемесіне пропорционал тарату

Бастапқы берілулер:

Q_{р 0,4}=9075,08 квар;

Q_нбк=4381,08 квар.

ТП1- ТП3 : Q_{р ТП 1- 3}=3029,1 квар, Q_{р нбк ТП 1-3}= х,

Онда ,

сонымен, нақты реактивті қуат: Q_{ф ТП1-3} = 6200 = 1200 квар,

ал компенсацияланбаған қуат:

Q_неск = Q_{р ТП 1-3} – Q_{ф ТП 1-3} = 3029,18 -1200 = 1829,18 квар.

ТП4- ТП6, : Q_{р ТП 4-6}= 2766,2квар, Q_{р нбк ТП 4-6} = х,

Онда ,

сонымен, нақты реактивті қуат: Q_{ф ТП 4-6}=6200= 1200 квар,

ал компенсацияланбаған қуат:

Q_неск= Q_{р ТП 4-6} – Q_{ф ТП 4-6}= 2766,2-1200=1566,2 квар.

ТП 7-ТП 9 : Q_{р ТП 7-9.}=1416,3 квар, Q_{р нбк ТП 7-9}= х,

онда ,

сонымен, нақты реактивті қуат: Q_{ф ТП 7-9} =6200= 1200 квар,

ал компенсацияланбаған қуат:

Q_неск= Q_{р ТП 7-9} – Q_{ф ТП7-9} =1416,3-1200=216,3 квар

ТП 10-ТП 11 : Q_{р ТП 10-11}=1845,8 квар, Q_{р нбк ТП 10-11}= х,

онда ,

сонымен, нақты реактивті қуат: Q_{ф ТП 10-11} =4200= 800 квар,

ал компенсацияланбаған қуат:

Q_неск= Q_{р ТП 10-11} – Q_{ф ТП10-11} =1845,8-800=1045,8 квар.

ТП бойынша Q _НБК –ны таратудың есептік және бастапқы берілулері

2.4-кестеге еңгізілген.