Kaf_OZ_kaz_etika_4kurs

* Басымдық биомедициналық этикада сақталуы тиіс

*+Медициналық заң дұрыстығы биомедициналық этика критериі

* Медициналық құқық биомедициналық этика дұрыстығын анықтайды

! Мораль және құқық Канту бойынша кандай қатынаста болып табылады:

* мораль құқыққа бағынады

* мораль құқыққа қарсы емес

* мораль құқыққа қарсы тұрады

*+құқық биомедициналық этикаға бағынышты

* мораль және құқық бір біріне бағынышты

! Неміс психиатры және философы К.Ясперс қылмыстық мемлекет феномені бойынша түсіндіреді :

* Халықтың заңды құқығын білдіреді

* адам іс әрекетінің еркіндігі заңдастырылған

*+моральдық нормаларға қарсы мемлекеттің заңды қабылдауы

* адамды құқықтың нормаларын қадағалауға мәжбүрлеу апараттары

* кез келген авторитарлық режим

! Дүниежүзілік табиғат хартиясы қабылданған

* 1982 жылы БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы

* 1971 жылы Дүниежүзілік Медициналық қауымдастығы

* 1962 жылы ЮНЕСКО-ның Бас конференциясы.

*+1957 жылы Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы

* Токио декларациясы 1975 ж.

! Қоршаған ортаның этикасы ретінде табиғатын қарастырады

* Моральдық серіктес

*+Түрлі ресурстарды көзі

* Дем алу

* дұшпандық қоршаған ортаны

* Қауіп көзі

! Эвтаназия қарсы дәлел болып табылады

* адамның дербестігі

* Мейірімділік

* экономикалық

*+Медициналық сыйысымсыздық

* евгеника

! Бекіту пассивті эвтаназия , немесе реанимация басында туралы шешімге байланысты

* Анықтамалар ниетпен

*+аурудың объективті суреті

* Өмір сүру құқығы

* медициналық мекемелер

* технологиясы

! Жолдары олардың биологиялық табиғаты ең толық келесі құжатты көрініс микроағзаларды сақтауға

* биоқауіпсіздік жөніндегі Картахен хаттамасын

* Дүниежүзілік табиғат хартиясына

* Токио декларациясы

*+Өсімдікті қорғау жөніндегі Халықаралық Конвенция

* Биологиялық әралуандық туралы конвенция

! Ауыл шаруашылығы технологияларын ең қолайлы биоэтикалық аспектілері

*+зиянды өсімдік түрлері бақылау биологиялық әдіістерін қолдану

* Пестицидтерді пайдалану

* гербицидтер қолдану

* Генетикалық түрлендірілген организмдерді пайдалану

* Химиялық тыңайтқыштар қолдану

! Жасанды ұрықтандыру шартымен ақталған болып табылады:

*+ерлер сағасында күтпеген кедергілер мен әйелдер гаметаларының болуы

* оның жұбайы нақты жынысына бала

* Туа біткен немесе сатып алынған жатырдың болмауы

* Жатыр қуысына төнген

* ілеспе аурулардың болуы мүмкін емес , ол жүктілік

! « Суррогат ана » көрсеткіші болып табылады:

* Репродуктивті жүйенің өткір қабыну аурулары

*+экологиялық қайталау , жақсы сапалы эмбриондардың қайта алған жаңылысы

* Мүгедектік Жұбайы

* әйелдер келмеуі жүктілік көтеруге

* иммунологиялық үйлесімсіздік

! Қосалқы репродуктивті технологияларды қамтиды

* Клондау

* Трансплантация ұрықтандыру

*+экстрокорпоральды

* пренаталдық диагностика

* гендік-инженерлік

! Ұрықтың моральдық күйін анықтау гуманитарлық көзқарасын қамтиды:

* Тыныс алу жүйесін қалыптастыру

* Жүрек-тамыр жүйесін қалыптастыру

*+теологиялық , социологиялық , философиялық , антропологиялық

* жатыр қабырғасында Бластоцистаның имплантациялау

* қалыптастыру геномды

! Адам ұрығының өмiр сүруге құқығы анықтау биоэтикалық критерийі болып табылады :

*+Ұрықтың моральдық мәртебесі

* Жүйке тінін қалыптастыру

* Тыныс қалыптастыру

* Бірінші биения

* Ұрықтың имплантациялау

! Тыныс алу жүйесінің қалыптасу сәтінен бастап адам өмірінің басталуын байланыстыратын биомедициналық тәсілді жақтаушылардың дәлелі жатыр:

*+анасының денесінен тыс адам ұрықтың ықтимал тіршілігінің көрінісі

* сезінуге ұрықтың қабілетін көрінісін

* 14 күнге дейін болмауы преэмбрион , жүйке жүйесі

* эмбриондардың 60 % жатыр қабырғаға сіңсе

* эмбрион бірегей генетикалық материал бар

! Түсіктің либеральды идеологиядағы жіберілу мүмкіндігі:

* эмбрионның моральдық статусына жол берілмеуі

* Дәрігердің ота жасауға құқығы

* Мемлекеттің демографиялық көрсеткіштерді реттеуге құқығы

*+медициналық операцияның жасанды түрде жүктілікті тоқтату мүмкіндігі

* Дәрігердің ота жасауға құқығы және эмбрионның моральдық статусына жол берілмеуі

! Қосымша репродуктивті технологияны қолдануға тыйым салынады:

* Болашақ нәрестенің жынысын білу

*+өте ауыр тұқымқуалаушылық ауруды болдырмау

* Ер/әйел адамның бедеулігі

* Ер адамдарда неопластикалық аурудың болуы

* Жүктіліктің ауыртпашылықпен жүруі

! Аборт заңдастыруға негізгі себебі болып табылады :

*+Қоғамдық пікірдің қорқынышы (« күнә ұят »)

* Консервативтік көзқарастарды нығайту

* Әйелдерді төмен тарту

* Қауіпсіз түсік

* Үлкен отбасының жоғары мәртебесі

! Ғылыми көзқарастарды бірі үшін ұрықтың моральдық жағдайын анықтау:

* Байсалдылықтан

* Психологиялық

* философиялық – антропологиялық

*+Орталық жүйке жүйесінің қалыптастыру

* теологиялық

! Себептерінің бірі үшін аборт заңдастыруға жатады

*+технологиялық жайлылық түсік

* Гендерлік мәселелер бойынша консервативтік көзқарастарды нығайту

* Қоғамдық өміріне әйелдерді төмен тарту

* жасанды үзу қауіпсіздігі техникалары

* Үлкен отбасының жоғары әлеуметтік мәртебесі

! Шешу үшін ұрықтың (жалғасы жүктілік немесе түсік ) дамушы ұрықтың тағдыры тұқым қуалайтын ауру анықталған жағдайда:

* Дәрігер мамандар

*+Тек ұрықтың ата-аналары ( бала )

* Ғылыми мекемелер

* Діни бірлестіктер

* Мемлекеттік органдар

! Гендік терапия жүзеге асырылуға тиіс :

*+Медициналық және моральдық оқыту және бала болашағы туралы алаңдаушылықты арттыру

* Емдеу мақсатында

* Салауатты қоғам құруға

* Науқастың мұрагерлері геномының өзгерту үшін

* Отбасылық өмірдің түрлі жағдайларда

! Қосалқы репродуктивті технологиялар пайдалануды реттейтін регламенттері, мыналар болып табылады:

* Денсаулық сақтау министрлігінің бұйрықтары

* Ұлттық ғылым академиясының ұсынымдары

* ұсынымдар NAMS

* бас маман тәртібі

*+Орталық этика жөніндегі комиссияның шешімі

! Қозғалыс( баланың өмірі үшін) - өмір дәлелі болып табылады:

* әйел өз денесін бақылауға құқығы бар

* эмбрион - адам емес

*+Әрбір бала келуі тиіс эмбрион жүктіліктің кез келген сатысында адам болып табылады

* эмбрион - емес әйелдің дене бөлігі

* Аборт және контрацепция қауіпсіз болып табылады

! Дәлелді трафикpro-choice (әйелдерді іріктеу).

* эмбрион - әйелдің дене бөлігі емес

* эмбрион жүктілік кез келген сатысында адам болып табылады

*+эмбрион - болып табылмайтын тұлға емес,аборт, контрацепция қауііпсіз

* Керексіз бала өмiр сүруге құқығы бар

* Аборт қауіпті

! Суррогант ана алғышартын пайдалану болып табылады :

*+Суррогант ананың ерікті жазбаша келісімі

* Суррогат ананың психикалық жағдайы

* Қаржы сауап алу мүмкіндігі

* Тиісті медициналық жағдайы

* Іске асыру амбиция шәует донорлық

! Қандай елде суррогат ана заңмен рұқсат етілген:

* Франция

* Украина

*+Қазақстан

* Оңтүстік Африка

* Ресей

! Генетикалық болжалды тестілеу ашады :

*+Белгілі бір аурудың генетикалық бейімділігі

* әлеуметтік қауіпті тұлға

* Шығармашылық немесе іскерлік дәрменсіздік

* Теңізге айналысуға еместігі

* Иммундық терапия

! Басқаға қарағанда дәстүрлі моральдық антропология адам өмірінің мәні

* жасы

* әлеуметтік мәртебесі

* психикалық құзыреті

*+бірегей және қайталанбас дербес

* қаржылық өміршеңдігі

! «Эвтаназия»терминіқандай?

*+Жеңіл өлім ( жазылмайтын ауру адамдардың азапттанып өлуі )

* Ұрықты емдеу

* Дәрігердің әрекеті науқастың өмірін аяқтау

* медициналық қызметкерлерінің іс-әрекеттері науқастың өмірін аяқтау үшін

* Жазылмайтын аурудан қайтыс болуы

! «Ортотаназия»терминін қалай түсінесіз?

*+Науқастың өмірін ұзартуға дәрігер шаралар жасамауы

* дәрігер өмірін ұзартуға бағытталған іс әрекеттер

* дәрігердің іс әрекеті өмірін аяқтау

* Оның туыстарының өтініші бойынша өмір қасақана тоқтату

* Науқастың өтініші бойынша өмірін қасақана тоқтату

! «Дистаназия»термині қандай мағына береді?

* Дәрігердің өмірін ұзартуға бағытталған іс әрекеттер

*+Науқастың өмірін тоқтатуға бағытталған іс әрекеттер

* Дәрігер шараларды сақтамау

* Науқастың өмір қасақана үзу

* Науқастың өмір қасақана тоқтату

! Төмендегідей көріністің медициналық тұрғысынан дәлелденбеген эвтаназия анықталады:.:

*+қалпына келтіру мүмкіндігі , сондай-ақ науқастың шешім өзгерту мүмкіндігі , адам өмірін сақтап және сақтап қалу үшін дәрігердің тағайындауынсыз бұзу , моральдық өсиетін бұзу медициналық білім мен қайтыс күрес «Сен , өлтіруге болама*!», медициналық құралдарын дамыту және жетілдіру моральдық ынталандыру

* қалпына келтіру мүмкіндігі , сондай-ақ науқастың шешім өзгерту мүмкіндігі

* Адам өмірін сақтап және сақтап қалу үшін дәрігердің тағайындауынсыз бұзу

* «Сен өлтіруді болма*! »моральдық өсиетін бұзу

* Медициналық білім мен қайтыс күрес медициналық құралдарын дамыту және жетілдіру үшін моральдық ынталандыру

! Белсенді эвтаназия енжар ​​ерекшеленеді мынадай :

*+Өмір айыру процесінде дәрігер қызметіне араласу .

* Өмір айыру туралы пациенттің келісімімен немесе өтінішінің жоқтығы

* Пациентке шешім қабылданғанға дейін басымдылық шешімдерді дәрігер қабылдайды

* Өмірінен қасақана айыру

* Өмір алынушыны қамқоршылыққа алу бойынша келісімінің жоқтығына

! Пассивті эвтаназия жарамдылығы туралы немесе интенсивті терапия басында туралы шешімге байланысты :

* Аурудың мақсатын бағалау

*+өмір адамныңәмбебап құқығы

* Қызметінің себептерін анықтау

* Түсіндіру сипаты

* Техникалық медициналық құрылғылар

! Ауыр жағдайда науқас үшін реанимациялық жабдықтарды пайдалану болып табылады :

*+«Соңына дейін адам өмірі үшін күрес » қағидатын асыру

* міндетті сақтандыру полисініңқатысуымен

*Терапевтік асыра

*Сарапшының төмен біліктілігінің көрсеткіші

*моральдық сезімнің дәрігері болмауы

! Дәстүрлі моральдық антропологиялық аборт қатынасы анықталған жоқ

* Сүюдің жеткіліксіздігі

* Метемпсихоз

* Жеке тұлғаның

* Күнә

*+“Сені өлтіру”өсиетіін бұзу

! Болып табылатын әйелдің қалауы бойынша аборт орындалған дәрігер үшін құқықтық санкциялар:

* әйелдің ниеті

* 36-бап

* Этика

*+медициналық көрсеткііш

* Жеке соттау

! Гомологты трансплантациялау этикалық негіздеу арқылы анықталады :

* Донордың саналы келісімі

* Жеке басын куәландыратын түрлері

*+Ынтымақтастық ғылыми және ғылыми- техникалық зиялыға тиесілі

* физикалық және психологиялық тәуекел доноры құқығы

* Алушының қаржы сыйымдылығы

! Өлі донордан органдарын этикалық жою қамтиды :

*+Жағдайында табиғи және донордың келіісім заңды тіркеуден өтуін білдірді

* шарттары донордың туыстарының заңды түрде тіркелген келісім

* моральдық және құқықтық шектеулердің болмауы

* Донордың болмаған жағдайы қарсылықтар білдірді

* Оның мәйіті ағзаларын алу

! Органдарды көшіру негізгі этикалық мәселелер мен адам тіндері болып табылады:

*+коммерцияландыру мәселесіін , трансплантациялау жылы « қаулының » мәселесін .

* коммерцияландыру проблемасы

* трансплантациялау жылы « қаулының » мәселесі.

* адам өлiмiне белгілеу проблемасы

* алушы арасында ағзалар мен тіндерді бөлу

! Қайырымдылық этикалық позицияға дәлелді қызмет болып табылады :

* сүйгендей сүй

*+Адам өміірін сақтап қалу .

* Қаржылық жеңілдіктер

* ынтымақтастық

* бақыт және денсаулыққа ұмтылу

! Адамның қайтыс болуы қазіргі заманғы медициналық критерийлері қалыптастырудан туындады :

* Медициналық дәрі-дәрмектердітрансплантациялауқажеттіліктері

* Қаржы проблемалар

*+адамның табиғаттың моралььдық және философиялық түсінігі

* Медициналық техниканы дамыту

* Ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтеу

! Трансплантация донордың келісімінсіз қабылданады, егер

*+қайтыс болған адамның мүшелерін қолдануға өзі және туысқандарының қарсы болмаса

* өмір бойылық бас бостандығынан айырылған аса қауіпті қылмыскер

* шетел азаматы

* туысқандар құқығы

* психикалық ауытқуы бар

! Трансплантациялау үшін ағзалар мен тіндерді көзі болуы мүмкін :

*+Ұрықтың тііндік,тірі донор , жасанды органдар мен тіндер

* Ұрықтың тіндік.

* Өлі донор

* Тірі донор

* жасанды органдар мен тіндер

! Ғылым қате деп аталады:

* қоршаған ортаны қорғау

* Эрология

*+Ятрогендіі

* Валеология

* Биоэтика

! Туудың төмендеуі әсер ететін факторлардың арасындағы болып табылады:

*+« Бұқаралық мәдениет » отырғызу,діін мен мораль адамдардан бас тарту

* дін жаңғырту

* моральдық құндылықтар жүйесінің жаңғырту және нығайту

* Әлеуметтік консервативтік көзқарастарды тарату

* әлеуметтік қолдау көпбалалы отбасы

! Ю.Я. Грицманның дәрігерлік қателіктердің классификациясына не кіреді:

* Білім жеткіліксіздігінен болатын

* Объективті қателіктер

*+Емдік-техникалық қателіктер, документацияны жүргізгендегі қателіктер

* Қосымша берілген зерттеулердді артық бағалау

* Науқастың ауыр халіне байланысты қателіктер

! Қазіргі медициналық адам өлімінің қалыптастыру өлшемі ретінде анықталатын фактор:

* адамның моральды-дүниетанымдық түсінушілігі;

*+медициналық техниканың және трансплантациялық медицинаның қажеттілігі

* экономикалық шарт

* адамның абырой мен қадір-қасиетін құрметтеу

* экономикалық шарт пен моральды-дүниетанымдық түсінушілігі

! Биоэтикаға дұрыс берілген анықтама:

* Биоэтика – моральдық нормалар мен адам мүдделері котектіндегі медицин

* Биоэтика – Жер бетіндегі барлық тіршілікке қайырымдылық таныту

* Биоэтика – либералды қоғамдағы адамзаттың ара қатынастар принципінің жиынтығы

*+Биоэтика – биологиядағы этикалық мәселелерді қарастыратын ғылым. Адам ғұмырын ұзарту, жасанды адамдарды өмірге келтіру және бейімдеу, талантты тұлғаларды генетикалық тәсілдермен сұрыптау, тұқым қуалайтын сырқаттармен күрес, адам ағзаларын дәрігерлік мақсаттарға пайдалану.

* Қоғамдық келісім теориясы;

! Медициналық әрекеттің моральдық реттеу мен мүдделік реттеудің айырмашылығы:

*+Еркім қимыл таңдау;

* Айпсыз қалу;

* Мақұлдау;

* Қаржылық

* Заңды енгізу ғылымы

! Медициналық көмек пен денсаулықты сақтау құқығы адам құқығына жатады::

* Политикалық;

* Жеке ;

*+әлеуметтік құқық;

* Экономикалық;

* Қызметтік .

! Медициналық көмек көрсету таныту болып табылады:

* Нақты бөлімдер артықшылығы;

*+Қайырымдылық және әлеуметтік әділдік;

* Экономикалық қызығушылық;

* Еңбектің нарықтық бөлінісі;

* Пайда түсіру.

! Этикалық комитет жайлы заң пайда болды:

* Хельсинской декларации вма (1964);

* Нюрнбергском кодексе (1947);

* Политикалық декларация заңды

* Лиссабонск декларациянауқас мүддесі жайлывма (1981);

*+Конвенция кеңесі Европы «Адам мүддесі және биомедицина жайлы» (1996).

! Қай этикалық документ «хх ғасырдың Гиппократ анты» болды?

* Хельсинск декларациясы вма (1964);

*+Халықаралық Женева декларациясы вма (1948);

* Медициналық этика кодексі вма (1949);

* Конвенция кеңесі Европы «биомедицина жайлы»

* Нюрнбергский кодексі (1947).

! Биоэтиканың негізгі ғылыми принципін көрсет:

* Принцип «борвшвн өтеу»;

* Принцип «зиян келтірме»;

* Ғылым басымдығы принципі;

*+Пациент мүддесін қорғау, абырой мен автономиясын сыйлау принципі;

* Араласпау принципі.

! Биоэтикада «өмір сапасы» маңыздырақ, «өмірге құқылы» қай бағытқа жатады:

* либералдық этикаға

* биоэтикаға

* сенсуалистикаға

*+утилитаризмді этикаға

* толыққанды этикаға

! К. Дернер өз шығармашылығында «жақсы дәрігер» медицина қызметкерін мынандай «этикалық рөлде» қарастырады:

* емші және дәрігер

* ғалым және бақсы

* әке және әріптес

*+дәрігер және медицина қызметкері

* тәжірибеші және теоретик

! Басты биобилік болып табылады:

* Адам психикасы

*+Психасаматикалық болмыс

* Адамныңрухани өмірі

* Әлеуметтік өмірі

* Физикалық дамуы

! Медицинадағы диссидент мәдениетіне тән:

* Өздік көмек топтарын құру

* Дәрігер мамандығына сенімді әлеуметтік өнім

* Альтенративті тәжірибеге қызығушылық

* Жаңа биотехнология пайда болуы

*+Денсаулық сақтау ұйымына сұраныстары жоғары пациенттердің пайда болуы

! Автономдық жеке тұлғаға тән:

* Қарым қатынасқа қабілеттілік

* Ауырлықты сезу қабілеттілік

* Таңдау еркіндігі

*+Ситуацияны тиімді бағалау қабілеттілігі

* Өздігімен жүру қабілеттілігі

! Биоэтика принципіне сәйкес адам денсаулығына араласу негізі:

*+Еркін, саналы нақты пациенттің келісімі;

* Медициналық көрсеткіш;

* Туыстарының талабы;

* Сирек ғылыми аурулар;

* Қаржылық пайда түсіру.

! Құрама комитетпен ақпараттанған келісім болып табылады:

* Қаржылық пайда туралы ақпарат;

*+Объективті ақпарат алдын ала араласу ұғымы жайлы, таңдау мүмкіндігі альтернативті ұсыныстар бойынша;

* Бағаланбас приоритет пайдасы

* Сирек ғылыми аурулар жайлы;

* Қаржылық пайда жүргізу.

! ҚРда азаматтар қанша жастан бастап өзіндік шешім қабылдауға болады:

* 14 жас;

*+15-жастан бастап;

* 16-жас;

* 18-жас;

* 20-жас.

! Еркін өзіндік келісімге ақпараттық тиесілі:

*+Кез келген медициналық араласулар мен шаралар;

* Инвазиялық араласулар;

* Гипноза сеансы;

* рентгенологиялық

* ультрадыбыстық зерттеу.

! Денсаулық жайлы ақпарат алу түсінігі:

*+Дәрігер пациенте түсінікті формада толық аурудың себебі жайлы ақпараттандыру қажет және оның сарқылуы мен болжамымен ақпараттандыру;

* Пациент туыстарын ауру тарихымен таныстыру, көшірмесін беру;

* Жағымсыз ауру жайлы ақпаратты құпия сақтау;

* Ауру болжамы мен себебі жайлы ақпараттандыру

* Ақпаратты пациенттің жұмыс берушісіне беру

! Қатерлі медициналық араласулар қай кезде заңды және этикаға сай болады:

* Пациенттің ауызша келісуі;

*+Пациенттің жазбаша түрде компетентті келісімімен;

* Пациенттің келісімінсіз;

* Туыстарының келісімімен;

* Басшысының келісімімен.

! Қатерлі медициналық араласуларға пациенттің келісім бермеуі заңгерлік және моралдық күшке ие болады:

* Пациенттің ауру тарихында аузша келсім бермегені жайлы жазылады;

*+Жазбаша түрде пациенттің келісім бермеуі және қолтаңбамен негізделген;

* Пациенттің еркіндігін елемеу

* Комиссиялық курация шешімімен;

* Халық шешімімен.

! ҚРда «азаматтың денсаулығын сақтау» зағына сәйкес дәрігердің биоэтикалық және заңды іс әрекеті (2011):

*+Діни нанымға байланысты 10 жасар баланың ата анасы қан құюдан бас тартқан жағдайда, медицина қызметкері баланы қорғау мақсатында арыздануына болады;

* Дәрігер бұл еркімен пайдаланбауы мүмкін;

* Ата насының келіспеуіне қарамастан дәрігер орындауы тиіс;

* Дәрігер ата анасына көндіру шараларын жүргізуі тиіс.

* Дәрігер құжатты түрде ата анасына келіссөз беруі тиіс

! Инженерлік модель келесі қатынас жүйесін ұсынады:

* Дәрігер мен науқас бірдей серіктес қатынаста;

*+Дәрігердің науқасқа қатынасы жеке факторларды елемей құрылады, науқасты емдеу негізінде;

* «әке-бала» принципі бойынша

* Қаржылық пайда алу негізінде;

* Жеке факторлар негізінде,

! Әріптестік қатынас моделінде «дәрігер-пациент» келесі моралдық талаптар:

*+Дәрігер мен науқас бірдей серіктес қатынаста;

* Дәрігердің науқасқа қатынасы жеке факторларды елемей құрылады, науқасты емдеу негізінде;

* «әке-бала» принципі бойынша

* Қаржылық пайда алу негізінде;

* Жеке факторлар негізінде,

! Әріптестік контракттық моделінде «дәрігер-пациент» келесі моралдық талаптар:

* Дәрігер мен науқас бірдей серіктес қатынаста;

* Дәрігердің науқасқа қатынасы жеке факторларды елемей құрылады, науқасты емдеу негізінде;

* «әке-бала» принципі бойынша

*+Ара қатынас процессінде дәрігер мен науқас арасында келісім шарт жасалынады, келісімді бұзған адам өз қызметінен босатылады.

* Жеке факторлар негізінде,

! Патерналисттің модель қатынасы«дәрінер-пациент»:

* Ескірген алмастыруды қажет етеді;

* Заманауи модель;

* Тарихта қалға,қолданылмайды;

*+Ежелден келе жатқан модель және дәрігерлік тәжірибеде көп жылға дейін қолданылады.

* Тиімсіз модель

! Қатынастың қай моделінде дәрігер мен пациент арасында дәрігер медицинада да, өмірде де экперт болады:

* Инженерлік моделі

* Партнерлық моделі

*+Патерналисттік моделі

* Коллегиялық

* Контактты моделі

! Медициналық араласуда пациенттіңзаңдылық келісімі критериі:

*+Ақпаратталған, Компетенттелген, Еркіндік

* Минималды медициналық білімі

* Созылмалы ауру

* Кез келген қатердің емдеуде болуы

* Шиеленістің болмауы

! Пациенттің комплаентности жоғарылауына әсер етеді

*+Пациентті сұрақ қоюға ынталандыру, пациенттің болжалына көңіл бөлу

* Тек қатаң медицинадық тәртіп

* Ақпараттандыруды шектеу

* Ақпараттық модельдерді қолдану

* Емдеуді таңдауды шектеу

! Терапевттік артықшылық – бұл

* Дәрігер пациент келіспейтінін біле,Ақпаратты құпия сақтау

* Пациент ести салып мазасызданатынын біле тура, ақпаратты құпия сақтау

*+Дәрігер ақпаратты құпия сақтайды,егер пациенттің ақпаратты білген жағдайда денсаулығына зиян келетінін білген жағдайда

* Пациенттің тыныштығы үшін.

* Жеке күдіктілік туған жағдайда

! ҚР заңына сәйкес дәрігерлік құпияны сақтайтындар:

*+Медперсонал; Фармацевтические работники; Сотрудники органов дознания;

* Пациент басшысы

* Пациенттің ата анасы

* Пациенттің туыстары;

* Пациенттің әріптестері.

! Дәрігерлік құпияны жариялаған тұлғаға қолданылатын шаралар:

* Тек дисциплиналық жауапкершілік;

* Тек административтік жауапкершілік;

* Тек қылмыстық жауапкершілік;

*+Дисциплиналық, административтікжәнеқылмыстық жауапкершілік.

* Тек айыппұл

! Дәрігерлік қателік:

* Төтенше жағдай

*+Дәрігердің диагностикада,емдеу барысында, операциядағы #сапалы қателігі;

* Келіспеушіліктен туған, емнің жайсыз аяқталуы;

* Дәрігерлік құпияны бұзу;

* Дәрігердің жұмысына немқұрайлы қарауы.

! Ятроген – бұл:

* Дәрігерлік қателік;

*Дәрігерлік құпия;

*Толыққанды дәрігерлік;

*+Психогенді бұзылыс.

* Эвтаназия

! Ятрогендер шартталған:

* Дәрі герлік қызмет жетіспеушілігі

* Ұйымдастыру мәселесінің деффектінен

*+Дәрігердің пациентке этикалық нормаға сай қатынастың болмауы, «зиян келтірме» принципін сақтамау

* Нақ екі эффектпен: негатив және позитив

* Заңды тұлғалық санкциямен

! Жүктілікті табиғи емес жолмен тоқтату кезінде дәрігерге заңды тұлғалық санкция;:

* Жүкті әйелдің қалауы;

*+56 бап «азаматтар денсаулығын сақтау заңы негізінде (2011);

* Медициналық аборт жайлы декларация вма (1983г.);

* Дәрігердің жеке этикалық көндіруі;

* Медициналық көрсеткіш.

! ҚР Заңына сай, әлеуметтік көрсеткішке жүктілікті жасанды тоқтатуға жатқызады:

*+ВИЧ инфекциясымен жүретін жүктілік

* көпбалалық

* өзіндік тұрғылықты орны жоқ отбасы

* мүгедектік (i-ii группалары)

* бас бостандығынан айырылған жерде болу

! Либералды тұрғыдан аборттың негізгі принципі:

*+Жүкті әйелдің құқығы өз денесіне ие болады, ұрықтың пайда болу статусын мойындамау;

* Өз денесіне ие бола алмау;

* Ұрық жеке статусқа ие.

* Жүктілік кезінде өз денесіне ие болмау құқығы;

* Ұрықтың жеке статусын мойындау;

! негізгі этикалық аргумент қарсы «техногенді бала туушылық» байланысты:

* Дәстүрлі отбасы және неке институтының құлауымен;

*+Көп ұрықты жүктілік кезінде «артық» адам эмбриондарын жоюмен;

* Сурогатты жүктілікпен;

* Туыстықтың анықталмаған формасымен

* Ұрықтың жеке статусын мойындамау

! Ұрықтың «артық» болғандағы этикалық декларацияға сәйкес «жасанды ұрықтандыру жән эмриондар трансплантациясы» (1987):

* Жою;

* Крио-консервация;

* ұрықтандыру;

*+доно келісімімен сату.

* ЭКО

! Перинатальдық диагностикада тұқымқұалаушы және тума потологияның алдын алу мақсатында генетикалық скриннинг;:

* Міндетті акт;

*+Иүмкін болып саналады, моральды тұрғыда прблемалы;

* Негативты емес;

* Позитивті емес.

* Ынталандырады

! Тұқым қуалау патология бар ұрықтың тағдырын кім шешеді:

* Дәрігер-профессионал;

*+Тек ұрықтың анасы шешеді;

* Құқық қорғау органдарымен;

* Ерлі зайыбтылар;

* Денсаулық сақтау органдарымен.

! Биоэтикалық мінсіз,егер пренатальдық диагностика:

*+Ұрық денсаулығы үшін; Анасының және туылатын баланың денсаулығы үшін;

* Адамзат популяциясы денсаулығы үшін

* Медициналық ғылым мен технологияның дамуы үшін.

* Отбасы үшін

* Денсаулық сақтау органдары үшін