Вытокі дзяржаўнасці Беларусі
3 канца XVIII ст. і да пачатку XX ст. у залежнасці ад абставін мяняліся толькі тактыка, тэмпы і метады ажыццяўлсння гэтай палітыкі, але стратэгічны курс на русіфікацыю заставаўся нязменным.
М.М. Мураўёў
41
Вытокі дзяржаўнасці Беларусі
На тэрыторыю Беларусі былі распаўсюджаны агульнарасійскія адміністрацыйныя органы і ўстановы.
Мясцовыя жыхары мелі магчымасць займаць толькі другарадныя пасады ў губернска- павятовай адміністрацыі.
Што датычыцца тых чыноўніцкіх крэслаў. уладальнікі якіх удзельнічалі ў выпрацоўцы і рэалізацыі вышэйшай урадавай палітыкі, то ў іх траплялі, за рэдкім выключэннем, толькі прадстаўнікі цэнтра.
42
Вытокі дзяржаўнасці Беларусі
Адраджэнне беларускай дзяржаўнасці адбылося ў пачатку XX ст. падчас войнаў і рэвалюцый 1914 —1920 гт., калі нацыянальна- арыентаваныя сілы выкарысталі аслабленне Расіі і супярэчнасці ў барацьбе за беларускія тэрыторыі розных ваенна- палітычных груповак.
Газета “Наша ніва”. 1906 г.
43
Вытокі дзяржаўнасці Беларусі
9 сакавіка 1918 г. абвяшчаецца Беларуская Народная Рэспубліка (БНР), урад якой шукае (але беспаспяхова) прызнання з боку Германіі і Расіі, паколькі апошнія кантралявалі ўсю тэрыторыю Беларусі.
Як вынік, 25 сакавіка прымаецца III Устаўная грамата, ў якой абвяшчаецца незалежнасць БНР, што знаходзіць падтрымку сярод некалькіх дзяржаў Еўропы і Азіі.
Аднак у выніку наступлення войск Савецкай Расіі, урад БНР вымушаны быў эмігрыраваць. У процівагу БНР, бальшавіцкае кіраўніцтва абвяшчае 1 студзеня 1919 г. у Смаленску Беларускую Савецкую Сацыялістычную Рэспубліку.
44
Вытокі дзяржаўнасці
3 лютага 1919 Беларусіг. І Усебеларускі з’езд Саветаў прымае Канстытуцыю Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі.
27 лютага 1919 г. у Вільні адбылося ўрачыстае аб’яднанае паседжанне ЦВК Літоўскай ССР і ЦВК Беларускай ССР.
Аб’яднаная рэспубліка атрымала назву “Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Літвы і Беларусі”.
31 ліпеня 1920 г. У Мінску адбылося ўрачыстае паседжанне ЦК Кампартыі (бальшавікоў) Літвы і Беларусі, ЦК Беларускай камуністычнай арганізацыі, ЦК прафсаюзаў горада Мінска і Мінскай губерні, якое прыняло Дэкларацыю аб аб’яўленні незалежнасці Савецкай Рэспублікі Беларусі.
30 снежня 1922 г. У Маскве І Усесаюзны з’езд Саветаў прыняў Дэкларацыю аб стварэнні СССР. Беларусь увайшла ў яго склад.
У 1927 і 1936 г. на Беларусі прымаліся новыя Канстытуцыі.
45
Вытокі дзяржаўнасці
У 1939 г. У выніку вызваленчага пахода Чырвонай Арміі на тэрыторыю Заходняй Беларусі у склад БССР увайшла тэрыторыя плошчай 190 тыс. кв. км.
46
Рэспубліка Беларусь – незалежная дзяржаваВярхоўны Савет
Беларускай ССР ХІІ
склікання на пасяджэнні 27 ліпеня 1990 года прыняў надзвычай важны дзяржаўны
палітычны дакумент - "Дэкларацыю аб
дзяржаўным
суверэнітэце
Беларускай
Савецкай
Сацыялістычнай Рэспублікі".
47
Рэспубліка Беларусь – незалежная дзяржава
У адпаведнасці з Канстытуцыяй Беларусі і яе міжнароднымі абавязацельствамі Дэкларацыя сцвярджала дзяржаўны суверэнітэт у імя свабоднага развіцця і дастойнага жыцця кожнага грамадзяніна рэспублікі на аснове забеспячэння правоў і абавязкаў чалавека.
Вышэйшы заканадаўчы орган Беларусі абвясціў суверэнітэт як вяршэнства, самастойнасць і паўнату дзяржаўнай улады рэспублікі ў межах яе тэрыторыі, правамоцнасць яе законаў, незалежнасць у знешніх адносінах.
48
Рэспубліка Беларусь – незалежная дзяржава
У адпаведнасці з "Дэкларацыяй аб дзяржаўным суверэнітэце Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі" Беларусь — суверэнная дзяржава, якая ўсталявана на аснове ажыццяўлення беларускай нацыяй яе неад'емнага права на самавызначэнне, дзяржаўнасці беларускай мовы, вяршэнства народа ў вызначэнні свайго лёсу.
Беларускі народ складаюць грамадзяне ўсіх нацыянальнасцяў, што пражываюць на тэрыторыі рэспублікі.
Народ з'яўляецца носьбітам суверэнітэту і адзінай крыніцай улады ў рэспубліцы.
49
Рэспубліка Беларусь – незалежная дзяржава
Абвяшчэнне суверэнітэту Беларусі, гэтаксама як і абвяшчэнне суверэнітэту іншымі саюзнымі рэспублікамі СССР, стала вынікам пошукаў новых формаў сувязяў паміж імі, першай у гісторыі Савецкай дзяржавы спробай рэальнага ажыццяўлення нацыянальна-дзяржаўных адносін.
Неабходнасць захавання тых сувязяў была пацверджана падчас правядзення рэферэндуму аб лёсе Саюза ССР у сакавіку 1991 года: тады за захаванне СССР прагаласавала 82,7 працэнта беларусаў.
Аднак гісторыя набыла іншы кірунак свайго развіцця...
50