Вытокі дзяржаўнасці
БеларусіБольш-менш стабільным ва
ўнутрыпалітычным плане было княжанне Гедыміна (1316—1341 гг.).
Пры ім граніцы гаспадарства пашырыліся амаль на ўсю беларускую тэрыторыю, а сталіцай яго стаў горад Вільня.
31
Вытокі дзяржаўнасці Беларусі
Пасля першага ваенна-абарончага аб'яднання XIII— XIV стст. беларускіх і балцкіх зямель у адзіную дзяржаву і амаль двухсотгадовага перыяду "прыціркі" этнасаў поліэтнічнага дзяржаўнага ўтварэння, ў XVI ст. адбылося другое дзяржаўна-палітычнае аб'яднанне грамадства Вялікага княства Літоўскага, Рускага, Жамойцкага.
32
Вытокі дзяржаўнасці
БеларусіВялікае |
|
княства |
||
перыяду 20-60-х гг. |
||||
XVI |
ст. |
увайшло |
ў |
|
сусветную |
гісторыю |
|||
як |
адна |
з |
першых |
|
еўрапейскіх дзяржаў, |
||||
што |
|
стварыла |
||
ўнікальны |
ўзор |
|||
палітычнага |
|
і |
||
грамадскага |
ладу, |
|||
мірнага суіснавання і |
||||
супрацоўніцтва |
|
|||
розных |
народаў |
і |
||
царкоўна-рэлігійных |
|
|||
ВКЛ у ХV-першай палове ХVI ст. |
сістэм. |
|
33
Вытокі дзяржаўнасці
ЗнешнепалітычныяБеларусіабставіны ў другой палове XVI ст. паставілі пытанне аб цесным збліжэнні Вялікага княства Літоўскага і Польскага каралеўства.
Дыктавалася гэта, найперш, неабходнасцю для ВКЛ мець саюзніка ў Лівонскай вайне супраць Вялікага княства Маскоўскага.
Акрамя таго, набраўшая моцы шляхта Княства разлічвала такім чынам пашырыць свае правы і зраўняцца з польскім дваранствам.
Шлях да уніі быў складаны і супярэчлівы.
34
Вытокі дзяржаўнасці
Польскі бок нават прыбегнуў да выкарыстання сілы і анексіраваў значныя тэрыторыі ВКЛ (Падляшша і ўкраінскія землі).
ВКЛ у ХVIІ ст.
35
Вытокі дзяржаўнасці Беларусі
У такім умовах пануючыя колы ВКЛ вымушаны былі пайсці на заключэнне Люблінскай уніі 1 ліпеня 1569 г.
Люблінская унія. Карціна Я. Матэйкі.
36
Вытокі дзяржаўнасці
Згодна |
з |
пагадненнем |
|
утваралася |
|
адзіная |
|
дзяржава |
- |
Рэч |
|
Паспалітая |
|
(Рэспубліка).
37
Вытокі дзяржаўнасці
БеларусіСтвараўся адзіны сойм, які павінен
быў склікацца і дзейнічаць на тэрыторыі Польшчы.
Кароль |
і |
вялікі |
князь |
у |
адной |
асобе |
выбіраўся |
|
адначасова
прадстаўнікамі Польшчы і ВКЛ.
Люблінскі сойм 1569 г.
38
Вытокі дзяржаўнасці Беларусі
Між тым, Княства захоўвала асобны адміністрацыйны апарат, сваё заканадаўства, войска і да канца XVII ст. дзяржаўнасць старабеларускай мовы.
|
3 гэтага вынікае, што Рэч |
|||
|
Паспалітая |
|
з'яўлялася |
|
|
федэратыўнай дзяржавай, |
|||
|
дзе |
ў |
выніку |
пэўных |
|
палітычных, эканамічных і |
|||
|
іншых акалічнасцей польскі |
|||
|
бок атрымаў лепшыя шансы |
|||
|
для |
правядзення |
выгаднай |
|
Трыбунал ВКЛ 1581 г. |
для сябе палітыкі. |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
39
Вытокі дзяржаўнасці
Пасля ўключэння ў выніку падзелаў Рэчы Паспалітай (1772, 1793 і 1795 гг.) беларускіх зямель у склад Расійскай імперыі царскі ўрад праводзіў тут цэнтралізатарскую аб'яднальную палітыку, ставячы канчатковай мэтай іх зліццё з рускімі рэгіёнамі.
Уключэнне беларускіх зямель у склад Расійскай Імперыі
40