5.2 Жергілікті қоғамдық орталықтарын

және аймақтардың қызметтік-

жайғастырылуын ұйымдастыру

5.2.1 Жергілікті қоғамдық орталық - ауданның негізгі аудандары жататын қала ауданының орталығы 10 га-ға дейінгі аумақта қоғамдық құрылыс салу объектілерімен, аралас тұрғын құрылыс салу учаскелерімен, жаяу жүру аймағымен біріктірілген табиғат-тынысжайлық учас­келермен (гүлбағы, саябақ, жолжелек) қалып­тасады.

Құрылыс салу учаскелерінің аумағын пай­да­лану қарқындылығы аумақтың құрылыспен толтырылуы 50%-дан аспайтын жағдайда 15 мың. м²/га-дан кем болмауы тиіс.

Жергілікті орталықтың құрамындағы көгал­дандырылған аумақтардың үлесі орталық аумағы­ның 20%-дан кем емесін құрауы тиіс.

Автомобильдерді қоюға арналған тұрақтар жерүсті немесе жерасты деңгейде орталық аумағы­ның кез келген нүктесінен 100 метрден, қоғамдық дә­ретханалар - 200 метрден алыс емес орналасуы тиіс.

5.2.2 Магистральаралық қоғамдық аймақ - қоғамдық, өндірістік, аралас тұрғын және тұрғын құрылыс учаскелерімен, көгалдандарылған аумақтармен қалыптасатын квар­талдар немесе кварталдар тобының 5-тен 20 га дейінгі аумағы, ауданы 100 га-дан артық магистральаралық аумақтарда орнала­сады. Қоғамдық, өндірістік және тынысжайлық мақсаттағы учаскелердің үлесі жиынтығында аймақ аумағының 80 %-ынан кем емесін құрайды, сонда қоғамдық құрылыс учаскелерінің үлесі - 25 %-дан кем емес болады.

Құрылыспен толтырылған магистраль аралық аумақтарды пайдалану қарқындылығы құрылыстық аймақтандыру сұлбасы бойынша белгіленеді.

Қою ұзақтылығы 15 минуттан артық объект маңы тұрақтарын 13-тарауда берілгендерді ескеріп есептеу керек және қоғамдық объектілер учаскелерінің аумағында, қосарлы салынған, қосарлы-жапсарлас, жер асты гараж-тұрақ­тары түрінде, соның ішінде кооперативті жолмен құрастыру керек.

5.3 Қоғамдық аймақ учаскесінің

қызметтік- жайғастырылуын ұйымдастыру

5.3.1 Қоғамдық аймақтың учаскесі - жалпы қордағы қоғамдық құрылыстың 60%-ынан кем емес үлесімен 5 га дейінгі аумақ, тұрғын, өндірістік, табиғат-тынысжайлық, қоғамдық аймақтарда, ара­лас пайдалану аймақтарында орналасады; қоғам­дық мақсаттағы объектінің құрылыс салу ауданы­нан, жүргіншілер ағындары объектілерімен байла­нысты қабылдау мен үйлестіруге арналған объкт ма­ңы алаңшасынан, сондай-ақ көгалдандырыл­ған және шаруашылық алаңшаларынан тұрады. Жайғастыру және құрылыс салу сипаты, қоғамдық құрылыс салу учаскелерін пайдалану қарқындылы­ғы қоғамдық объектінің көрінісімен белгіленеді және тараудың параметрлері мен ережелерімен анықталады.

Аумақты ұйымдастыру талаптарына және учаскені пайдалану қарқындылығына қарай қоғам­дық объектілер келесі түрлерге бөлу ұсынылады:

- учаскені аралас пайдалануға, объект ма­ңы алаңшаларының жинақы орналасуына және объект ішінде (ғылыми-зерттеулік институттар (ҒЗИ) жұмыс істеудің ортақ тәртіптегі жобалау-құ­рылыстық ұйымдар, әкімшілік және басқару объек­тілері, сауда, қызмет көрсету объектілері, мәдениет объектілері және т. б.) көгалдандыруға жол беріле­тін объек­тілер;

- учаскені аралас пайдалануға жол берілмей­тін және 1 м² жалпы ауданында (көпшілік және кәсіптік спорт объектілері, мектептер, балабақ­шалар, үй-интернаттар, мүгедектер мен қарт­тарға арналған интернаттар, стационарлық түр­дегі емдеу мекемелері) 0,5 м² кем емес құрылыспен толтырылмаған аумақтарды (оның ішінде, көгал­дандырылған) талап ете­тін объектілер.

Қоғамдық объектілер учаскелерін орналас­тыруды, құрылыстық аймақтандырумен анықтала­тын қала аймағында құрылыс салу тығыздығын сақ­тап жүргізу керек, сонда аумақтың аралас пайдала­нуға жол беретін объектілер аумақтарын пайдалану қарқындылығын, ереже бойынша, осы құрылымдық бөлігінде басқа аумақтарды пайдалану қарқынды­лығынан жоғары белгілеу керек.

Қоғамдық объектілерді, 5.01-кестесіне және 13-тарауға сәйкес магистральдан алыстығын еске­ріп, 0,3 адам./м² аспайтын жүргіншілер ағында­рының біртекті тығыздығын қамтамасыз ететіндей, жүргіншілер трассаларына қатысты орналастыру керек.

Балаларға, қарттарға, стационарлық типтегі емдеу мекемелеріне, мектептерге, мектепке дейінгі балалар мекемелеріне, көпшілік және кәсіптік спорт объектілеріне арналған учаскелерді магистраль аралық аумақтарда атмосфералық ауаға және жол берілетін шу деңгейінің талаптарын, осы объектілер үшін нормаланатын инсоляция және табиғи жарық­тандыру шарттарын орындау кезінде орналастыру керек.

5.1 кесте- қалалық магистральдардан қоғамдық объектілердің алыстануы

Келушілер санының шамасына байланысты қоғамдық объектілердің түрлері	Магистральдарға қатысты қоғамдық объектілердің орналасуы
Бір күн ішінде 10-нан 50 мың адамға дейін біртекті жүктемелермен (ауданы 4-тен 20 мың.м2 дейін сауда және қызмет көрсету объектілері)	Магистральдардан 50 м-ден артық емес қашықтықта орналастыру керек.
20 мың адам/ «қарбалас» сағ. артық «қарабалас» жүкте­мелермен (ауданы 30 мың м2 артық спорттық, әкімшілік және басқару объектілері, ауданы 100 мың м2 ғылыми-зерттеу және жобалау-құрылыстық ұйымдар)	Магистральдан 50 м-ден кем емес және 200 м-ден алыс емес қашықтықта орналастыру керек.
5-тен 20 мың адам/ «қарбалас» сағ. дейін артық «қарбалас» жүктемелер­мен (ауданы 40-тан 100 мың м2 дейін мәдени, спорт объектілері, жоғары оқу орындары, әкімшілік және басқару объектілері ауданы 10-нан 40 мың м2 дейін діни мақса­тындағы объектілер)	Магистральдан 200 м-ден алыс емес қашықтықта орналастыру керек.