15 Билет
1 сұрақ.Абрис дегеніміз(нем,сызба)-жер бетінің бедерін қағазға түсіру кезінде сұлба түрде салынатын сызба.Мунда түсірілетін аумақтың,ондағы обьектілердің нобайы,өлшеу нәтижелері ,бедер элементтері т,б мәліметтер көрсетіледі.Абрис екі түсірім сызбаларын қамтиды.Теодолитті түсірімнің абрисі-тірек пункттердің,сызықтардың және түсірілетін обьектілердің өзара орналасуын көрсететін сызба болса,ал тахеометрлік түсірімнің абрисі-өлшеу станциялары мен қада нүктелерінің өзара орналасуы аралығындағы реттік нөмірі көрсетілген сызба.Дәл топографиялық пландарды жасау кезінде,сондай-ақ аэротүсіруде геодезиялық торап нүктелерін танып айыруға пайдаланылады.
2 Сұрақ жоқ құралдың горизонты дегеніміз не?
16 Билет
Абрис дегеніміз(нем,сызба)-жер бетінің бедерін қағазға түсіру кезінде сұлба түрде салынатын сызба.Мунда түсірілетін аумақтың,ондағы обьектілердің нобайы,өлшеу нәтижелері ,бедер элементтері т,б мәліметтер көрсетіледі.Абрис екі түсірім сызбаларын қамтиды.Теодолитті түсірімнің абрисі-тірек пункттердің,сызықтардың және түсірілетін обьектілердің өзара орналасуын көрсететін сызба болса,ал тахеометрлік түсірімнің абрисі-өлшеу станциялары мен қада нүктелерінің өзара орналасуы аралығындағы реттік нөмірі көрсетілген сызба.Дәл топографиялық пландарды жасау кезінде,сондай-ақ аэротүсіруде геодезиялық торап нүктелерін танып айыруға пайдаланылады.
Нивелир, арналуы, жіктелуі, құрылысы.
Нивелир-жер беті нүктелерінің биіктік айырмасын, өсімшесін өлшеуге қолданылатын аспап. Нивелир өлшеу дәлдігіне қарай үш түрге бөлінеді.
Н-0,5-дәлдігі өте жоғары нивелир 1 км-лік қос жүрістегі өсімшемен анықтаудың орташа дәлдігі 0,5 мм-ге тең.
Н-3-дәл нивелир. Орташа квадраттың дәлдігі 3 мм.
Н-10-техникалық нивелир. Өсімше анықтау дәлдігі 10 мм аспайтын нивелир түрі.
Н-3 нивелирі 3,4 кластық және техникалық нивелирлеу үшін қолданылады. Оның негізгі бөлшектеріне цилиндірлік деңгей (6) қондырылған дүрбі (8) көтергіш винттер (3) бар қондырғы (2) штатив бекіту үшін жасалған винт оймасы бар серіппелі пластинка жатады. Цилиндірлік деңгеймен бір коробкада орналасқан призмалы құрылған деңгей үлбіреуігінің бейнесін көз алдына келтіреді. Нивелирге қойылатын басты талап нысаналау сәулесінің горизонталь болып орналасуы. Оны горизонталь жағдайда дәл келтіру элевациондық бұранда (3) арқылы яғни деңгей жүргізіледі, яғни деңгей үлбіреуігінің шетін ұштастыру арқылы
Цилиндірлік деңгейдің сыртқы жабық төрт түзетпе бұрандалары бар. Нивелирдің вертикаль осін алдын ала тік бағытқа келтіру үшін, дөңгелек деңгей (12) орнатылған және оның үш түзетпе винттері бар. Ең алдымен дүрбінің көздегіші (7) мен бекітпе(10) арқылы бағыттап, одан кейін жетекші винт (11) көмегімен дәл көзделеді. Дүрбідегі жіптер торының анық көрінуін қамтамасыз ететін кремальера бар(3) . Элевациондық винтпен деңгей үлбіреуігінің екі шеті ұштастырылғаннан кейін, жіптер торының ортаңғысы арқылы рейкадан есеп алынады. Есеп әрқашанда төрт таңбалы сан болып келеді, мыс:1145 мм.
17 Билет
Кроктар.
Крок грек тілінен аударғанда сурет нобайы дегенді білдіреді. Абристен айырмашылығы онда бедер бейнеленеді, ал өлшенген шамалар жазылмайды.
(НО) нөлдік нүкте дегеніміз не?Жоба сызығы (қызыл сызық) мен профиль сызығының ( қара сызық) қиылысқан нүктелерін нольдік не жұмыс істелінбейтін нүктелер д.а.