
- •Пәннің оқу-әдістемелік кешені
- •4. Пәннің пререквизиттер
- •5. Пәннің сипаттамасы
- •5.2. Пәнді оқытудың мақсаты.
- •5.4 Оқу тәртібінің мазмұны
- •6.1. Негізгі әдебиеттер:
- •6.2. Қосымша әдебиеттер:
- •8. Оқу тәртібінің саясаты.
- •Оқу пәні бойынша глоссарий
- •Ядролық катастрофа - жаппай қырып-жоятын ядролық қаруды қолдану нәтижесінде қалыптасатын глобалды экологиялық апат.
- •Тақырып: Экология және оның қысқаша даму тарихы.
- •2. Экологияның ғылым ретінде анықтамасы, оның қалыптасуының қысқаша тарихы.
- •3 Экология бөлімдері.
- •4.Экологияның негізгі бағыттары
- •2. Жер бетінде организмдердің таралуы.
- •3. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы.
- •5. Тіршілік орталары Тіршілік ортасы дегеніміз – кез келген организмнің өсіп-өніп, көбеюіне, ұрпақтарын жалғастыруға қолайлы табиғи, тарихи қалыптасқан орта.
- •Тірі ағзалық тіршілік ортасы
- •Тақырып: Экологиялық факторлар және олардың классификациясы.
- •2. Ортаның факторлары және ағзалардың оған адаптациясы.
- •3. Экологиялық факторлар әсеріне организмдердің жалпы заңдылықтары
- •Тақырып: Популяция экологиясы-демэкология.
- •2. Популяцияның құрылымы мен түрлері.
- •3. Популяцияның статикалық және динамикалық сипаттамалары.
- •4. Популяциялық гомеостаз – популяцияның санын реттеу.
- •Тақырып: Бірлестіктер экологиясы-синэкология.
- •1. Синэкологияның зерттеу обьектілеріне жалпы сипаттама
- •2. Қарым-қатынас типтері
- •3. Бәсекелестік арқылы жою принципі. Экологиялық қуыс
- •Тақырып: Экожүйенің құрылу заңдылықтары.
- •Тақырып: Биосфера және оның тұрақтылығы
- •1. Биосфера - ғаламдық экожүйе ретінде.
- •Тақырып: Тұрақты даму концепциясы.
- •Тақырып: Тұрақты дамудың стратегиясы мен принциптері. Халықаралық экологиялық ынтымақтастық.
- •2.Ресурстардың жіктелуі.
- •3 Табиғи қорларды пайдаланудың жалпы инженерлік шаралары.
- •4. Қоршаған ортаны бағалаудың экономикалық көрсеткіштері.
- •5. Табиғатты қорғаудың теориялық негіздері
- •6.Қазақстанның қазба байлықтары
- •2. Табиғат пен қоғамның өзара әсерлесу тарихы
- •Тақырып: Қазіргі таңдағы ғаламдық экологиялық мәселелер.
- •1.Демография түсінігі.
- •2.Өткендегі, қазіргі және болашақтағы демографиялық жағдайлар.
- •3. Қала экологиясы.
- •3. Қала экологиясы.
- •Тақырыбы: Табиғатты қорғау және тұрақты даму
- •2. Ерекше қорғауға алынған териториялар
- •3. Қазақстандағы ерекше қорғауға алынған және Қызыл кітапқа енген өсімдіктер.
- •1.Қазақстан су қорларының экологиялық мәселелері
- •2. Каспий аймағының экологиялық жағдайы.
- •3. Арал теңізінің экологиялық мәселелері.
- •4. Балқаш көлінің экологиялық мәселелері.
- •5. Кіші өзендерді қорғау мәселесі.
- •6.Экологиялық мониторинг.
- •Практикалық сабақ №1
- •Қолданбалы экология
- •Практикалық сабақ №2
- •Практикалық сабақ №3.
- •Практикалық сабақ №4.
- •Практикалық сабақ №5.
- •1 Тапсырма.
- •2 Тапсырма.
- •3 Тапсырма.
- •Практикалық сабақ №6.
- •1 Тапсырма.
- •2 Тапсырма.
- •«Экожүйе компоненттері»
- •Практикалық сабақ 7 Тақырыбы Биосфера және оның тұрақтылығы
- •Практикалық сабақ 8 Тақырыбы: Тұрақты даму концепциясы.
- •Практикалық сабақ 9 Тақырыбы: Тұрақты дамудың стратегиясы мен принциптері.
- •1 Тапсырма:
- •Практикалық сабақ 10 Тақырыбы: Табиғи ресурстар оларды тиімді пайдалану тұрақты дамудың негізгі аспектісі ретінде.
- •10.Табиғатты қорғаудың теориялық негіздері
- •2 Тапсырма Берілген есепті шығарып өз тұжырымдамаңызды дайындаңыз.
- •Практикалық сабақ №11
- •Практикалық сабақ №12
- •Практикалық сабақ №13
- •1 Тапсырма
- •Практикалық сабақ №14 Тақырып Табиғатты қорғау және тұрақты даму
- •Практикалық сабақ №15
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы №1 Сабақтың тақырыбы: Экология ғылымының қысқаша даму тарихы.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы №2 Сабақтың тақырыбы: Тірі ағзалар мекендейтін басты тіршілік ету орталары.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы №3 Сабақтың тақырыбы: Экологиялық факторлардың түрлері.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы №4 Сабақтың тақырыбы: Популяция экологиясы – демэкология.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы № 5 Сабақтың тақырыбы:Бірлестіктер экологиясы – синэкология.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы № 6 Сабақтың тақырыбы: Экожүйенің құрылу заңдылықтары.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы № 7 Сабақтың тақырыбы: Биосфера және оның тұрақтылығы
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы 8 Сабақтың тақырыбы: Тұрақты даму концепциясы.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы 9 Сабақтың тақырыбы: Тұрақты дамудың стратегиясы мен принциптері.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы № 10 Сабақтың тақырыбы: Табиғи ресурстар оларды тиімді пайдалану тұрақты дамудың негізгі аспектісі ретінде
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы №11 Биосфера тұрақсыздығының шығыуындағы антропогендік фактордың әсері
- •1 Тапсырма.
- •2 Тапсырма.
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы №12
- •1 Тапсырма Төмендегі тақырыптар бойынша Эссе жазыңыздар
- •Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы №15 Қазақстан Республикасының тұрақты дамуға қатысты өзекті экологиялық мәселелері.
- •1 Тапсырма Төмендегі тақырыптар бойынша Эссе жазыңыздар.
- •1) Жыл мезгіл өгерістерінде эволюция процесінде негізгі реттеуші абиотикалық факторы:
- •13) Редуценттер немесе қайта қалпына келтірушілерге жатады:
- •25) Тұрмыста пайдалуна болған сарқынды сулар құрамында мыналар болады:
1 Тапсырма Төмендегі тақырыптар бойынша Эссе жазыңыздар
1. Қорық территориялары қоршаған ортаны қорғаудың формасы.
2. Ботаникалық бақтар, зоологиялық бақтар, табиғат ескерткіштері, қорықшалар.
3. Эндемик түрлер
4. Биосфералық резерваттар.
5. Қызыл кітап және оның биологиялық алуантүрлілікті қорғаудағы ролі.
6. Адамзаттың тұрақты дамуын қамтамасыз етудегі экологиялық білім мен ағартудың ролі.
2 тапсырма Экологиялық білім, экологиялық сана, экологиялық тәрбие, экологиялық мәдениет, экологиялық насихат ұғымдарын талдаңыздар.
Негізгі әдебиеттер :
Бейсенова Ә.Б. Экология және табиғатты тиімді пайдалану. Оқу құралы. Алматы, 2004.
Сағымбаев Ғ.Қ. Экология негіздері. Оқу құралы. Алматы, 1995.
Оспанова Г., Бозшатаева. Экология. Оқу құралы. Алматы, 2000.
Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы. Оқу құралы. Алматы,«Ғылым», 1997, қаз.ауд. Көшкімбаев Қ.С.
Мәмбетқазиев Е., Сыбанбеков Қ. Табиғат қорғау. Оқу құралы. Алматы, «Қайнар», 1990.
Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, «қазақ университеті», 2000.
Фурсов В.И. Экологические проблемы окружающей среды. Алма-Ата, «Ана тілі», 1991.
Байтулин И.О. Экология Казахстана. Алматы, 2003.
Студенттердің оқытушылармен өздік жұмысы №15 Қазақстан Республикасының тұрақты дамуға қатысты өзекті экологиялық мәселелері.
Мақсаты:ҚР экологиялық мәселелерінің шешілу деңгейін талдау.
1 Тапсырма Төмендегі тақырыптар бойынша Эссе жазыңыздар.
1. ҚР табиғи ортасының дестабилизация процесі., себептері мен салдары.
2. Аралдың әлеуметтік экологиялық проблемалары.
3. Ядролық қару жарақты сынаудың адамзатқа әсері мен салдары.
4. ҚР территориясындағы әскери-сынақ полигондары. Невада-Семей анти ядролық қозғалысы.
5. Қоршаған ортаның жағдайын бағалау әдістері мен критериилері.
Әдебиеттер:
1. Бейсенова Ә.Б. Экология және табиғатты тиімді пайдалану. Оқу құралы. Алматы,2004.
2. Оспанова Г., Бозшатаева К.С. Экология. Оқу құралы. Алматы, 2000ж.
3. Сағымбаев Ғ.Қ. Экология негіздері. Оқу құралы. Алматы, 1995.
4. Е.М.Үпішев, С.Мұқаұлы Табиғатты пайдалану және қоршаған ортаны қорғау 2 тарау 28-49 беттер
Студенттердің өзіндік жұмыстарының тақырыптары және тапсыру формасы
(Әр аптаның дүйсенбісі сағат 14.00. де 318 аудиторида)
Апта- лар |
СӨЖ үшін тапсырмалар |
Тапсыру формасы |
1 |
Экология және оның қысқаша даму тарихы. 2 сағат |
Ауызша сұрау |
2 |
Особьтар экологиясы-аутэкология. 2 сағат |
Ауызша сұрау |
3 |
Экологиялық факторлар және олардың классификациясы. 2 сағат |
Реферат |
4 |
Популяция экологиясы-демэкология 2 сағат. |
Реферат |
5 |
Бірлестіктер экологиясы-синэкология. 2 сағат. |
Презентация |
6 |
Экожүйенің құрылу заңдылықтары. 2 сағат. |
Презентация |
7 |
Биосфера және оның тұрақтылығы 2 сағат. |
Баяндама |
8 |
Тұрақты даму концепциясы. 2 сағат. |
Баяндама |
9 |
Тұрақты даму теориясының ғылыми талдауын жасаудағы халықаралық ұйымдар әрекеті 2 сағат. |
Презентация |
10 |
Табиғи ресурстар оларды тиімді пайдалану тұрақты дамудың негізгі аспектісі ретінде. 2 сағат. |
Презентация |
11 |
Биосфера тұрақсыздығының шығыуындағы антропогендік фактордың әсері . 2 сағат. |
Баяндама |
12 |
Қазіргі таңдағы ғаламдық экологиялық мәселелер. (климаттың өзгеруі, озон қабатының жұқаруы, ш-лейттену, биологиялық алуантүрліліктің азаюы, Әлемдік мұхиттың ластануы т.б.), оның туындау себептері мен салдары 2 сағат. |
Дискуссия |
13 |
Тұрақты дамудың әлеуметтік-экологиялық мәселелері.2 сағат |
Дискуссия |
14 |
Табиғатты қорғау және тұрақты даму. 2 сағат |
Дискуссия |
15 |
Қазақстан Республикасының тұрақты дамуға қатысты өзекті экологиялық мәселелері. 2 сағат. |
Дискуссия |
СӨЖ тапсырмаларын орындау үшін мына әдебиеттер ұсынылады:
Негізгі әдебиеттер:
1.Р.С. Оразбаева «Экология негіздері», Астана-2003
2.Г.С.Оспанова «Экология», Алматы-2002
3.Бейсенова Ә.Б. Экология және табиғатты тиімді пайдалану. Оқу құралы. Алматы, 2004.
4.Сағымбаев Ғ.Қ. Экология негіздері. Оқу құралы. Алматы, 1995.
5.Оспанова Г., Бозшатаева. Экология. Оқу құралы. Алматы, 2000.
6.Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы. Оқу құралы. Алматы,«Ғылым», 1997, қаз.ауд. Көшкімбаев Қ.С.
7.Мәмбетқазиев Е., Сыбанбеков Қ. Табиғат қорғау. Оқу құралы. Алматы, «Қайнар», 1990.
8.Ақбасова А.Ж., Саинова Г.Ә. Экология. Алматы:Бастау,2003
9.Бейсенова Р.Р. экология және тұрақты даму пәнінен дәрістер жинағы Оқу құралы. Астана 2010 жыл.
10. Мұқаұлы С., Үпішев Е. Табиғат пайдалану экономикасы. Оқу құралы - Алматы: Экономика, 1999
Қосымша әдебиеттер:
1.Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы, «қазақ университеті», 2000.
2.Фурсов В.И. Экологические проблемы окружающей среды. Алма-Ата, «Ана тілі», 1991.
3.Байтулин И.О. Экология Казахстана. Алматы, 2003.
4.Николайкин Н.И. и др. Экология М.: Дрофа, 2003.
5.Шилов И. А. Экология. М.: Высшая школа, 1997.
6.Христофорова Н.К. Основы экологии. Владивосток: Дальнаука, 1999.
7.Бродский А.К. Краткий курс экологии. СПб.: Изд-во С-Петербургского университета, 2000.
Ағымдық және аралық бақылау сұрақтары және пәнді оқытуды аяқтауға қатысты қорытынды бақылау материалдары.