Квоталық және кездейсоқ зерттеу әдістері

Квоталық іріктеу әдісі респонденттердің іріктеп таңдалуы (жынысы, ұлты, жасы, білімі, әлеуметтік-кәсіби мәртебесі) жүретін бірнеше белгілер (мысалы, бес белгі) бойынша анықтауды қажет етеді. Бұл әдіс зерттеу басталғанға дейін жалпы жиынтық элементтерінің бақылау белгілері туралы статистикалық мәліметтер болған жағдайда қолданылады. Қайсы бір бақылау белгілері туралы мәліметтер квота ретінде, ал олардың жеке сандық мағыналары - квота өлшемдері ретінде алға шығады.

Квоталық іріктеу кезінде респонденттер сұхбат алушымен квота өлшемдерінің сақталуымен мақсатты түрде іріктеп таңдалады.

Мысал:“N” қаласы халқының билік органына көзқарасын тексеру бойынша зерттеуде іріктеу және жалпы жиынтық құрылымдарының 5 белгісі: жынысы, жасы, білім деңгейі, ұлты, әлеуметтік-кәсіби жағдайы бойынша сәйкес болуы белгіленеді. Осы белгілер бойынша қала халқының жалпы жиынтықтағы бөлінуі белгілі (статистикалық мәліметтер негізінде) және пайызбен көрсетілген.

Іріктеу жиынтығы элементтерінің құрылымы

Іріктеу жиынтығы элементтерінің қажетті белгілер бойынша бөлінуінің құрылымы оның пайыздық тұрғыдағы жалпы жиынтық элементтерінің бөлінуі құрылымына тепе-тең, мөлшерлес болатындай құрылуы тиіс.

Әлеуметтану пәні бойынша негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі:

Негізгі әдебиеттер:

1.М.М.Тажиннің ред.Социология. Т 1-2, Астана, 2004

2.Ш.Карабаев. Әлеуметтану негіздері. Алматы, 2009

3.А.Т.Забирова, Практикалық әлеуметтану, Астана, 2011

4.А.И.Икенов, А.Д.Жүсіпова. Әлеуметтану негіздері. Алматы, 2004

5.Б.Ж.Смағамбет. Шетелдік әлеуметтану тарихы. Астана, 2010

6.А.Н.Болатова, және т.б. Әлеуметтану. Алматы, 1998

7.А.Х.Тұрғынбаев. Әлеуметтану: лекциялар курсы. Алматы: Білім, 2001

8.Т.Ж.Калдыбаева Білім социологиясы. Алматы, 1997

9.Э.Гидденс Социология. М: Эдиториал, УРСС, 1992

10.С.С.Фролов. Социология. Москва, 1994

11.Г.Е.Зборовский. Общая социология. Москва, 2004

12. Г.Е.Зборовский. История социологии. Москва, 2004

13.Большой социологический словарь. М: 1999

Қосымша әдебиеттер:

1.М.С.Аженов, К.Ү.Биекенов Экономическая социология. Алматы, 2002

2.Н.А. Аитов. Социология труда. Алматы, 1997

3.К.Г.Габдуллина. Социология. Алматы, 1997

4.М.С.Аженов, М.С.Садырова. Қоғамның әлеуметтік құрылымы. Алматы, 2002

5.К.Г.Габдуллина. Құқық социологиясы. Алматы, 2003

6.З.Ж.Жаназарова. Современная семья в Казахстане и ее проблемы. Алматы, 2004

7. М.С.Аженов, М.С.Садырова. Кедейлік социологиясы. Алматы, 2004

8.А.Т.Забирова. Этносоциология. Астана, 2008

9.Р.С.Салыкжанов. Политическая культура студентческой молодежи, Астана, 2010

10.Г.С.Абдирайымова.Ценностные ориентации современной молодежи. Алматы, 2005

11.Г.О.Абдикерова. Социализация современной личности. Алматы, 2005

12. В.И. Добреньков, А.И.Кравченко. Методы социологического исследования. Москва, 1994

13.П.А.Сорокин. Человек. Цивилизация. Общество. М: 1992

14. Штомпка П. Социология социальных изменений. М: 1996

15. Арутюнян Ю.В., Дробижева Л.А.. Этносоциология. М: 1998

Семинар сабақтарының жоспары

Тақырып 1

1.Әлеуметтанудың объектісі мен пәні.

2.Әлеуметтанудың категориялары, заңдары мен қызметі.

3. Әлеуметтанудың басқа гуманитарлық ғылымдармен байланысы.

Тақырып 2

1.Әлеуметтану ғылымының пайда болуы.

2.Әлеуметтанудың дамуындағы классикалық кезең:

А) О.Конт әлеуметтанудың негізін салушы;

ә) Г.Спенсердің әлеуметтанулық ой-пікірлері.

Тақырып 3

1.Қоғам және оның мәні.

2.Қоғамның әлеуметтік құрылымы.

3.Қоғамдардың жіктелуі.

Тақырып 4

1.Әлеуметтік стратификация теориясы және оның мәні

2.Әлеуметтік мобильділік түсінігі және оның түрлері.

3.Қазақстандағы әлеуметтік стратификация мен әлеуметтік мобильділіктің даму деңгейлері

Тақырып 5

1.Институттану процесі және институттардың дамуы

2.Әлеуметтік институттардың функциясы және ерекшеліктері.

Тақырып 6

1.З.Фрейд теориясындағы жасөспірімдік тұлғаның даму ерекшеліктері.

2. Э.Эриксон бойынша тұлғаның дамуындағы өмірлік жолдың фазалары.

Тақырып 7

1.Э.Дюркгеймнің аномия немесе қоғамдағы дезорганизация жағдайын талдау.

2. Р. Мертонның ауытқушылық мінез-құлық типологиясы.

3. Т.Селлиннің мәдениеттің конфликт теориясы.

4. Э.Фромм әлеуметтік сипат және адамдық деструктивтік туралы.

Тақырып 8

1.Неке мен отбасының эволюциялық өзгеруі.

2. Некенің формалары.

3. Отбасының функциялары.

Тақырып 9

1. «Экономикалық сана»

2. «Экономикалық ойлау»

3. «Экономикалық ғадет»

Тақырып 10

1. Әлеуметтік шиеленістердің себептері, атқаратын қызметтері және жіктелуі.

2. Әлеуметтік шиеленістердің дамуындағы сатылар.

3. Шиеленістердің алдын алу мәселесі және шешу жолдары.

Тақырып 11

1. Бұқаралық мәдениет және контрмәдениет.

2. Жастар субмәдениеті.

3. Субмәдениеттілік факторлары.

Тақырып 12

1.Қоғамдық өмірдегі дін және діннің құрылымы.

2. Діншілдік типологиясы.

Тақырып 13

1. Нарықтық экономика жағдайындағы ұлтаралық қатынастар.

2. Жалпы ұлттық сана және оның қалыптасуы

Тақырып 14

1. Басқару стильдері және оларды қолдану стратегиясы.

2. Басқарудағы билік пен ықпал ету.

3. Басқарушылық қызметтегі көшбасшылық ролі.

4. Ұйымдастырушылық мәдениеті.

Тақырып 15

1. Сұрау. Интервью.

2. Контент-талдау. Эксперттік сұрау.

3. Эксперимент. Бақылау.