Политология каз 2кр

"Саясаттану" пәні бойынша емтиханды

тапсыруға арналған сұрақтар 2кр

1. Саясаттану пәні.

2. Саясаттану пәні, оның қалыптасу тарихы.

3. Саясаттану пәні нақты ғылым түрінде қашан қалыптасты?

4. Қашан және қай ұйымның басшылығымен саясаттану ғылымы өзінің мәртебелі дәрежесіне ие болды?

5. Салыстырмалы саясаттану.

6. Саясаттану пәнінің мақсаттары мен әдіс-тәсілдері.

7. Саясаттану пәнінің негізгі қызметтері.

8. Саясат субъектілері.

9. Саяси философия.

10. Саяси әлеуметтану.

11. Саяси ғылымының негізін салушы.

12. Ішкі саясат. Сыртқы саясат.

13. Саясаттанудың негізгі парадигмалары.

14. Саяси даму. Саяси процесс. Саяси қатынасу. Саяси белсенділік.

15. Саяси сана ерекшеліктері. Қызметтері. Тұрлері.

16. Қарапайым саяси сана. Теориялық саяси сана.

17. Саяси ойдың даму тарихы.

18. Құлдық дәуірдегі саяси ой-пікірлер.

19. Конфуцианшылдық – этикалық-философиялық ілім. Конфуцийдың саяси ой-пікілері.

20. Платонның саясаттану бойынша еңбектері. Платонның негізгі қағидалары. Платонның идеалды мемлекеттік құрылысы қаншаға бөлінеді?

21. Аристотельдің саясатқа көзқарастары. «Адам – саяси жануар» және тағы басқа әйгілі сөздері.

22. Аристотель бойынша, мемлекеттік басқарудың міндеттері.

23. Арситотель бойынша, полития.

24. Марк Туллий Цицеронның еңбектеріндегі саяси ойлары.

25. Орта ғасыр мен Қайта өрлеу дәуіріндегі саяси ұғымдар.

26. Фома Аквинискийдің саяси көзқарастары мен еңбектері. Ф.Аквинский – орта заман саясаттың діни-этикалық түрін қалыптастырушы, мемлекеттің теологиялық теориясын негізін салушы.

27. Аль-Фарабидың саяси ой-пікірлері.

28. Никколо Макиавелли шығармалары мен әйгілі қағидалары. «Тақсыр», «Флоренция тарихы» еңбектеріндегі өткенді түсінетін, осы күнгіні басқаратын саясат – тәжірибелі ғылым.

29. Жаңа Заман саяси ойы.

30. Томас Гоббтің саяси көзқарастары. Томас Гоббстың «Азамат туралы», «Левиафан» еңбектеріндегі саяси ой пәкірлері. «Мемлекет жасанды құрылым дене, ал басындылар – тұтастың бөлігі» және тағы басқа сөздерінің мәнін ашып, қарастыру.

31. Қоғамдық келісім теориясының қалаушылары Т.Гоббс, Ж.Ж.Руссо еңбектеріндегі саяси ой.

32. Шарль Луи Монтескье саяси шығармалары.

33. Жан Жак Руссо идеялары.

34. Томас Джефферсонның Америка халқының демократиясына қосқан үлесі.

35. Г.Спенсердің мемлекетті «саяси агрегат», «саяси қоғам» деп салыстыруы.

36. Иманнуил Канттің еңбектеріндегі саяси пікірлері.

37. Сен-Симон, Фурье, Оуэн утопиялық көзқарастары. Саяси утопия ұғымы. Ф.Фурьенің коммунисттік және утописттік көзқарастары.

38. Марксттік саяси идеялары - өндіргіш күштер мен өндірістік қатынастардың бірлігі болып табылатын материалды тұрмысының өндіріс әдісі.

39. В.Лениннің коммунизмнің революциялық ағымын басқаруы.

40. Саясаттағы марксизм теориясы.

41. Александр Гамильтон - 18 ғасырдың американ саяси ойшылы, мемлекет қайраткері.

42. Қазақ даласындағы саяси ой-пікірлер.

43. Әл-Фараби философиялық трактаттарындағы саяси көзқарастары.

44. Жүсіп Баласағуни негізгі еңбектері.

45. Шоқан Уәлиханов еңбектеріндегі саяси көзқарастары.

46. Ыбырай Алтынсаринның еңбектеріндегі қазақтардың болашағы туралы ой.

47. Абай Құнанбаев саяси ойлары.

48. «Элита» терминін енгізген қай ойшыл?

49. «Элиталардың айналу теориясы».

50. Элита теориясына көп үлес қосқан саясаттанушылар.

51. Элитаризм теориясы.

52. Макс Вебердің плюрализм идеясы.

53. Макс Вебердің «Рационалды бюрократия» еңбегі.

54. Саяси билік. Биліктің түрлеріне анықтама. Биліктің тармақтары.

55. Биліктің телеологиялық анықтамасы. «Билік Құдайдың құдіретінен» деген қағидаға негізделген діни концепция.

56. Биліктің зорлық-зомбылық (күштеу) теориясы.

57. Биліктің легитимділігі. М.Вебер бойынша легитимділіктің түрлері.

58. Биліктің үш тармаққа бөлінуі.

59. Заң шығарушы билік.

60. Атқарушы билік.

61. Сот билігі.

62. Билік туралы ілім.

63. Геронтократия, теократия, аристократия, плутократия, олигархия және т.б.

64. Демократияның плебисцитарлы теориясы.

65. Демократия.

66. Диктобланда: демократизациясыз пайда болған либерализм түрі ретінде.

67. Демократура: либерализациясыз пайда болған демократия туралы.

68. Демократияның тарихи теориялары.

69. Антикалық демократия.

70. Жаңа дәуірдегі демократияның классикалық теориясы.

71. Демократия түрлері. Тікелей, өкілетті, плюралисттік демократия.

72. Р.Дальдің демократияның полиархия теориясы.

73. Мемлекет пайда болу теориялары.

74. Мемлекеттің саяси белгілері.

75. Мемлекеттің белгілері, қызметтері.

76. Мемлекет – ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ететін негізгі субъекті.

77. Қоғамдық келісім теориясы.

78. Мемлекеттің түрлері.

79. Ибн Халдун бойынша, мемлекеттің өмір сүруінің, адам жасымен анықталатын уақыт ұзақтылығы: үш ұрпақ алмасуы.

80. Монархиялық мемлекет. Конституциялық монархия. Абсолютті монархия.

81. Республика мемлекеті.

82. Парламенттік мемлекет.

83. Унитарлы мемлекет.

84. Федерация және конфедерация.

85. Азаматтық қоғам. Белгілері.

86. Құқықтық мемлекет. Белгілері.

87. Анархизм.

88. Қоғамның саяси жүйесі. Г.Алмонд және Д.Истон теориялары.

89. «Кіріс» принципінің екі түрі: талап және қолдау.

90. Француз саясаттанушы Блондель саяси жүйені басқарудың мазмұны мен түрлеріне қарай нешеге бөлді?

91. Саяси жүйенің құрылымы.Саяси институттар. Саяси ережелер.

92. Саяси қатынастар. Саяси нормалар.

93. Саяси жүйенің қызметтері.

94. Саяси жүйенің жіктелуі.

95. Саяси партиялар. М.Дюверже мен М.Вебер бойынша саяси партиялардың түрлері.

96. Саяси партиялардың басты мақсаты.

97. Саяси партиялардың жіктелуі.

98. Сайлаушылар партиясы.

99. ҚР сайлау туралы заңы.

100. Саяси партияларда кімдер мүшелік болмауға, қандай да болмасын саяси партияға қолдау көрсетпейге тиіс?

101. Саяси партиялар мемлекеттік тіркеуді қай органда жүзеге асырады?

102. Демократиялық қоғамдағы партиялардың маңызды міндеті.

103. Сайлау түрлері.

104. Бәсең сайлау.

105. Белсенді сайлау.

106. Пропорционалды сайлау жүйесінің кемшілігі.

107. Көппартиялық мемлекет.

108. Екіпартиялық мемлекет.

109. Бірпартиялық жүйе.

110. Қазақстандағы көппартиялық қалыптасуы.

111. Партиялық жұйелердің бір бірінен ерекшелінетін белгісі.

112. Қоғамдық саяси ұйымдар мен қозғалыстар.

113. Коалиция. Фракция.

114. Партиядағы «солшылдар».

115. Қ.Р. саяси партиялар туралы заңы.

116. Кәсіподақ.

117. Саяси қызмет.

118. Саяси жетекшілік ұғымы. Түрлері. Херманн бойынша жіктелуі.

119. Дж. Херманн бойынша «саудагер» деген кім?

120. Саяси элита.

121. Саяси элитарлардың қалыптасуы мен жіктелуі. Гильдия жүйесі, антрепренерлық жүйе.

122. Саяси қайраткерлер; саяси серкелер, популисттер.

123. Никколо Макиавелли – Қайта Өрлеу дәуірінің саяси ойының итальяндық ойшылы. Макиавелли бойынша, өткенді түсіндіретін, осы күнгіні басқаратын, болашақты бағдарлайтын саясат – тәжірибелі ғылымы. Н. Макиавеллидің саясатты теологиялық түсіндіруден арылтып, саяси ойды қоғамдағы табиғи өмірден туған мәселелерді шешуге бейімдеуі.

124. Саясат пен адамгершілік жайындағы Н.Макиавеллидың ойы.

125. АҚШ-тың Тәуелсіздік декларациясы.

126. Адам Құқытарының халықаралық деклациясының қабылдануы.

127. Қоғамның әлеуметтік құрылымы мен жүктелуі.

128. Дамыған елдердің әлеуметтік құрылымы.

129. Ұлттық суверенитет ұғымы. Жан Боденнің абсолютті суверенитет теориясы.

130. Ұлттық саясат.

131. Геноцид түрлері.

132. Қазақстандағы ұлттық қатынастар мәселелері.

133. Саяси сана.

134. Саяси психология.

135. Идеология ұғымы. Саясаттану пәнінде 19 ғасырда пайда болған «идеология» термині.

136. Қазіргі идеологияның түрлері.

137. Либерализм негізгі принциптері.

138. Консерватизм негізгі принциптері.

139. Джон Локк, Шарль Монтескье классикалық либерализм теориясына қосқан үлесі.

140. Жаңарған либерализм.

141. Консерватизм идеологиясы.

142. Жаңарған консерватизмнің өкілдерінің әрекеті.

143. Коммунисттік идеология.

144. Коммунизм идеологиясының революциялық ағымы.

145. Коммунизм идеологиясының реформисттіқ ағымы.

146. Фашизм идеологиясы.

147. Саяси мәдениет. И.Гердер – «Саяси мәдениет» терминін еңгізген ғалым. Зерттеушілері. Қызметтері.

148. «Саяси мәдениет» теориясына үлес қосқан ойшылдар – Алмонд, Верба, Пай.

149. Саяси мәдениеттің құрылымы және оны қалыптастыратын қоғамдық күштер.

150. Субмәдениет.

151. Саяси тәртіп.

152. Саяси режим.

153. Олигархияның темір заңы.

154. Саяси шиеленіс. Қызметтері. Түрлері. Шешу жолдары.

155. Л.Козер: Әлеуметтік шиеленістер - құндылықтар, мәртебе, билік, қаржы-қаражат үшін күрес.

156. Этносаяси жанжалдар.

157. Ұлттық саясат.

158. Саяйлау жүйесі, түрлері, бір бірінен айырмашылығы.

159. Мажоритарлық сайлау жүйесі.

160. Пропорцианалды саяйлау жүйесі.

161. Саяси процесс.

162. Саяси процесстің жіктелуі.

163. Саяси процесске қатысу түрлері: референдум, бұқаралық жиналыс, шеру, ереуіл.

164. Саяси даму және бейімделу. Модернизация.

165. Әлемдік саясат ұғымы. Халықаралық саяси институттар.

166. Сыртқы саясат.

167. Ұлттық қауіпсіздік.

168. Қазіргі заманның глобалды мәселелері.

169. Терроризм – үкімет пен халықты үйрелендіруге бағытталған экстремисттік оппозициялық әрекет.

170. Геосаясат.

171. 1948 жылы 10 желтоқсанда қабылданған Адам құқықтарының халықаралық декларациясы.

172. Халықаралық ұйымдардың негізгі мақсаттары: БҰҰ, ЕҚЫҰ. ШЫҰ, ДҚҰ, НАТО, МАГАТЭ, ЕО. Қашан пайда болды, құрылымына қай елдер кіреді, қандай мақсатпен ұйымдастырылды.

173. Альянс, нота, реномэ, вето, кворум, вотум, пакт, конфессия, дисседент, секуляризация, эмансипация, популизм, пацифизм, неофит – анықтамаларын беру.

«Саясаттану» пәні бойынша қорытынды емтихан тапсыруға арналған әдебиеттер.

1. Қуандықов. Саясаттану негіздері. Алматы, 1998 ж.

2. Жамбылов Д.А. Саясаттану. Алматы, 2000 ж.

3. Василик М.А. Политология. М., 2000 ж.

4. Конституция

5. Қ.Р. саяси партия туралы заң

6. Қ.Р. сайлау туралы заң

Құрастырушы аға оқытушы Даулбаева Ж.И.