Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Кафедра: Әлеуметтік медицина және денсаулықты сақтауды ұйымдастыру

ҚР -ң 2006 – 2014 наркомания және наркобизнеспен күресу стратегиясы 13 сәуір 2004 жылдағы№411 ҚР Қауіпсіздік одағының

отырысында қабылданды. Ондағы негізгі мәселелер:

•проблема жағдайын талдау

•стратегияның мақсаттары мен міндеттерін белгілеу

•тапсырманы шешудегі негізгі ісәрекеттер

•наркоманияның біріншілік профилактикасы

•емдеу және әлеуметтік жандандыру

•наркотикалық заттардың заңсыз айналысының жолын қиу

•наркотикалық заттардың және психоактивті заттардың мемлекеттік айналымына эффективті бақылау орнату

•ұйымдастыру және ресурсты қамтамасыздандыру

•күтілетін нәтиже және оған дайын болу

Ұлттық қауіпсіздік комитеті таратқан мәліметтерге сүйенсек, 1996 жылмен салыстырғанда қазіргі «қара базарда» героин бағасы мүлде төмендеп кеткен 1986 жылғы ресми статистика бойынша Қазақстанда нашақорлықа шалдыққан 3-4 аймақ болса, сол өңірден оншақты нашақор арнайы тіркеуде түрған. Ал бүгінгі күнде мұндай аймақ саны 10-12-ге жетсе, нашақорлар саны 42 мыңға жеткен. Сарапшылардың мәлімдеуіне қарағанда, елімізде бүгіндері есірткіге тәуелділердің саны күрт өсуі салдарынан «героиноманиямен» ауыратындар көбейіп отыр. СПИД ауруымен ауратын адамдардың 83% нашақорлар, БҰҰ-ның нашақорлык, мәселесімен айналысатын Орта Азиядағы өкілдігі павлодардағы нашақорларға тегін шприц ауыстыра алатындай жағдай жасау үшін 25 мың АҚШ-долларын бөлген. Орташа есеппен нашақордың өмірі 30 жасқа жетеді. Дүние жүзінде жылына 100 мың адам өз өмірімен қош айтысады екен. Ғалымдардың дәлелдеуі бойынша ұл балалардың 55%-ның, қыздардың 82%-ның ағзасы героинды алғаш қолданып көрген соң, бірден оған үйреніп қалады. Мәскеуде мемлекеттік психиатриялық клиникада емделген 100 нашақордың бесеуі ғана есірткіге қайтып келмейді.

Әлемде 500 миллион адам есірткі қолданады. Қазақстанда 47957 адам нашақор.

Бұл -республика халқының 1,7 пайызы. Тіркелген қылмыстың 13313-і есірткіге байланысты, демек, әр оныншы қылмыс есірткінің кесірінен .

Қай облыста қанша нашақор бар

Нашақорлыққа салынуға бейім жағдайлар мыналар:

•Ата-ананың баласын тәрбиелеуге уақытының болмауы және үйден тыс өмірін қадағаламау;

•Отбасы мүшелерінің бірі арақ- шарап ішуі немесе есірткіні қолдануы;

•әкесімен шешесінің жиі жанжалдасуы;

•ата- ананың бірі бала тумай тұрғанда маскүнем болуы;

•отбасы мүшелерінің бір-біріне деген сүйіспеншілігі болмауы, отбасындағы түсінбеушіліктің орын алуы;

•мектеп мұғалімдерінің, мектеп психологтарының нашақорлық мәселелеріне көңіл бөлмеуі, балалар арасында түсіндіру жұмыстарын жүргізбеу;

•достарының арасында нашақорлардың бар болуы, өзінен жасы үлкен достарының жетегінде жүруі;

•алкоголь мен есірткіге қол жеткізудің оңай болуы; әлеуметтік- экономикалық жағдайдың төмендеуі.

Бұрын жасөспірімдер анаша, марихуанна шегіп, улы химиялық заттарды иіскейтін болса, қазір героин, какоин, синтетикалық есірткілерді қолданады.

Нашақорлықтың саны 2003-2002 жылмен салыстырғанда екі есе өскен:

Соңғы мәліметтерге сүйенсек, Республикалық наркологиялық орталықта есепте тұрған адамдардың саны - 49736. Диспансерлік есепте тұрған әйелдердің саны - 4939-ға жеткен, Жасөспірімдер саны - 3105

2005-2010 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының денсаулыұқ сақтау министрлігінің Мемлекеттік бағдарламасы: Осы Мемлекеттік бағдарлама фармацевтикалық саладағы медициналық өндіріс көлемін жоғарлатуды және дәрілік заттармен қамтамасыз етуді халықаралық стандарттарға жүйелі түрде көшіру:

1.Дәрілік заттардың сапасы мен нәтижесін қадағалау.

2.Дәрілік заттармен қамтамасыз етудегі заңды және жеке тұлғалардың фармацевтикалық қызметті бақылау және қадағалау.

3.Қазақстан республикасына әкелінетін медициналық құрал жабдықтарды қабылдау және бақылау.

4.Мектептерді, интернаттарды, мектепке дейінгі мекемелерді дәрілік заттармен қамтамасыз етудегі нормативтік актілердің талапқа сәйкестігін қадағалау;

5.Орта білімдері бар мамандарға квалификациялық категорияны иемдендіру;

6.Медициналық техникаларды және дәрілік заттарды әкелу және әкету;

ҰҚК айтуынша.......!

Қазақстандағы наркоманиямен наркобизнестің тоқтамай даму себебі неде? ҰҚК таратқан мәліметтері бойынша:

•наркоқауіп тудыратын мемлекеттердің өте жақын орналасуы, Еуропаға наркотикалық заттарды географиялық орналасу ыңғайлығы арқасында тасымалдау оңайлығы

•шекарамыздың өте кеңдігі, шекарадағы демаркациондық жұмыстардың толық айяқталмағандығынан

•Ауғаныстағы наркотикалық өндірістің ары қарай жалғасуы, нарколабараториялардың Ауғаныстанның солтүстік өңірлеріне кошірілуі

•Еуропадан синтетикалық наркотикалық заттардың көптеп әкелінуі

2004 жылы тиісті шаралар барысында 2003 жылмен салыстырғанда 9 есе көп тәркіленді.Ал, 2005 жылдың қаңтар мен қыркүйек айлары арасында 21635 кг наркотикалық зат тәркіленді. Соның арқасында Қазақстанда наркобұзақылық саны 2003жылы 9 мыңнан 11 мыңға дейін өсті, 2004 жылы 7мыңды құрады.