Пралік арганізатараў путча заключаўся ў

недаацэнцы дэмакратычных сіл і рашучасці асабіста Б. Ельцына. Ён як Прэзідэнт Расіі

абвінаваціў кіраўніцтва КПСС у спробе дзяржаўнага перавароту і падпарадкаваў сабе ўсе органы выканаўчай улады СССР,

якія знаходзіліся на тэрыторыі Расіі. Дзейнасць КПСС на тэрыторыі Расійскай Федэрацыі была забаронена. Гэта таксама быў дзяржаўна-палітычны пераварот. Кіруючая партыя не толькі адхілялася ад улады, але і ўвогуле была ліквідавана.

25 жніўня 1991 г. Пятая нечарговая сесія

Вярхоўнага Савета БССР прыняла Закон

“Аб наданні статуса канстытуцыйнага закона Дэкларацыі Вярхоўнага Савета Беларускай ССР аб дзяржаўным суверэнітэце БССР” і пастанову “Аб

забяспячэнні палітычнай і эканамічнай самастойнасці Беларускай ССР”. Ва

ўласнасць рэспублікі перайшла агульнасаюзная маёмасць. Таксама пачаўся працэс дэпартызацыі, а дзейнасць КПСС – КПБ прыпынялася.

19 верасня 1991 г. Вярхоўны Савет БССР прыняў Закон “Аб назве БССР”, у адпаведнасці з якім яна пачала называцца “Рэспубліка Беларусь”. Тады ж былі абвешчаны Законы “Аб дзяржаўным сцягу РБ”(ім стаў

бела-чырвона-белы сцяг), “Аб дзяржаўным гербе РБ”(“Пагоня”).

Старшынёй Вярхоўнага Савета быў

выбраны прафесар БДУ

С.Шушкевіч.

Што датычыць лёсу СССР, то ў пачатку верасня

1991 г. пачаў работу Пяты з’езд народных дэпутатаў СССР. 5 верасня 1991 г. ён прыняў

канстытуцыйны закон аб уладзе ў пераходны

перыяд, а затым здаў свае паўнамоцтвы

Дзяржаўнаму Савету СССР.

Дзяржсавет у верасні 1991 г. афіцыйна прызнаў незалежнасць Літвы, Латвіі і Эстоніі. 14 лістапада

1991 г. ў Нова-Агарове 7 рэспублік (Расія, Беларусь, Азербайджан, Казахстан, Кыргызстан, Туркменістан, Таджыкістан) заявілі аб намеры

стварыць Садружнасць Суверэнных Дзяржаў і да 25 лістапада зацвердзіць новы саюзны дагавор.

Але гэта не адбылося, бо ўсе чакалі выніку рэферэндуму аб незалежнасці Украіны, прызначанага на 1 снежня. 80% яе жыхароў выказаліся за выхад з СССР.

8 снежня 1991 г. у Белавежскай пушчы, у

рэзідэнцыі “Віскулі”, кіраўнікі Беларусі (С. Шушкевіч), Расійскай Федэрацыі (Б. Ельцын), Украіны (Л. Краўчук) падпісалі пагадненне аб стварэнні Садружнасці Незалежных Дзяржаў. У ім абвяшчалася,

што СССР як суб’ект міжнароднага права спыніў сваё існаванне.

21 снежня 1991 г. на сустрэчы ў Алма-Аце кіраўнікі 11 рэспублік былога СССР падпісалі Дэкларацыю ў падтрымку Белавежскага пагаднення.

У сувязі са спыненнем існавання СССР 25 снежня 1991 г. Прэзідэнт СССР М. Гарбачоў

склаў свае паўнамоцтвы.

Такім чынам, незалежнасць Рэспублікі Беларусь была атрымана не столькі ў выніку ўнутранага нацыянальнага руху, колькі ў выніку распаду СССР. Таму нацыянальная свядомасць беларусаў, з аднаго боку, атрымала ўнутраны ўздым, а з другога – пачуццё трывогі, заклапочанасці аб уласным лёсе.