Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

Математика. Ч. 2_1

.pdf
Скачиваний:
0
Добавлен:
28.12.2025
Размер:
2.23 Mб
Скачать

рое, получим: 4C2 1 C2

3.

Подставляя C2

 

3

в первое

3

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

уравнение системы, получим:

C

3

1 C

 

3

 

4

 

7.

 

 

 

 

1

4

 

1

 

4

 

4

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

y

7e6x

 

3e2x ,

Итак, решение задачи Коши имеет вид:

 

1

 

4

 

 

 

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

7

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

e

6x

 

e

2x

.

 

 

 

 

y2

4

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ответ: частное решение системы дифференциальных уравнений

y

7e6x

 

3e2x ,

 

1

4

 

 

 

4

 

 

 

 

 

7

 

 

 

1

 

 

 

 

 

e

6x

 

e

2x

.

y2

4

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

161

9. ЗАДАЧИ ДЛЯ САМОСТОЯТЕЛЬНОГО РЕШЕНИЯ

Тема 1. Функции нескольких переменных

1. Вычислить пределы:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

а)

lim

x2 y2

 

;

 

б)

lim

sin xy

;

в) lim

x3

y

;

 

2

 

2

 

 

y

 

2

y

2

 

x 0

4 x

y

2

 

 

x 1

 

x 1

 

 

 

y 0

 

 

 

 

 

y 0

 

y 2 x

 

 

 

г)

lim

 

x3 y3

; д)

lim

 

 

1

 

 

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x y

 

 

 

4

y

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x 2

 

 

 

 

x 0

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y 2

 

 

 

 

y 0 x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.

Найти частные производные функций:

 

а)

z 2x2y 3xy 2

x3;

б)

 

z sin

x

cos

y

;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y

x

 

в) z

 

x

 

 

;

г) z tg

y

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x2 y2

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

3.

Вычислить значения частных производных функции в указан-

ной точке:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

а)

z

 

x y

, M

0 3,2 ;

б)

z

 

xy

, M0 4;

5 ;

 

 

 

x y

 

 

 

 

x y

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

в) u

x2 y2

 

z2 , M0 1;

2,2 .

 

 

 

 

 

4.

Найти полные дифференциалы функций:

а)

z

 

x2

y2

;

 

б) u arctg

xy

.

 

 

 

 

 

 

 

x2

y2

 

z2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5.

Найти значение полного дифференциала функции в точке М0:

а)

z ln(x2 y2), M0(1,0);

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

б) u (x y z)2, M0(1;1,2), если dx 0,2,

dy 0,1, dz 0,1.

162

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6. Вычислить приближенно выражение, заменив приращение функции дифференциалом:

а)

(1,03)2 (2,98)2 ; б) 1,982,02;

 

в)

(2,02)2 (1,03)2 (1,97)2 ; г)

1,003 (1,998)2 (3,005)2.

Ответы к теме 1.

1. а) −4;

б) −1;

 

в) 1;

 

 

 

г) 12;

д) +∞.

 

 

 

z

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5

 

 

 

z

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2. а)

4xy

3y

2

 

 

3x

2

,

2x

2

6xy;

 

 

x

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

б)

z

 

1

cos

x

cos

y

 

 

 

 

y

sin

x

sin

 

y

 

,

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

x2

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

z

 

 

x

 

 

cos

x

cos

y

 

 

1sin

 

x

sin

 

y

;

 

 

 

y

 

y2

 

 

 

 

x

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

в)

z

 

 

 

 

 

 

y2

 

 

 

 

 

 

 

 

,

 

z

 

 

 

 

xy

 

 

 

 

;

 

 

x

x2 y2

3

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

x2 y2 2

 

 

 

 

г)

z

 

 

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

,

 

z

 

 

 

1

 

 

 

 

.

 

 

 

 

 

 

x

 

x

2

 

cos

2

 

y

 

 

y

 

x cos

2 y

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. а)

z(M0) 4;

 

 

 

 

 

z(M0)

 

6;

 

б)

z(M0) 25;

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

в) u(M0)

1;

 

 

 

 

 

u(M0)

 

2

;

 

 

u(M0)

 

2.

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

z

 

3

4. а) dz

 

 

 

 

 

 

4

 

 

 

 

 

 

 

 

xy2dx x2ydy ;

 

 

 

x2

 

y2

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

z2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2xy

 

 

 

 

 

 

б) du

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ydx xdy

 

 

 

dz .

 

 

 

y

2x2 z4

 

z

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5. а) d(M0) 2dx;

 

 

 

 

б) d(M0) 1,6.

 

 

 

 

 

 

 

 

6. а) 3,153;

 

б) 3,976;

 

 

в) 3,003;

г) 108,648.

 

 

z(M0) 16;

y

163

Тема 2. Касательная плоскость и нормаль к поверхности

Найти уравнения касательной плоскости и нормали к следующим поверхностям в указанных точках:

1.

z sinx cos y

в точке

 

 

,

 

,

1

 

M

4

4

2

.

 

 

 

 

 

 

 

2.z ex cos y в точке M 1, , 1 .

e

3.x2 2y2 3z2 xy yz 2xz 16 0 в точке M 1,2,3 .

4. x2y2 xyz x2yz xz2 8 0 в точке M 2,1,3 .

xy

5.2z 2z 8 в точке M 2,2,1 .

Ответы к теме 2.

 

 

x

y

 

z 1

1.

x y 2z 1 0;

4

 

 

4

 

 

2

.

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

2.

x ez 2 0;

x 1

 

y

 

 

z e

.

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

0

 

 

 

 

 

 

 

 

e

3.

x 6y 9z 16 0;

x 1

 

y 2

 

 

z 3

.

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6

 

 

 

 

 

9

 

 

 

 

4. 2x 7y 5z 4 0;

x 2

 

 

y 1

 

 

z 3

.

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

7

 

 

 

 

 

 

 

5

5. x y 4z 0;

x 2

 

 

y 2

 

z 1

.

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

4

Тема 3. Экстремумы функций двух переменных

Найти экстремумы функций двух переменных:

1.z x3 y3 3xy.

2.z x2 xy y2 3x 6y.

3.z xy2(1 x y), (x 0, y 0).

164

4.z 3x2 x3 3y2 4y.

5.z x3 3xy2 15x 12y.

Ответы к теме 3.

1.

zmin 1

при x 1,

y 1. В стационарной точке (0, 0) экстре-

мума нет.

при x 0,

 

y 3.

 

 

2.

zmin 9

 

 

 

3.

zmin

1

 

при x 1

,

y 1.

 

 

 

 

 

 

64

 

 

4

 

 

2

 

 

4.

zmin 4

при

x 0,

y

2.

В стационарной точке (2, 2 )

 

3

 

 

 

 

3

 

3

экстремума нет.

 

 

 

 

zmax 28 при x 2,

 

5.

zmin 28 при

x 2,

y 1;

y 1.

В стационарных точках (1, 2), (−1, −2) экстремумов нет.

 

Тема 4. Условный экстремум функции нескольких переменных

Найти условные экстремумы функций:

1.z

2.z

3.z

4.z

5.z

xy2

при x 2y 1.

 

x2 y2 xy x y 4

при x y 3 0.

1

1

 

при x y 2.

 

y

 

x

 

 

2x y

при x2 y2 1.

 

x y 4

при x2 y2

1.

2

 

 

Ответы к теме 4.

1.

zmin 0

при x 1,

y 0;

zmax

1

при

x y

1.

27

 

 

19

 

 

3.

 

 

3

2.

zmin

при x y

 

 

 

 

 

 

4

 

 

2

 

 

 

 

165

3.

zmin 2

при x y 1.

2

 

 

1

 

 

 

2

 

4.

zmin

5 при x

 

,

y

;

zmax

5 при x

,

 

5

5

5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

y 15.

5. zmin 1 2 2

при

x

1

,

y

1

;

zmax 1 2 2 при

2

2

 

 

 

 

 

 

 

x 12 , y 12.

Тема 5. Наибольшее и наименьшее значения функции

взаданной области

1.Найти наибольшее значение функции z x 2y 5 в областях:

а) x 0, y 0, x y 1; б) x 0, y 0, y x 1.

2.

Найти

наибольшее

и

 

наименьшее

значения функции

z x2 y2 xy x y в области x 0, y 0, x y 3.

 

 

3.

Найти наибольшее и наименьшее значения функции

z xy

в области x2 y2 1.

 

 

 

 

 

 

 

 

4.

Найти наибольшее и наименьшее значения функции

z xy2

в области x2 y2 1.

 

 

 

 

 

 

 

 

Ответы к теме 5.

 

 

 

 

 

 

 

 

1. а) zнаиб. 6 при x 1,

y 0;

б) zнаиб 5 при x y 0.

 

 

2.

zнаиб. 6

при x 3,

y 0

и при x 0,

y 3; zнаим. 1 при

x y 1.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.

zнаиб. 1

при x y

1

;

zнаим. 1

при x y

 

1

.

2

 

2

 

2

 

 

 

2

 

 

 

166

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4.

zнаиб.

2

 

 

при

x

1

,

y

2

;

zнаим.

2

 

при

3

3

 

3

3

3

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

1

, y

2.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тема 6. Непосредственное интегрирование, метод замены переменной и интегрирование по частям

1. Найти неопределенные интегралы, пользуясь таблицей интегралов:

а)

(

x 2)(

x 1)dx;

б)

 

 

(1

43 x

2 )2

 

 

 

x

 

dx;

 

 

 

dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

в)

 

 

 

 

;

г)

sin2

x

dx;

 

 

sin 2x cos2 x

 

 

 

 

 

2

 

 

 

д)

4x2 2x 8

dx;

е) (2x 3)7 dx;

 

 

 

 

x2

 

 

 

 

 

 

x2

 

 

 

 

 

ж)

ctg2 xdx;

 

 

 

з)

 

 

 

 

dx;

 

 

 

 

x2 1

 

 

2x 1 7x 1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

и)

 

dx;

к)

 

 

 

1

 

 

dx.

 

 

 

14x

 

 

 

 

 

 

3 3x2

2. Найти неопределенные интегралы методом замены переменной (поднесением под знак дифференциала):

а) cosx 3sin x dx;

в)

 

tgx dx

;

cos2 x

 

 

 

д) e5x 9 dx;

ж)

x2

2x3 11dx;

и)

 

5

x dx

;

 

x

 

 

 

 

б) x(1 dlnx x)2 ;

г) (1 x2d)arctgx x ; е) x x2 6dx; з) sin(lnx x)dx;

к) x e x2 dx.

167

3. Применяя формулу интегрирования по частям, найти неопределенные интегралы:

а)

 

xe2xdx;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

в) arctg4x dx;

 

 

 

д) arccos

x

dx;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

ж) x9x dx;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

и)

 

 

ln x

dx;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ответы к теме 6.

 

1. а)

 

x2

 

2x

2

x

3

C;

2

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

в) 2ctg2x C;

 

 

 

д)

 

4x 2ln

 

x

 

8

C;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ж) x ctgx C;

 

и)

2

 

 

7x

 

1

 

 

2x

 

 

C;

 

ln7

7

 

ln2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2. а)

 

3sin x

C;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ln3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

в) 12tg2 x C; д) 15e5x 9 C;

ж)

1

(2x3 11)3 C;

 

9

 

 

и)

2

5

x

ln5

C;

 

 

168

б) ln3x dx; г) x cosx dx;

е) xsinnx dx; з) x ln 2x dx;

к) x2 cosx dx.

б) ln x 123 x 123 x4 C;

г)

 

1 x

1sinx C;

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

е)

1

 

 

 

(2x 3)8 C;

 

16

з) x arctgx C;

к)

1

 

arcsinx C.

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

б)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

C;

 

ln

 

x

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

г) ln

 

arctgx

 

C;

 

 

е)

1

 

 

 

 

(x

2

6)

3

C;

3

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

з) cos(lnx) C;

к)

 

 

1

e

x2

C.

 

 

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. а)

1

e

2x

(2x

1) C;

 

 

 

б)

x(ln3x 1) C;

4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1ln(16x2

 

 

 

 

 

 

 

в)

x arctg4x

1) C;

г)

xsinx cosx C;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

д)

 

x arccos

x

2

1

x2

C;

е)

1

(sinnx nx cosnx) C;

 

2

 

4

n2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ж) 9

x

x

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

з)

 

x2

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

C;

 

 

2ln

 

1 C;

 

 

 

 

 

ln2

 

 

4

2

 

 

 

 

ln9

 

 

 

 

9

 

 

 

 

 

 

 

и)

 

2ln x 1

C;

 

 

 

 

 

к)

x2 sinx 2sinx 2x cosx C.

 

 

4x2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тема 7. Интегрирование рациональных дробей

1. Записать разложение дроби на сумму простейших рациональ-

ных дробей:

 

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

.

(x 3)(x 4)

2.

Выделить

 

 

целую часть и остаток рациональной дроби

 

x4 x3

2

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x3

4x

 

 

 

 

 

 

dx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. Найти

 

 

 

 

 

 

.

 

 

 

 

 

x(x2 4)

 

 

 

 

4. Найти

 

x4 x3 2

dx.

 

 

 

x3 4x

 

 

 

5. Найти

 

x3 1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

dx.

 

 

 

 

 

x

3

x

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ответы к теме 7.

 

 

 

 

1.

1

 

 

1

 

 

1

 

 

1

 

.

 

 

 

7

x

3

7

x 4

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.

x 1

4x2 4x 2

.

 

 

 

x3

4x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

169

3.

1

ln

 

x

 

 

1

ln

 

x

2

4

 

C.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4

 

 

8

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4.

x2

x

1

ln

 

x

 

 

13

ln

 

x 2

 

 

5

ln

 

x 2

 

C.

 

 

 

 

 

 

2

 

2

 

 

4

 

 

 

4

 

 

 

 

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5.

x

2ln

 

x 1

 

ln

 

x

 

C.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тема 8. Интегрирование иррациональных и тригонометрических функций

Вычислить интегралы:

1.

 

 

3

 

 

x

 

 

dx;

 

 

 

 

 

 

1 x3/2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.

 

 

 

 

 

 

x

 

 

 

 

 

dx;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3 x2 4 x

 

 

 

 

 

 

5.

 

 

x 1 1

dx;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 3 x 1

 

 

 

 

 

 

7.

 

 

 

2x 5

 

dx;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x2 2x 1

 

 

 

 

9.

(3cos2

 

x 2sin2 x)dx;

11.

 

 

 

dx

 

 

 

;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 sinx

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

cosx

13.

 

sin

 

2x

 

 

 

 

dx;

 

sin

2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

x

15.

cos3 x sin3 x dx;

17.

tg3 x dx;

 

 

 

 

 

 

Ответы к теме 8.

 

 

 

1.

2ln

 

1 x3/2

 

 

C;2. ln

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

170

2.

 

 

 

x

dx;

 

 

 

x(x 1)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4.

 

 

 

dx

 

 

;

 

 

 

1

3 x 2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6.

 

 

 

dx

 

 

 

;

 

 

 

 

4x 3 x2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

8.

 

 

 

xdx

 

 

 

;

 

 

3x2 12x 2

 

 

 

 

 

 

 

10.

 

 

 

dx

 

;

 

 

 

 

2

cosx

 

 

 

 

 

 

 

 

3dx

 

 

12.

 

 

 

 

 

 

 

;

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2sin2 x sinxcosx 1

14.

 

 

cos3 x

dx;

 

 

 

 

sin4 x

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

16.

 

(3 ctg2 x)dx;

 

18)(sin2x cos4x cosx cos3x)dx.

x1 C;

x1