Добавил:
Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

Руска-беларускi аўтатранспартны слоўнiк

.pdf
Скачиваний:
0
Добавлен:
29.11.2025
Размер:
4.23 Mб
Скачать

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь

БЕЛАРУСКІНАЦЫЯНАЛЬНЫ ТЭХН.ІЧНЫ УНГОЕРСГГЭТ

Г.А. Самко В.А. Сяргеенка А.А. Паўловіч

РУСКА - БЕЛАРУСКІ

ЛЎТАТРАНСПАРТНЫ СЛОЎШК

М і н с к 2 0 0 4

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь БЕЛАРУСКІНАЦБІЯНАЛЬНЫ ТЭХНІЧНЫ УНШЕРСІТЭТ

Г.А. Самко В.А. Сяргеенка А.А. Паўловіч

РУ С К А -БЕЛАРУСИ АЎТАТРАНСПАРТНБІ СЛОЎНЖ

М і н с к 2 0 0 4

^ 9 t . ''//

е і т^ d

УДіе-62ЎгЗЗТ~078

ББГЗУ Л 3^8

&

Рэцэнзенты; А.М. Калесніковіч, В.К. Яўсей

Самко ГЛ.

С13 Р>'ска ~ беларускі аўтатранспартны слоўнік/ Г.А. Самко, В.А. Сяргеенка,

АА.Паўловіч, - Мн,: БНТУ, 20Q4-- 125 с.

ISBls' 985-479-044-4.

Слоўнік змяшчае каля васьмі тысяч тэрмінаў розных раздзелаў ведаў у галіне аўтатранспарту.

Слоўнік прызначаны для студэнтаў, аспірантаў, вучняў, выкладчыкаў, настаўнікаў, інжынераў, навукоўцаў ды ўсіх тых, хто шкавівда беларускай моваю.

УДК 629. 331. 078 ББК 39. 33-08

ISBN 985-479-044-4

1 Самко Г.А., Сяргеенка В.А.,

 

Паўловіч А.А., 2004

Прадмова

Існуе меркаванне, што беларуская мова - гэта мова паэтау, літаратараў, сялян. I тэта сапрауды так. Але толькі з аднаго боід^.

3 другога боку - гэта дасканалая, распрацаваная і дапасаваная да патрэб палі-гыкі, навукі, тэхнікі і выгворчасці мова.

Распрацоўка слоўніка вяяася ў максімальным набліжэнні да традыцыйнага і класічнага стылю беларускай мовы ў галіне канстру* явання і эксплуатацыі аўтамабіляў, але з ізжненнем захаваць жывы дух і рух мовы ў выглядзе магчымых варыянтаў і здзейсніць права выбару самім носьбітам беларускай мовы.

Дадзенае вьщанне адрасавана абітурыентам, студэнтам, аспірантам, выкладчыкам, навуковым і інжьшерна-тэхнічным супрацоўнікам, чыё навучанне і дзейнасць злучаны з аўтамабілямі, іх тэхнічнай эксплуатацыяй, у прыватнасці тзхнічным абслугоўваннем і рамонтам.

Слоўнік змяшчае прыкладна 7800 найбольш ужываемых тэрмінаў і распаўсюджаных слоў у гэтых накірунках.

Слоўнік прызначаны для тых, хто імкнецца займацца сваёй прафесійнай дзейнасцю па аўтамабільнай справе на беларускай мове. Ён дапаможа навучэнцам падрыхтавацца да ўспрыняцця лекцый, ішлых заняткаў і матэрыялаў і аблегчыць выкладанне ведаў і рэалізадыю навучальнага працэсу на беларускай мове.

Выказваем падзяку дэкану аўтатракгарнага факультэта М.М. Капусціну, загадчыку кафедры "Аўтамабілх" А.С. Рукгэшэлю, загадчыку кафедры "Тэхнічная эксплуатацыя аўтамабіляў" У.К. Ярашэвічу і ўсім супрацоўнікам аўтатрактарнага факультэта БНТУ, асабліва былому студэнту АТФ РА. Якіменке за прадастаўленне магчымасці і шчырую дапамогу ў стварэнні гэтага слоўніка.

Зычым усім сябрам і прыхіпьнікам беларускай мовы поспехаў і невычэрпнай энергіі па забеспячэнню яе жыццяздольнасці - гэтай цудоўнай крыніцы духоўнасці і магутнасці беларускай нацыі.

А

абразив - абразіў абсорбент - абсарбент

абсорбирование - абсарбіраванне абсорбция - абсорбцыя авария - аварыя август-жнівень авто - ауто

автоаптечка ~ а5тааптэчка автобаза - аутабаза автобензозаправщик -

аўтабензазапраўшчык

автобетономешалка -

аутабетонамяшалка

автобетоносместитель -

аўтобетоназмяшальнік

автоблокировка - аўтаблакіроўка автобуксир - аўтабуксір автовагон - аутавагон автовокзал - аутавакзал автовышка - аутавышка автогараж - аутагараж автогенератор - аутагенератар автогонки - аўтагонкі автогонщик - аз^агоншчык автогрейдер - аутагрэйдэр автогудронатор - аўтагудранатар автогужевой аўтагужавы автодвигатель - аўтарухавік

автодело - аўтасправа

автодиспетчер - аўтадыспетчар автодорога - аўтадарога автодорожный ~ аўтадарожны автодрезина - аўтадрызіна автодром - а^т’адром автожектор —аўтажэктар автозавод ~ аўтазавод

автозагрузчик - аўтазагрузчык автозаправочный -

аўтазаправачны

автозаправщик -

аўтазапраўшчык

автозапчасть - аутазапчастка автоинспектор - аўтаінспектар автоинспекция -

аз^аінспекцыя

автокалибровка -

аўтакаліброўка

автокамера - аўтакамера автокар - аутакар автоклав - аўтаклаў автокласс ~ аўтаклас автоклуб - аўтаклуб

автоколебания аўтаваганні автоколонна - аўтакалона автокомбинат - аўтакамбінат автокорд - аўтакорд автокосметика -

аўтакасметыка

автокран - аўтакран автол - аўтол автолебёдка - аЗлалябедка автолесовоз - ауталесавоз автолесопогрузчик -

аўталесапагрузчьгк

автолюбитель - аутааматар автомагазин - аўтамагазін автомагистраль -

аўтамагістраль

автомастерская - аўтамайстэрня автомат - аўтамат автоматизация -

аўтаматызацыя

4

автоматизированная система управления (АСУ) -

аўтаматызаваная сістэма кіравання(АСК)

автоматизм аутаматызм . автоматика - аз^аматыка автомашина - аўтамашына автомеханик - аўтамеханік

автомобилевоз аўтамабілявоз автомобиле-день -

аўтамабіле-дзень

автомобилеопрокидыватель -

аўтамабілеперакульнік

автомобилеразгрузчик -

аўтамабілеразгрузчык

автомобилестроение -

аўтамабілебудаванне

автомобиле-час -

аўтамабіле-гадзіна

автомобилизация -

аўтамабілізацыя автомобилизм - аўтамабілізм автомобилист - аўтамабіліст автомобиль - аўтамабіль

автомобиль-амфибия -

аўтамабіль-амфібія

автомобиль-бензовоз -

аўтамабіль - бензавоз

автомобиль-бензозаправщик-

аўтамабіль-бензазапраўшчык

автомобиль-бетоновоз -

аўтамабіль-бетонавоз

автомобиль-бетоносмеситель -

аўтамабіль-бетоназмяшальнік

автомобиль-битумовоз -

аўтамабіль-бітумавоз

автомобиль-вездеход -

аўтамабіль-усюдыход

автомобиль-водомаслозап­ равщик - аўтамабіль-водамасла- запраўшчык

автомобиль-вышка -

аўтамабіль-вышка

автомобиль-заправщик -

аўтамабіль-запраўшчык

автомобиль-контейнеровоз -

аўтамабіль-кантэйнеравоз

автомобиль-мастерская -

аўтамабіль-майстэрня

автомобиль-рефрижератор -

аўтамабіль-рэфрыжэратар

автомобиль-самосвал -

аўтамабіль-самазвал

автомобиль-тягач -

аўтамабіль-цягач

автомобиль-фургон -

аўтамабіль-фургон

автомобиль-цементовоз -

аўтамабіль-цэментавоз

автомобиль-цистерна -

аўтамабіль-цыстэрна автомоделизм - аўтамадэлізм автоморфизм - аўтамарфізм автомотоклуб - аўтамотаклуб

автомототуризм -

аўтамотатурызм автомотриса - аўтаматрыса

автономность - аўтаномнасць автоокисление - аўтаакісленне автооператор - аўтааператар автоответчик - аўтаадказчык автопавильон - аўтапавільён автопарк - аўтапарк автопилот - аўтапілот автопогрузчик - аўтапагрузчык автоподатчик - аўтападатчык

автоподача - аўтападача автопоезд - аўтапоезд автопоезд-балковоз -

аўтапоезд-балкавоз

автопоезд-панелевоз -

аўтапоезд-панелявоз

автопоезд-плетевоз -

аўтапоезд-плецявоз

автопоезд-плитовоз -

аўтапоезд-плітавоз

автопоезд-рефрижератор -

аўтапоезд-рэфрыжэратар

автопоезд-самосвал -

аўтапоезд-самазвал

автопоезд-трубовоз -

аўтапоезд-трубавоз

автопоезд-тяжеловоз -

аўтапоезд-цяжкавоз

автопоезд-фермовоз -

аўтапоезд-фермавоз

автопокрышка -

аўтапакрышка

автополигон - аўтапалігон автопредприятие -

аўтапрадпрыемства

автоприцеп - аўтапрычэп автопробег - аутапрабег автопрокладчик -

аўтапракладчык

автопромышленность -

аўтапрамысловасць

авторемонтник - аўтарамонтнік автосамосвал - аўтасамазвал автосани - аўтасані автосервис - аўтасервіс автоскрепер - аўгаскрэпер автослесарь - аўтаслесар

автосопровождение -

аўтасуправаджэнне

автоспорт - аўтаспорт автоспуск ~ аўтаспуск автостанция - аўтастанцыя автостоп - аўтастоп автостоянка - аўтастаянка автострада - аўтастрада автотрасса ~ аўтатраса автосцепка - аўтасчэпка автотележка - аўтацялежка автотормоз - аўтатормаз автотракторный -

аутатрактарны

автотранспорт - аз^атранспарт автотранспортник -

аўтатранспартнік

автотранспортный -

аўтатранспартны

автотрасса - аўтатраса автотрест - аўтатрэст автотуризм - аўтатурызм автотяга - аўтацяга автотягач - аўтацягач автофотолаборатория -

аўтафоталабараторыя

автофургон - аўтафургон автохозяйство ~ аўтагаспадарка автоцементовоз -

аўтацэментавоз

автоцистерна - аўтацыстэрна автошасси - аўташасі автошина - аўташына автошкола - аўташкола автоштабелёр - аў'таштабелёр агенство агенцтва агент - агент агрегат - агрэгат

агрегатирование -

агрэгатаванне

агрегатный - агрэгатны агрегироваться - агрэгіравацца агрессивность - агрэсіўнасць адаптация - адаптацыя адаптер - адаптэр адгезив - адгезіў адгезия - адгезія аддитив - адытыу

адекватность - адэкватнасць адиабата - адыябата

адрес-адрас

адресоноситель - адрасаносьбіт адсорбент - адсарбент адсорбция - адсорбцыя азобензол - азабензол азот - азот азотирование - азатаванне азотировать - азатаваць азотометр - азатаметр акванланирование-

аквапланіраванне

аккомодация - акамадацыя ^аккредитация - акрэдытацыя аккумулирование -

акумуліраванне

аккумулятор - акумулятар аккумуляция - акумуляцыя акрил - акрыл акрилальдегид - акрылальдэгід акролеин - акралеін акселератор - акселератар акселерограф - акселерограф акселерометр - акселерометр аксиома - аксіёма аксонометрия - аксанаметрыя акт - акт

активатор - актыватар

активирование - актываванне

активность - акгыўнасць акустика - акустыка алгебра - алгебра алгоритм - алгарытм

алгоритмизация -

алгарытмізацыя алебастр - алебастр

алитирование - аліціраванне алкалоид —алкалоід алкогель - алкагель алмаз - алмаз альдегид - альдэгід

альфа-активность --

альфа-актыунасць

альфа-излучатель -

альфа-выпраменьвальнік

альфа-счетчик -

альфа-лічыльнік альфа-частица - альфа-часціца алюминий - алюміній

алюминирование -

алюмініраванне алюмогель - алюмагель амальгама - амальгама

амальгаматор - амальгаматар

аминосоединения ~

аміназлучэнні

аммиак - аміяк аммоний - амоній

амортизатор - амартызатар амортизация ~ амартызацыя

амортизировать -

амартызаваць аморфносць - аморфнасць ампер - ампер ампер-час - ампер-гадзіка

амперметр - амперметр амплитуда - амшіітуда ампула - амп\ла амфибия - амфібія анализ - аналіз анализатор - аналізатар

анализировать аналізаваць аналог - аналаг аналогия - аналогія

аналоговая вычислительная машина (АВМ) - аналагавая вылічальная машына (АВМ)

анафорез - анафарэз ангар - ангар ангидрид - ангідрыд ангстрем - ангстрэм анемометр - анемометр анемоскоп - анемаскоп анемотахометр -

анематахометр

анестетик - анестэтьпс анизотропия - анізатрапія анион - аніён анионообменник -

аніёнаабменнік

анкер - анкер аннотирование - анатаванне аннулировать - ануляваць анод - анод анодирование - анадзіраванне аномалия - анамалія ансамбль - ансамбль антенна - антэна антиблокировочный -

антыблакіровачны

антивещество - антырэчьгва антивибратор ~ антывібратар

антивибрационный ~

антывібрацыйны

антивспениватель -

антыўспенівальнік

антидетонатор - антыдэтанатг антидетонациониый -

антыдэтанацыйны

антикоагулятор -

антыкаагу'лятар

антикоммутация ~

антыкамутацыя антикор - антыкор

антикоррозионный -

антыкаразійны антикрыло - антыкрыло

антннакипин - антынакіпін

антиобледенитель -

антыабледзяняльнік

антиокислитель -

антыакісляльнік антиоксидант - антыаксідант

антиосадитель -

антыасаджальнік

антиполимеризатор -

антыполімерызатар

антирефлексный -

антырэфлексны антисептик - антысептык антистатик - антыстатык антитело - антыцела антифриз - антыфрыз

антифрикционный -

антыфрыкцыйны

аппарат - апарат аппаратура - апаратура аппарель - апарэль аппроксимация - апраксімацыя

апрель - красавік

8

апробация - апрабацыя аптечка - аптэчка ареометр - арэометр арифмограф - арыфмограф арифмометр - арыфмометр арка - арка арматура - арматура

армирование - арміраванне ароматизация - араматызацыя артерия артэрыя асбест - азбест асимметрия - асіметрыя асимптота - асімптота

асимптотический - асімптахычны асинхронный - асінхронны аспиратор - аспіратар аспирация - аспірацыя ассимиляция - асіміляцыя ассортимент - асартымент ассоциативность ~ асацыятыунасць

ассоциация - асацыяцыя астигматизм - астыгматызм астролябия - астралябія асфальт - асфальт асфальтирование - асфальтаванне

асфальтобетон - асфальтабетон асфальтобетоносмеситель -

асфальтабетоназмяшальнік

асфальтоукладчик -

асфальтаўкладчык

атермический - атэрмічны атлас - атлас атом - атам

атомизировать ~ атамізаваць аудиометр - аудыёметр аустенит - аўстэніт

аутолиз - аўтоліз аутополимеризацяя -

аўтапалімерызацыя

аутригер - аўтрыгер ацетат - ацэтат ацетил - ацэтыл ацетилен - ацэтылен

ацетиленовый - ацэтыленавы ацетилирование -

ацэтыліраванне

ацетилцеллюлоза -

ацэтьищэлюлоза

ацетометр - ацэтометр ацетон - ацэтон ациклический - ацыклічны аэратор - аэратар аэрация - азрацыя

аэродинамика - аэрадынаміка аэродинамический -

аэрадынамічны

аэрозоль - аэразоль аэромобиль - аэрамабіль аэросани - аэрасані аэростатика - аэрастатыка

баба - баба баббит - бабіт бабка - бабка багаж - багаж

багажник - багажнік багажный - багажны бадья - бодня база - база

базирование - базіраванне базис - базіс базовый - базавы