Конспект лекций по математике для студентов инженерно-технических специальностей. В 3 ч. Ч. 2
.pdf
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
2 |
||
( x2 |
y2 )3 dxdy |
6 |
|
x2 |
y2 |
|
|
|
|
|
d |
r 7 dr |
|
d |
|
6 r 2 3 / 2 rdr |
|||||||||||||
|
dxdy |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
D xy |
Dxy |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
0 |
|
|
|
|
0 |
0 |
|||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
4 |
|
32 |
36 |
6 |
|
|
36 |
6 |
|
42 . |
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
5 |
|
5 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
362 |
. |
|||||||
|
4 6 |
22 / 3 |
|
36 |
6 |
42 |
|
|
|
92 |
6 |
|
|||||||||||||||||
|
5 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|||||
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
13.3.3. 








- |
|
|
|
, |
||||||
V, |
|
(M ) P(M ) |
|
Q(M ) |
|
|
|
|
||
|
|
|
R(M )k |
. |
||||||
|
i |
j |
||||||||
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
a |
|
|||||||







a
V:
a (M )
n (M )d


div a
dv .
V
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
P cos |
Q cos |
R cos d |
|
|
P |
|
Q |
|
|
R |
dxdydz |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
V |
|
|
x |
|
y |
|
|
z |
||||
P dydz |
Q dxdz |
R dxdy |
|
P |
Q |
R |
dxdydz , |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
V |
x |
y |
z |
|||||||||
161
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
r |
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
d |
|
|
z |
z3 |
|
2 rdr |
2 |
sin |
d |
|
|
r 2 dr |
|
|
dz |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
0 |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
6 |
r |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
r 4 |
|
|
|
|||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 / 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 / 2 |
|
|
|
|||||||||||||
|
|
r 2 |
|
|
r 2 |
|
|
|
|
|
r 2 |
r 6 |
|
|
|
|
|
|
|
r 2 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||
2 |
6 |
|
|
6 |
|
|
|
|
|
rdr |
2 |
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 6 r 2 5 / 2 |
|
|
r 8 |
2 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
362 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
32 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
8 |
|
6 6 |
1 |
36 6 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
92 6 |
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
5 |
8 |
0 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|||||||||





, 









, 




















.
13.3.4. 










13.2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
P |
|
Q |
|
R |
|
: div |
a |
M |
|
|
|
|
|
M . |
x |
|
y |
|
|||||
|
|
|
|
|
z |
|||




. 



, |
; V |
, |
, |
n |

. 



a (M )
n (M )d


div a
dv .
V
M1
V
, |
div |
a |
dv div |
a |
(M1 ) V ( . 13.7). |
|
V |
||||
164
|
|
|
|
, |
|
|
|
div |
a |
(M1 ) |
|
|
. |
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
M |
|
V |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
V |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
M1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
13.7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
, |
|||
|
|
div |
|
(M1 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
V. |
||
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
V |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
, |
|
|
|
|
|
V |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; M1 M , , |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
div |
|
, div |
|
(M1 ) |
div |
|
|
(M ) . |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
a |
a |
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
d |
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
n |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
div |
|
(M ) |
lim |
|
|
lim |
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
M V |
M V |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, |
|



.










. 

a
M 









. 











a (M )
n (M )d


div a
dv
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
V |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
, . . |
|
V |
|
|
|
|
|
|
, |
|
( |
0 ) |
( |
||
0 )? |
, |
0 |
|
|
|
|
|
, |
V |
||||
|
|
, |
. . V |
|
|
|
|
. |
0 |
||||
|
|
, |
|
V |
|
|
|
|
, . . |
V |
|||
. |
|
div |
|
|
(M ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
( |
div |
|
(M ) |
0 ) |
( |
div |
|
(M ) |
0 ) |
. |
||
|
a |
a |
|||||||||||
165



,













a
M
.
13.4. 


13.4.1. 













|
|
|
|
|
|
|
(M ) |
|
|
|
|
|
V |
||||
|
|
(M ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
L |
a M , L |
, |
||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
M |
V. |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
A |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
(M ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
a M |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
M ( |
. 13.8): |
|
|
||
.13.8 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
W 
a (M ) 
(M ) ds .
L





, 























. 
,
, . . |
, |
|
|
|
|
|
|
|
(M ) |
ds |
|
|
|
|
|
- |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dxi dyj dzk , |
W |
|
|
|
|
W |
Pdx Qdy Rdz . |
|||||||||
|
ds dr |
a (M )dr |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
L |
|
L |
|||


,










.

















: 
a
M 






, 
W 
































L.
166
13.4.2. 






1 |
a |
1 |
2 |
a |
2 |
|
ds |
1 |
a |
1 |
|
ds |
2 |
a |
2 |
|
ds . |
L |
|
|
|
|
|
L |
L |
||||||||||
a 
ds 
a 
ds 
a 
ds .
L 1 L 2 |
L1 |
L2 |













L1
L2 







, 







L1
L2 .















L 











. 




, 




M 






M
.
|
|
|
|
|
|
L |
|
|
|
|
|
||
, |
|
W > 0. |
|
|
M |
|
(M), |
||||||
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
| |
|
| 0 . |
|
|
|
|
|
a |
|
a |
a |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
13.4.3. |
|
|
|
|



,


;
W 
Pdx
Qdy
Rdz .
L
x |
x(t); |
|
L : y |
y(t); |
t0 t tk , |
z |
z(t), |
|

x(t), y(t), z(t) 
















, 
167
W 
P(x, y, z)
dx
Q(x, y, z)
dt
R(x, y, z)
dz 
L
tk
P(x(t), y(t), z(t))
x
(t)
Q(x(t), y(t), z(t))
y
(t)
R(x(t), y(t), z(t))
z
(t)
dt.
t0


.
13.4.4. 



















:


a
dr .
C




, 





. 










. 














,
, 




, 





















,
. |
; |
V |
|
. |
|
, |
; |
|
|
( |
| |, |





); 









, 




























.
168
13.4.5. 





















V 













(M) 
|
|
|
|
- |
, |
|
|
( . 13.9). |
|
||
n M |
|
||||
|
|
|
(M ) |
, |
|
n |
|
||||
.
C
13.9 |
: |
a
dr 
rot a
nd
.
C











. 
Pdx Qdy Rdz |
|
|
R |
|
|
Q |
dydz |
|
|
P |
|
|
|
R |
dxdz |
|
Q |
|
|
P |
dxdy |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
C |
|
|
y |
|
|
z |
|
|
z |
|
|
|
x |
|
x |
|
|
|
y |
|
|||
Pdx Qdy Rdz |
R |
Q |
cos |
P |
|
R |
cos |
Q |
|
P |
cos d . |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
C |
y |
z |
z |
|
x |
|
x |
|
|
y |
|
||||||||||||




.
169


























. 







































.





. 
























,
.
. 




























,






V







V 






V









, 







, 

































. 



, 








P
dydz 

Q
dxdz 

R
dxdy 

x
y
z









.

z

a
n 



dv 





dz 































a
dr 
ydx
dy
xzdz 
a
dr 
a
dr 
a
dr 
1