Будаўнiчыя i дарожныя машыны

Мшютэрства адукацьп Рэспублш Беларусь БЕЛАРУСИ НАЦЫЯНАЛЬНЫ ТЭХН1ЧНЫ УНЮЕРС1ТЭТ

Кафедра “Буда^чы я i дарожныя машыны”

М.Д. TipKO

БУДАУШЧЫЯ I ДАРОЖНЫЯ МАШЫНЫ

Вучэбна-метадычны дапаможшк для студэнтау спецыяльнасщ 1-36 11 01 «Пад’ёмна-транспартныя,

будаушчыя, дарожныя машыны i абсталяванне» вышэйшых навучальных устаноу

Mi Hc K 2 0 0 6

УДК 69.002.5(075.8) ЫЖ38.6 5-

Г 51

Рэцэгоенты:

Я.Н. Кавалёу, JI.M. Слманян

Прко, М.Д.

Г 51 Будаушчыя i дарожныя машыны: вучэбна-метадычны даламожшк для студэнтау спецыяльнасщ 1-36 11 01 «Пад’ёмна-транспартныя, будаушчыя, дарожныя машыны i абсталяванне» вышэйшых навучальных устаноу / М.Д. Прко. - Мн.: БНТУ, 2006. - 180 с.

ISBN 985-479-393-1.

Практычныя работы, прыведзеныя у дапаможшку, утрымл1ваюць

заданш i метадычныя указанна да пракггыкаванняу па асноуных раздзелах вывучаемай дысцыплшы. Могуць быць выкарыстаны студэнтам1 друпх спецыяльнасцяу пры вывучэнш будаушчых i дарожных машын.

УДК 69.002.5(075.8) ББК38.6-5

П р а д м о в а

Прапануемы вучэбна-метадычны дапаможшк утрымл1вае указанHi па практыкаванням, ятя маюць мэту далейшага паглыблення i канкрэтызацьп тэарэтычных ведау, атрыманых студэнтам1 на лек­ циях па дысцыплше “Будаушчыя i дарожныя машыны”. Р азлт будаушчых машын дапамогуць атрымаць навьш рашэння 1нжынерных задач у галше вытворчасщ i выкарыстання машын. У дапаможшку змешчаны заданш, прьпсладны парадак i методыка рашэння задач з лапчным i матэматычным абгрунтаваннем формулау i разл1кау.

Прыступаючы да выканання кожнага практыкавання, неабходна азнаём1цца з заданием i метадычным1 указаниям} па яго выкананню, але перад гэтымпадрыхтавацца да тэарэтычнага разлйсу па канспекту лекцый або падручшку, разгледзець будову i прынцып дзеяння мехашзмау i абсталявання машыны i яе галоуныя паказчыю. Пасля гэтага выш'сваюццазадание, зыходныя даныя i выконваюцца неабходныя разлш з тлумачэнням1, расшыфроукай i абгрунтаваннем паказчыкау формулау. Пры разлку формулы вышсваюцца у агульным выглядзе, потым у ix падстауляюцца л1чбы, яюя пры неабходнасщ могуць падцвердзщь правшьнасць вышку. Пры разлку трэба захоуваць адпаведнасць размернасцяу вел1чынь.

Па падл1чаных паказчыках запауняюцца таблщы, па яюх будуюцца i анал1зуюцца граф1чныя залежнасщ. Табл1чны метад разлку па пераменным даным дазваляе найбольш дакладна аптым1заваць разлш i праектаванне машыны.

3

1. ВЫЗНАЧЭННЕ АСНОУНЫХ ПАРАМЕТРАУ ШЧОКАВЫХ ДРАБ1ЛАК

Задание

1.Вывучыць канструкцыю i прынцып дзеяння шчокавых драбшак.

2.Азнаём1цца з асноуным1 параметрам* шчокавых драбшак i методыкай ix разлку.

3.Вызначыць скорасць вярчэння эксцэнтрыкавага вала, прадукцыйнасць, сшу драблення i магутнасць рухавка.

Схемы драбшак i ix параметры

На мал. 1.1 прыведзена схема шчокавай драбиш з простым рухам.

Мал. 1.1. Схема шчокавай драбшк! з простым рухам:

1 - нерухомая шчака; 2 - рухомая шчака; 3 - вось качания; 4, 5 - распорныя п.гиты; 6 - вось вярчэння эксцэнтрыкавага вала;

7 - вось шатуна 10; 8 - адцяжная штанга; 9 - адцяжная спружына; Рр - сша драблення; Т - падоужная йла распорнай ллггы

У табл. 1.1 прыведзены зыходныя даныя для разл1ку шчокаваай драбшк! па варыянтам.

4

5

дзе г - мЫмальная шырыня разгрузачнай адтулшы, м; b - даужыня драбшьнай камеры, м;

S - ход шчаю, м;

а - вугал захвату, град. Аб’ёмная прадукцыйнасць

дзе р - шчыльнасць, кг/ м3;

р« 1600 кг/и3 - для вапняка;

р« 2000 кг/м3 - для грашта.

Агульная нагрузка на драбшьную пл1ту

P m a x = g b H , H,

дзе Н —вышыня драбшьнай камеры, м;

g - сярэдш щек на нерухомую шчаку; b - да$Ькыня драбшьнай камеры;

g «2,7 МПа = 2,7-106 Па.

Разлжовая нагрузка драблення з ушкам пйсавых нагрузак

Сшы, якгя уздеймчаюць на рухомую шчаку i пярэднюю распорную шпту (мал. 1.1), для драбшю з простым рухам:

пт —р ^0.

Т, - Р» т

Т2 = R.2 = Т ! tgS;

8

т = Т\ _ Рр /р. cos 6 cos 8 L

R, = Pp-T 1= Pp ( l - jl-).

Вугал 5 палнж cmaMi 7/ i T

5 = 90 ° - (90 ° - a + p) = a - p.

У юнуючых драбшак з простым рухам

a « 14 ... 24°;

ря 2 ... 10°;

у«90 ° - р = 88 ... 80°.

Сыты, як1Я уздейшчаюць на рухомую шчаку i распорную отиту (мал. 1.2), для драбшю са складаным рухам:

/0

Т 2= Т 1tg (a + Р);

х = __^ __ р •

Zsiny р>

р = & + Л Р , Ltgy

дзе/ - каэфщыент трэння,/» 0,3 ... 0,6;

a+ р + у = 90 °;

Р= 90 ° - (а + у);

9